Nederlands 2.1 Woordsoorten, leestekens (koppelteken/apostrof) en werkwoordspelling

• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Stap 9: taalverzorging

(grammatica en spelling)

Je hebt blok 1 over de woordsoorten

afgerond. Ken je alle woordsoorten?

Kun je woorden benoemen in een zin?

Je bent dan klaar voor spelling.

In blok 2 ga je aan de slag met

hoofdletters en leestekens

Wat weet je nog over een paar woordsoorten?

Theorie: koppelteken, apostrof en werkwoordspelling

Zelfstandig leren en oefenen

persoonlijk voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Alle mensen kregen een boek.

De jongen die daar was, deed verdacht.

"Ben ik nou zo slim, of zijn jullie zo dom?" riep Van Gaal ooit richting journalisten.

Ik wil dat taartje en die koffie.

Mijn broer is morgen jarig.

Er zijn mensen die denken dat de aarde plat is.

Ieder kind heeft recht op goed onderwijs.

Die jongen weet het antwoord.

Het lijkt zeker dat het zo is.

Niets is, wat het lijkt.

Wijst niet een specifiek iets of persoon aan, maar iets algemeens.

Verbindt twee zinnen of zinsdelen met elkaar.

Het woord verwijst naar iets anders.

Verwijst (meestal) naar levende wezens.

Verwijst nadrukkelijk naar een specifiek iets of iemand.

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

koppelwerkwoord

Werkwoorden die, samen met een ander soort werk-woord, een extra betekenis geven. Vaak iets over de tijd.

Geeft een actie aan. Het belangrijkste werkwoord van een werkwoordelijk gezegde.

Verbindt een eigenschap, functie, toestand aan het onderwerp. Alleen bij een naamwoordelijk gezegde.

De jongen uit die klas wil later docent worden.

De jongen uit die klas wil later docent worden.

De uitslag bleek al bij iedereen bekend.

Ik zou dat anders hebben gedaan.

Tijdens de vakantie sport ik meer dan anders.

Ik heb de afgelopen weken 5 boeken gelezen.

Hij zou zich vast gered weten te hebben in Frankrijk.

Vond je dit lastig?

Doorloop dan (nog een keer) de les in LessonUp over de woordsoorten. Je vindt er veel uitleg en oefeningen.

Maak ook de diagnostische toets(en) op elo.bornego.nl

Inhoud

Uitleg koppelteken

Oefenen met het koppelteken

Uitleg apostrof bij bezits-s

Oefenen met koppelteken en apostrof

Oefenen met werkwoordspelling

Schema voor werkwoordspelling

Quiz met werdwoordspelling

koppelteken -

Basisregel in het Nederlands:

Je schrijft samenstellingen aan elkaar

Voet+bal = voetbal

Voet+bal+schoenen = voetbalschoenen

(Engels: soccer shoes)

Wanneer een koppelteken?

Bij cijfers, letters en andere tekens

50-plusser, T-shirt, $-teken, 112-melding

Bij dubbele achternamen

Mevrouw Van der Wal-De Vries

Bij een functie, rang of titel

minister-president Rutte, assistent-trainer

Bij een combinatie met niet-, ex-, non-, oud (voorbepaling)

Non-alcohol, ex-vriendin, niet-roken

Bij afkortingen, klinkerbotsingen en tussen gelijkwaardige delen in een samenstelling

cd-speler, EU-landen, gala-avond, diploma-uitreiking, woon-werkverkeer

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

NAVO landen

aids vaccin

Amsterdam West

X benen

Frans man

oud voetballer

vwo diploma

amateur speler

non stop

niet roker

© teken

Zuid Afrikaans

pvda politicus

semi prof

mee eten

maandag ochtend

stage uren

stage plaats

niet officieel

CL loting

apostrof

Is het Sophies klas of Sophie´s klas?

Algemene regel

De bezits-s wordt in principe aan een naam vastgeschreven.

Piets weerbericht

Mariekes vriendin

Jans vakantie

Uitzonderingen

Verandert de s de de uitspraak van de voorgaande klank?

Gebruik dan een apostrof. (één enkele a, i, o, u of y of een e die als [ee] klinkt)

Anna's fiets

Enschede's voetbalclub

Luca's bril

Naomi's idee

Coby's bagage

Zijn de woorden hiernaast goed of fout gespeld?

fout

goed

Tom's auto

Max' tentamen

Tamara's idee

Sophies vriendin

drive-inwoning

assistenttrainer

minimumloon

layout

baby'tje

vwo-ers

Paasmaandag

3 jarig kind

allergieën

bacteriën

assurantieën

ideën

on-Nederlands

café's

verleden tijd

+te

verleden tijd

+de

verleden tijd

sterk werkwoord

(klankverandering)

surfen

verhuizen

lachen

stressen

brainwashen

appen

mixen

ervaren

herhalen

verdoven

kloppen

bederven

buigen

zwijgen

verbazen

updaten

Wij stellen het op prijs als je zijn toets zo spoedig mogelijk beoordeel_ .

1. d
2. t
3. dt

Vin_ je het een probleem die toets nog even uit te stellen?

1. d
2. t
3. dt

Het is belangrijk te weten of hij voldoende tijd aan zijn huiswerk bestee_ heeft.

1. d
2. t
3. dt

Wij vertrouwen erop dat u zijn cijfer goed bereken_.

1. d
2. t
3. dt

Wie de nieuwe teamleider wor_, is nog onduidelijk.

1. d
2. t
3. dt

Drie collega’s mel_en zich vorige week bij de directie om daar vragen over te stellen.

1. d
2. dd

Het nakijken van alle toetsen kos_e hem heel veel tijd.

1. t
2. tt

Die docent had vooral vragen gesteld over de verplich_e leerstof.

1. t
2. tt

Gisteren pra_en die leerlingen de problemen met hun docent uit.

1. praten
2. praatten

Wij wisten niet dat we zo lang op uitslagen moesten wach_en.

1. t
2. tt

Op die bijeenkomst wor_ je uitgelegd hoe je dat probleem kunt oplossen.

1. d
2. t
3. dt

Deze leerling benader_ zijn docenten nogal agressief.

1. d
2. t
3. dt

Met genoegen kan ik u meedelen dat ik zijn opvolger een goede docent vin_.

1. d
2. dt

Dat het de leerlingen zo veel moeite zou kos_en, had ik niet verwacht.

1. t
2. tt

Toen de minister de begroting behandel_ had, kreeg hij van alle kanten kritische vragen.

1. d
2. dt

“Wat dit inhou_, kan ik jullie nu nog niet vertellen”, zei mijn collega.

1. d
2. dt

Je moet iemand geen cijfer geven als je hem niet geloof_.

1. d
2. t
3. dt

Je moet haar wel helpen als je het beloof_ hebt.

1. d
2. t
3. dt

Alle beantwoor_e vragen liet die docent door een collega lezen.

1. d
2. dd

Het is ons beleid dat een docent een vraag van een leerling binnen drie werkdagen
beantwoor_.

1. d
2. t
3. dt

https:

Zelfstandig leren

Huiswerk van deze week (23-27 maart):

Stap 9, blok 2 en 3 (leestekens)

Bestudeer de theorie die genoemd staat in de studiewijzer

Maak de opdrachten en kijk je antwoorden kritisch na