Thema 2 Stoffen KGT

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema 2 Stoffen KGT

Basisstof 3: massa en volume

leg op je tafel:

Nask boekje

Ipad inloggen op lesson up:

bereken volume

Onderdompelmethode

is eindstand - beginstand = volume 

meten

lengte x breedte x diepte = volume

Hoeveelheid en volume

Het gebeurt regelmatig dat je een bepaalde hoeveelheid van een stof nodig hebt:  

In recepten staat bijvoorbeeld hoeveel je van elk ingrediënt moet gebruiken.

 En bij medicijnen is het heel belangrijk dat ze de juiste hoeveelheid werkzame stof bevatten.

hoe is je vakantie geweest?

Wat is het raarste, leukste en of bijzonderste wat je deze vakantie hebt meegemaakt?

Waar kijk je de komende periode naar uit

Stof afmeten

Voor vaste stoffen, zoals meel en suiker, is een weegschaal handig. 

Vloeistoffen, zoals water en melk, worden vaak afgemeten met een maatbeker.

Met een weegschaal kun je de massa van een voorwerp of van een hoeveelheid stof bepalen.  

1 kg = 1000 g

1700 gram = ? kilogram

55 kilogram = ___ gram

Reken om.
8,65 kilogram = ______ gram

Als ik 3 kilogram wil maken, hoeveel gram moet er dan nog bij?
1900 gram +..........gram

Reken om.
2,65 kilogram = ______ gram

Massa

 Voorwerpen met een grote massa zijn zwaar, 

Voorwerpen met een kleine massa zijn licht. 

Massa vs gewicht

Massa en dichtheid zijn niet hetzelfde

de zilverenballen hiernaast hebben een verschillend gewicht maar zijn gelijk in massa

Het volume van vloeistoffen

 Het volume is de ruimte die de vloeistof inneemt

. Je meet het volume in liter (L) of milliliter (mL).

1 L = 1000 mL

1 liter = 1 dm3

De eenheid liter wordt alleen voor vloeistoffen gebruikt. In andere gevallen gebruik je dm3. Toch betekenen liter en dm3 precies hetzelfde:

 

• 1 liter is hetzelfde als 1 dm3: de ruimte die een kubus met ribben van 1 dm inneemt.

• 1 milliliter is hetzelfde als 1 cm3: de ruimte die een kubus met ribben van 1 cm inneemt.

Volume berekenen van rechthoek

Van rechthoekige voorwerpen kun je het volume berekenen. Dat doe je als volgt:

1 Meet de lengte, de breedte en de hoogte van het voorwerp.

2 Gebruik de formule om het volume te berekenen:

volume = lengte × breedte × hoogte

volume

gegevens: lengte = 5,0 cm

breedte = 3,0 cm

hoogte = 4,0 cm

gevraagd: volume = ?

uitwerking:

volume = lengte × breedte × hoogte

= 5,0 × 3,0 × 4,0 = 60 cm3

blok is 6 cm hoog, 3 cm breed en 7 cm diep. Wat is het volume?

Wat is het Volume van de balk? (Schrijf je berekening op!)

Bereken het volume van het houten blok in
cm3. Schrijf de hele berekening op.
Klik op de afbeelding voor de vergroting

Het volume van andere voorwerpen

1. Vul een maatcilinder tot een bepaalde hoogte met water.

2. Lees de stand van het water af. Dit noem je de beginstand.

3. Laat het voorwerp voorzichtig in het water zakken. Het voorwerp moet helemaal onder water komen.

4. Lees opnieuw de stand van het water af. Dit noem je de eindstand.

5. Reken uit: eindstand − beginstand. Dit is het volume van het voorwerp.

Onderdompelmethode

gegevens:

beginstand = 52 cm3

eindstand = 78 cm3

gevraagd: het volume

uitwerking:

volume = eindstand – beginstand

volume = 78 cm3 – 52cm3 = 26 cm3

Wat is het volume
van deze steen?

Belangrijke begrippen

massa:

Hoeveelheid stof in gram of kilogram.

onderdompelmethode:

Methode om het volume van een voorwerp met een onregelmatige vorm te bepalen.

volume:

Hoeveel ruimte een vloeistof of een voorwerp inneemt.

aan de slag

1.  Maak opdrachten uit je boek: 

2.  werken in groepjes van 3 leerlingen aan opdrachten:

* Volume berekenen rechthoeken

* Volume berekenen andere voorwerpen.

Dichtheid

Basisstof 4 

Het blokje heeft een massa van 324 g en een volume van 120 cm3. Wat is de dichtheid? (dichtheid = massa : volume)

    dichtheid = 

 massa/ volume

Wat is het volume van het schaakstuk?

dichtheid

Dichtheid van een stof

Een eerlijke vergelijkingsmethode werkt als volgt (afbeelding 1):

 

1 Neem van elke stof een blokje van 1 cm3.

2 Bepaal de massa van elk blokje met een weegschaal.

3 Het blokje met de kleinste massa is gemaakt van de ‘lichtste’ stof.

Massa

Het blokje perspex 1,2 gram

het blokje aluminium 2,7 gram 

het blokje messing 8,5 gram.

het blokje die het zwaarst weegt heeft de grootste dichtheid

Dichtheid

aluminium van 1 cm3 heeft een massa van 2,7 g. 

Het gewicht van een stof per kubieke centimeter (cm3) noemen we de dichtheid

De dichtheid van aluminium is 2,7 gram per kubieke centimeter(g/cm3).

Dichtheid

Elke stof heeft zijn eigen dichtheid

Dichtheid

Omdat die stofeigenschap belangrijk is heeft het een eigen naam gekregen: de dichtheid.

De dichtheid van een stof is de massa van 1 cm3 stof.

Dichtheid

• Omdat die stofeigenschap belangrijk is heeft het een eigen naam gekregen: de dichtheid.
• De dichtheid van een stof is de massa van 1 cm3 stof.

Massa = Volume * Dichtheid

Dichtheid = Massa / Volume

Volume = Massa / Dichtheid

Wanneer blijft iets drijven?

Dit heeft te maken met dichtheid

Als de dichtheid groter is als die van water, dan zinkt iets

Als de dichtheid kleiner is dan die van water, dan drijft het

Dichtheid 

Dichtheid

Drijven, zinken en zweven

Drijven: dichtheid stof < dichtheid water

Zinken: dichtheid stof > dichtheid water

Zweven: dichtheid stof = dichtheid water

Stof	dichtheid
water	1,0 g/cm^3
kurk	0,2 g/cm^3
messing	8,5 g/cm^3
olie	0,9 g/cm^3

Een voorwerp zweeft als de dichtheid van het materiaal ................ is dan/aan de dichtheid van de vloeistof

1. kleiner
2. gelijk
3. groter

Dichtheid is een stofeigenschap. 

Wat is de dichtheid van water?

1. 0,5 g/cm3
2. 0,7 g/cm3
3. 1,0 g/cm3
4. 1,3 g/cm3

De dichtheid van ijs is ....... dan de dichtheid van water.

De dichtheid van ijs is .... dan de dichtheid van water

1. Groter
2. Kleiner
3. Gelijk

De dichtheid van de badeend is ...... dan/als de dichtheid van water

1. Groter
2. Kleiner
3. Gelijk
4. Geen idee

Hoe bepaal je de dichtheid
van een stof?
dichtheid =

1. massa x volume
2. volume x massa
3. massa : volume
4. volume : massa

Wat is dichtheid?

1. Het volume van 1 g stof
2. De massa van 1 cm3 stof

De dichtheid van de sleutel is ......... dan/als de dichtheid van water

1. Groter
2. Kleiner
3. Gelijk
4. Geen idee