4.2 Cultuur en identiteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 4:

Pluriforme samenleving

Hoe word je wie je bent?

4.2 - Cultuur en identiteit

leerdoelen

• Je kan uitleggen wat er wordt bedoeld met socialisatie.
• Je kunt drie dingen noemen die invloed hebben gehad op jouw eigen socialisatie. 
• Je kan het verschil uitleggen tussen nature-aanhangers en nurture-aanhangers.

Leerdoelen

• Je kan de 3 manieren waarop socialisatie plaatsvindt noemen.
• Je kan uitleggen wat sociale controle is en voorbeelden geven van negatieve/positieve sancties.
• Je kan uitleggen wat internalisatie betekent. 

Wat gaan we doen?

• Intro: De kippenjongen
• Uitleg: Socialisatie
• Vragen 4.2

Socialisatie

= het bewust of onbewust aanleren van normen, waarden en gewoonten die bij jouw groep of samenleving horen.

Drie manieren van socialisatie: 

1. Imitatie 
2. Informatie 
3. Sociale controle 

Aangeboren of aangeleerd?

nature = aangeboren

nurture = aangeleerd

bijv. ritmegevoel aangeboren of door veel drumlessen aangeleerd?

Aangeboren of aangeleerd?

nature = aangeboren

nurture = aangeleerd

bijv. ritmegevoel aangeboren of door veel drumlessen aangeleerd?

Zonder na te denken...

Internalisatie = gedrag is vanzelfsprekend geworden

Goed of fout gedrag?

Gedrag wordt voortdurdend door onze omgeving gezien en gecontroleerd

• Dat heet: sociale controle
  

• Jouw omgeving laat zien of het jouw gedrag accepteert of niet, met sancties

Individualisme en collectivisme

In individualistische culturen krijgen mensen in grote mate de vrijheid om een persoonlijke identiteit te ontwikkelen. De nadruk ligt op individuele ontplooiing. Denk bijvoorbeeld aan de Nederlandse en Amerikaanse cultuur.

In collectivistische culturen ligt de nadruk op de sociale identiteit. Het collectief staat boven het individu. Gastvrijheid en de zorg voor naasten zijn in deze culturen belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan Arabische, Afrikaanse en Aziatische culturen.

Masculiniteit en feminiteit

In masculiene culturen zijn de werelden van vrouwen en mannen sterk gescheiden. Mannen hebben een leidende rol en zijn gericht op carrière. Vrouwen horen bescheiden en verzorgend te zijn. 

 In feminiene culturen lopen rollen van mannen en vrouwen meer in elkaar over. Voorbeelden zijn Nederland en de Scandinavische landen.

Waarin verschillen culturen?

1. Machtsafstand - Omgaan met gezag in een cultuur kan sterk verschillen.
   
2. Individualisme <> Collectivisme - in sommige samenlevingen zijn de banden tussen mensen vrij los t.o.v. samenlevingen waarin men in een hele hechte en sterke groep zit.
   
3. Masculiniteit <> Feminiteit - gaat om rolverdeling tussen man en vrouw
   
4. Onzekerheidsvermijding 
   Gaat om de mate van angst voor de toekomst binnen een samenleving. Hoge angst: zekerheid in werk zoeken + vaak religieus. Lage angst: minder nadruk op regels + toleranter.
   
5. Oriëntatie op de lange <> korte termijn 
   Een samenleving die meer gericht is op de toekomst zal de nadruk leggen op sparen en plannen <> korte termijn: "pluk de dag" mentaliteit.

cultuur
relativisme

verschillende culturen zijn onvergelijkbaar maar wel gelijkwaardig. Waarom bepaalde waarden en normen gelden binnen een groep kun je alleen begrijpen vanuit die cultuur.

Cultuuruniversalisme

Iedereen is gelijk.
Klassieke grondrechten zoals vrijheid van meningsuiting, recht op gelijke behandeling etc. gelden altijd, overal  en voor iedereen.

De betekenis van vooroordelen

Culturen kunnen van elkaar verschillen, maar 1 ding hebben ze gemeen: ze kennen allemaal vooroordelen. 

Etnocentrisme = dat je je eigen groep als middelpunt van alles ziet en alle andere daaraan gaat afmeten.

Een vooroordeel is onontkoombaar. Maar we moeten uitkijken dat het niet uitloopt op regelrechte vijandigheid richting andere culturen: Xenofobie. 

Open je lesboek op blz 156-160

1. Wat is het verschil tussen nature-aanhangers en nurture-aanhangers?

2. Op welke manier heeft de overheid invloed op jouw socialisatie?

3. Op welke 3 manieren vindt socialisatie plaats? Geef van elke manier een voorbeeld. 

4. Wat wordt er bedoeld met internalisatie?

5. Wat is het verschil tussen je persoonlijke en je sociale identiteit? 

6. Wat is het verschil tussen een cultuur met een grote - of cultuur kleine machtsafstand?

8. Wat is het verschil tussen een individualistische cultuur en een collectivistische cultuur?

9. Wat is het verschil tussen een masculiene en een feminiene cultuur?

10. Wat is het verschil tussen en cultuur met een lage vs. hoge onzekerheidsvermijding?

11. Wat is het verschil tussen een cultuur met een gerichtheid op lange vs. korte termijn?

12. Wat is het verschil tussen cultuurrelativisme vs. cultuuruniversalisme?

Sleep de term naar de juiste beschrijving.

Het beeld dat iemand van zichzelf heeft

Het deel dat past bij de groepen waar iemand deel van uitmaakt.

Het beeld dat de samenleving heeft van een groep en het beeld dat ze blijvend kenmerkend voor die groep vindt.

Persoonlijke identiteit

Sociale identiteit

Collectieve identiteit

Cultuur bestaat uit:

1. normen, waarden gewoonten
2. normen, waarden, gewoonten en kenmerken
3. waarden, normen en tradities
4. normen, waarden, gewoonten en gedragsregels

Wat bedoelen we met de dominante cultuur?

1. de cultuur van de volwassenen
2. de cultuur van een kleine groep mensen
3. de cultuur die de meerderheid deelt
4. de cultuur van jongeren

Met subcultuur bedoelen we dat die cultuur:

1. afwijkt van de dominante cultuur
2. hoort bij de grootste groep van de samenleving
3. nog maar kort bestaat
4. verboden is

Wat is GEEN cultuur?

1. Wat je eet
2. Je geloof
3. De kleur van je ogen
4. Je kleding

Nature is ....

1. Aangeleerd
2. Aangeboren

Wat hoort bij nurture?

1. Opvoeding
2. Voetbaltalent
3. Ritmegevoel
4. Agressiviteit

Onder nurture valt

1. Je geslacht (mannelijk of vrouwelijk)
2. Je seksuele voorkeur
3. Je religie
4. Je opleiding tot muzikant

Wat is je sociale identiteit?

1. Het beeld dat je van jezelf hebt
2. Je normen en waarden.
3. De identificatie met verschillende groepen
4. Je omgeving.

Wat is socialisatie?

1. Sociaal zijn
2. Je netjes gedragen
3. aanleren van gewoonten die passen bij je cultuur
4. alle normen en waarden van een maatschappij

Dat de familie zich bemoeit met de partnerkeuze heeft te maken met de volgende cultuurdimensie..

1. masculien vs. feminien
2. collectivisme vs. individualisme
3. Individuele samenleving
4. Interesse en groepsbelang

In masculiene culturen wordt van vrouwen verwacht dat zij meer tijd besteden aan het huishouden en kinderen dan mannen.

1. juist
2. onjuist