P4 - week 4/5 - valkuilen van het denken

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

• terugblik op valkuilen van het denken
• brug met wetenschap gesprek
• film over wetenschappelijke praktijk

Vandaag

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

5) Ik kan vier verschillende valkuilen van het denken herkennen, beschrijven en er voorbeelden bij geven.

6) ik kan uitleggen hoe wetenschap deze valkuilen moet neutraliseren.

Leerdoelen deze week

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

- Zijn een aanvulling op de denkfouten patroniciteit en intentionele denkfout

- Zorg dat je weet wat de valkuil is, hoe het werkt, dat je hem kan herkennen in een voorbeeld en dat je kan benoemen waarom het en probleem is (a en d).

Waarom deze opdracht? 

Valkuilen van het denken

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Het geloof dat een effect zal optreden waardoor het effect ook optreedt. Ook wel 'verwachtingseffect'.

 

 

Het placebo-effect

Probleem:
Sommige hardnekkige klachten en neigingen laten zich niet behandelen door inspirerende gesprekken of positieve gedachten-experimenten. Die kunnen de symptomen erger maken. Verspilling van geld, tijd en moeite.

 

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Te veel vertrouwen hebben in het eigen kennen of kunnen. 

Overmoed

Probleem:  

Mensen nemen hierdoor meer risico dan verantwoord is. 

Denk aan autorijden, skieën, etc.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

De juistheid van een beslissing wordt beoordeeld op basis van de uiteindelijke uitkomst in plaats van op basis van de kwaliteit van de beslissing op het moment dat deze werd genomen, met de gegevens die vooraf bekend waren.

Outcome bias/het uitkomst-effect

Probleem: 

We beoordelen gemaakte beslissingen verkeerd en kunnen er dus niet van leren voor de toekomst.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

de neiging te kiezen voor absolute zekerheid wanneer we beslissingen nemen. Dit kost minder moeite, energie en tijd dan wel risico nemen. 

zero-risk bias / geen risico-effect:

Probleem: 

Wie nooit risico neemt zal ook geen winst behalen. Als je altijd in je comfort-zone blijft, leer je ook niks nieuws.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

7) Ik kan uitleggen waarom Cassam valkuilen van het denken karakteriseert als ondeugden

8) Ik kan epistemologische ondeugden benoemen, herkennen en er voorbeelden bij geven

9) Ik de psychologische benadering van valkuilen van het denken met de filosofische benadering van Cassam vergelijken

10) Ik kan aan de hand van een voorbeeld uitleggen hoe ondeugden (grote) maatschappelijke/politieke gevolgen kunnen hebben

Leerdoelen deze week

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

- Descartes t/m Kant: antwoorden op sceptische uitdaging. 

- Pragmatisme: absoluut zekere kennis niet meer belangrijk. Breuk!

- Genaturaliseerde epistemologie: vraag wat kennis is hoort niet bij filosofen maar bij wetenschappers. 

Maar wat zegt de wetenschap? Levert wetenschap kennis op? 

Van kenleer naar wetenschap

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Casus: waarom liet jij je vaccineren? (of niet)

• Is wetenschap de meest betrouwbare bron van kennis? Vertrouw jij op de wetenschap? Meer dan op andere bronnen?

redenen om wetenschap te wantrouwen: 

- uitkomsten uit onderzoek veranderen

- wordt gedaan door mensen, met al het menselijke van dien

- belangen spelen een rol

vergelijking met andere bronnen

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Wetenschap = objectief, systematisch, nauwkeurig, streng, logisch correct, rationeel.

Kernwaarden wetenschap:

- eerlijkheid

- interne kritiek en zelfcorrectie

- respect voor de waarheid

- helder en ondubbelzinnig taalgebruik

- wantrouwen tegenover tradities, autoriteit, dogma's en vooroordelen

- open en publieke discussie

Wetenschappelijke ideaal (wat wetenschap moet zijn)

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

• SO 
• kijkopdracht bespreken
• huiswerk wetenschap en samenleving
• uitleg wetenschap en samenleving en wetenschap waardenvrij?

Vandaag

Schrijf op wat je opvalt aan de wetenschappelijke praktijk.

Wat gaan in tegen het ideaal?

- geen neutraliteit: eer, eigenbelang

- leugenachtigheid (data manipulatie)

- respect voor de waarheid?

Leerpunt: wetenschap wordt gedaan door mensen met alle gevolgen van dien. Praktijk en ideaal lopen uiteen. Maar waarom is wetenschap dan toch de beste bron voor kennis? (zelfcorrigerend als systeem, beste wat we hebben)

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Lees 4.4.1- 4.4.2 en 

Maak daarbij leesvragen 2, 3, 4, 6 en 7

Lees 4.4.3 t/m 4.4.6.

Voor maandag