Oefenvragen tentamen 3 deel 3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

4 HAVO: Ecologie en milieu

Lees de afbeedling.
Waarom worden in de Biobag anaerobe en geen aerobe bacteriën gebruikt?

1. Alleen anaerobe bacteriën zorgen voor de juiste mineralen bij bemesting.
2. Anaerobe bacteriën gebruiken minder zuurstof dan aerobe bacteriën.
3. Anaerobe bacteriën leveren dissimilatieproducten die meer energie bevatten dan die van aerobe bacteriën.
4. Anaerobe bacteriën produceren in korte tijd meer biomassa dan aerobe bacteriën.

De tropische regenwouden in Guatemala zijn economisch belangrijk als toeristische trekpleister. Ook vanuit ecologisch oogpunt is het belangrijk dat deze wouden behouden blijven.
Welke van de volgende uitspraken geeft dit ecologisch belang juist weer?
Als de omvang van de regenwouden kleiner wordt,

1. daalt het CO2-gehalte in de atmosfeer.
2. neemt de biodiversiteit af.
3. treedt in het resterende deel van de bossen minder snel successie op.
4. wordt de stikstofkringloop gesloten.

Na het omzetten van het organisch afval door de bacteriën bevat het restproduct voornamelijk ammonium. In de bodem wordt ammonium omgezet in nitriet en nitraat.
Waardoor ontstaat er in de Biobag ammonium en geen nitriet of nitraat?

De Biobag kan gevuld worden met zeer verschillend organisch afval: mest, stro, gras en zelfs slachtafval of kadavers. De leerlingen die de Biobag onderzochten, ontdekten dat een te lage koolstof/stikstof (C/N) verhouding de productie van biogas remt. Zonder stikstof werkte de Biobag niet. De leerlingen kwamen uit op een optimale verhouding tussen C en N van 30:1.
Welk van de volgende producten moet aan de Biobag worden toegevoegd als er verhoudingsgewijs te veel stikstof aanwezig is?

1. kadavers
2. slachtafval
3. stro
4. urine

Natuurbeschermers zijn enthousiast over het plan van Julika, Emily en Marleen. Het gebruik van de Biobag vermindert om meerdere redenen het kappen van regenwouden door de Indiaanse bevolking. Eén reden is de verminderde vraag naar brandhout.
Noteer een andere reden.

5 HAVO

In de nieren worden verschillende stoffen uit het bloed verwijderd en met de urine uitgescheiden. Hiernaast wordt onder andere een nier weergegeven.
Welke letter geeft een plaats aan waar urine stroomt?

P is een slagader

Q is een ader

R is de urineleider, die brengt urine van de nier naar de blaas

1. letter P
2. letter Q
3. letter R

Kapsel van Bowman

Eerste gekronkelde nierbuisje

Lus van Henle

Verzamel- buis

Ultrafiltratie

Water resorptie

Water resorptie

Resorptie van glucose

Instromend bloed

Voor- urine

uitstromend bloed

urine

Is nog ongezuiverd

Bijna hetzelfde als bloedplasma

Bevat weinig ureum, gezuiverd

Bevat het meeste ureum

De resorptie van glucose door het nierbuisje gebeurt via actief transport. Wat is waar?

1. Het kost vrijwel geen energie
2. Het gaat vanzelf, met de concentratie mee
3. Het kost energie in de vorm van ATP
4. Het kost energie in de vorm van warmte

Vervoert de urine vanuit de nieren naar de (urine)blaas.

Slaat de urine tijdelijk op

Via deze buis verlaat urine het lichaam

Hier worden afvalstoffen uit het bloed gehaald.

Niermerg en nierschors

Urineleider

Urineblaas

Urinebuis

Poep is bruin omdat...

1. al het eten door elkaar heen bruin is
2. de enzymen van de darm bruin zijn
3. de lever bruin gekleurde afvalstoffen afgeeft.

longblaasjes

longen

brochiën

brochiolen

luchtpijp

Bij rustig inademen gebruik je

1. middenrifspieren en buitenste tussenribspieren
2. alleen de middenrifspieren
3. alleen de buitenste tussenribspieren

Door de activiteit van welke cellen kan iemand met de besmetting van de bof kunnen genezen? Sleep deze naar de afbeelding van de bof. 

B-cellen

T-cellen

Geheugencellen

Sleep de juiste tekst naar de juiste afbeelding.

B-cellen ontstaan in

B-cellen ontwikkelen in 

T-cellen ontstaan in

T-cellen ontwikkelen in

Bloedtransfusie

In geval van nood is het mogelijk iemand zonder gevaar een bloedtransfusie te geven met een kleine hoeveelheid bloed van een andere bloedgroep van het AB0-systeem dan de ontvanger van de transfusie heeft.

Sleep in de volgende slide de juiste combinaties naar de vakken 'Klontert' of 'zonder gevaar mogelijk'.

Klontert

Zonder gevaar mogelijk

Bloedgroep A ontvangt van bloedgroep AB

Bloedgroep B ontvangt van bloedgroep 0

Bloedgroep AB ontvangt van bloedgroep A

Bloedgroep 0 ontvangtvan bloedgroep AB

Resusfactor

Een vrouw heeft resusnegatief bloed. Indien zij in verwachting is van een kind met resuspositief bloed, bestaat er in bepaalde gevallen een kans dat rode bloedcellen van het kind worden afgebroken. 

De laatste vraag op de volgende slide gaat hierover.

18. (2p) Enkele maanden voor de geboorte kun je dit onderzoeken door bloed te onderzoeken van:

1. De moeder op de aanwezigheid van antistoffen tegen resusantigenen
2. De moeder op de aanwezigheid van resusantigenen
3. Het kind op de aanwezigheid van antistoffen tegen resusantigenen
4. Het kind op de aanwezigheid van resusantigenen

5 HAVO: Bescherming

Welke vorm van afweer bouw je pas na de geboorte (=verworven afweer) op

1. specifieke afweer
2. aspecifieke afweer
3. mechanische afweer
4. chemische afweer

Wanneer een moeder met bloed O zwanger is van een kind met bloedgroep A, dan ontstaan er geen problemen. Waarom niet?