Les 2, deel 2/3: De Utrechtse singel is weer rond

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 8

Les 2: De singel is weer rond

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

 

       

            weet je meer over het nieuws;

            kun je vertellen waarom een deel van de Utrechtse Singel dicht

            was en nu weer open is;

       

            kun je de tekst samenvatten door zelf toetsvragen te bedenken

            over de belangrijkste informatie uit de tekst;

        

            kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies zelf één nieuwsartikel van een van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

De Utrechtse singel

is weer rond

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: Straatbeeld.nl (23/11/2020)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over de Utrechtse singel denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

de singel

Betekenis: de gracht om een stad heen

dempen

Betekenis: dichtgooien met grond

 

De Utrechtse singel is weer rond

Eeuwen lang was Utrecht helemaal omsingeld door water. Tot de jaren ’70, toen een deel van de singel werd gedempt. De Catharijnesingel ging verder als de Catharijnebaan; voor het water kwam asfalt in de plaats. De werkzaamheden om de singel weer open te maken zijn in september van dit jaar afgerond en dat betekent dat de binnenstad van Utrecht vanaf nu weer helemaal omringd is door water. Een deel van de Catharijnesingel loopt door onder Hoog Catharijne en zo ontstaat het ‘rondje Utrecht’. 

Utrecht is er maar wat trots op dat de singel weer terug is. “De singel heeft voor ieder wat wils. Je kunt er wandelen, hardlopen, in de zon zitten of juist de schaduw opzoeken, een terrasje pakken, een boottocht maken en genieten van de natuur”, vertelt Hadassa Koopmans, woordvoerder van de gemeente Utrecht.

Klik hierboven voor de betekenis van deze woorden. Klik op de 3e hotspot om te zien hoe Utrecht eeuwen lang omsingeld werd.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Utrecht in 1649

Wat betekent 'omsingeld', in deze tekst denk je? Leg uit in je eigen woorden.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Omsingelen betekent vaak 'aan alle kanten omsluiten'. Zo kan de politie bijvoorbeeld een gebouw omsingelen om een misdadiger te arresteren.

In deze tekst betekent 'omsingeld' dat de binnenstad weer helemaal omringd is door de Singel.

Waarom zou een deel van de singel gedempt zijn in de jaren '70, denk je?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom zou Utrecht er trots op zijn dat de singel nu weer terug/rond is?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

Kansen en uitdagingen

Hoewel de singel nu weer rond is en de leefbaarheid voor de bezoekers en inwoners een stuk beter is geworden, kwamen er ook een paar obstakels op de route. “Het weer rondmaken van de singel vond midden in het centrum van Utrecht plaats en bestreek ook nog eens meerdere jaren”, legt Koopmans uit. “De uitdaging hierbij was om de stad tijdens alle werkzaamheden open, bereikbaar én leefbaar te houden voor inwoners en bezoekers. Dat was best een puzzel, maar ook dat is uiteindelijk gelukt”, vervolgt ze trots. “Juist omdat met zoveel zaken rekening gehouden moet worden, geeft het een extra kick als het uiteindelijk dan toch op een goede manier is gelukt.”

het obstakel

Betekenis: iets waar je last van hebt of wat in de weg staat

het nieuws

de tekst

terugblikken

bestrijken

Betekenis: tijd of ruimte innemen

Waarom was het niet zo makkelijk om de singel weer rond te maken?

Noteer de obstakels die men tegenkwam in je eigen woorden.

het nieuws

de tekst

terugblikken

De obstakels die in deze alinea worden genoemd zijn:

• het was lastig om ervoor te zorgen dat inwoners en bezoekers zo min mogelijk last van de werkzaamheden zouden hebben;
  
• het project duurde een aantal jaren, dus ook een langere periode waarin inwoners en bezoekers er toch best veel van merkten;
• er moest met heel veel dingen rekening gehouden worden bij dit project. Welke dingen dat bijvoorbeeld zijn lees je in de laatste alinea van de tekst.
  

de tweede alinea (deel 1)

de impuls

Betekenis: de aanmoediging 

ergens een stokje voor steken

Betekenis: ervoor zorgen dat iets niet gebeurt

het rijksmonument

Betekenis: het gebouw (of ander bouwwerk) dat beschermd wordt door de overheid omdat het een belangrijke betekenis heeft (of heeft gehad) voor de wetenschap, de cultuur of in de geschiedenis 

Klik hier en luister mee!

Geschiedenis van de singel

Utrecht was eeuwenlang omsingeld. In 1122 kreeg Utrecht stadsrechten en een paar jaar later begon de bouw van een stadsmuur en de gracht om de stad te verdedigen. In 1958 leek de singel helemaal te verdwijnen door plan Feuchtinger. Om de stad voor auto’s bereikbaar te houden moest er een rondweg komen. Goede bereikbaarheid van de stad zou bijdragen aan de economische impuls die Utrecht nodig had. Dit plan leverde heel veel protest op, maar toch werd er serieus over nagedacht. Minister Marga Klompé stak een stokje voor de plannen door de singel aan te wijzen als rijksmonument en voorkwam zo dat het water overal verdween. In 1962 kwam er een aangepast verkeersplan van Kuiper met daarin de bouw van Hoog Catharijne en het voor een deel dempen van de singel.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarover ging plan Feuchtinger?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. In dit plan stond dat de singel open moest blijven.
2. In dit plan stond dat het goed ging met de economie van Utrecht.
3. In dit plan stond dat er een rondweg voor auto's moest komen in de binnenstad en dat daarom de singel weg moest.
4. In dit plan stond dat Feuchtinger van auto's hield.

Waarom was er veel protest tegen dit plan, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

De singel werd aangewezen als Rijksmonument.

Waarom deed minister Marga Klompé dit?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Marga Klompé deed dit zodat de Singel niet helemaal zou verdwijnen door het Feuchtinger plan. Het deel dat Rijksmonument werd, mocht niet worden gedempt, het andere deel wel.

de tweede alinea (deel 2)

het verzet

Betekenis: het proberen iets tegen te houden 

het referendum

Betekenis: de keer dat de bevolking mag stemmen over een plan van de regering 

Het noorden van de Catharijnesingel werd de Catharijnebaan: een stadsautoweg. Het westelijke deel van de Weerdsingel werd een parkeerterrein. In 1970 begonnen de werkzaamheden. Die zorgden voor een compleet ander uiterlijk van dat deel van de binnenstad. Een zwarte dag voor veel Utrechters, meldden media destijds. Er bleef dan ook veel verzet van burgers tegen het verdwijnen van het water. Eind jaren ’80 werden de eerste plannen gemaakt voor de verbetering van het Stationsgebied. In 2001 werd het eerste stuk van de Weerdsingel weer hersteld en tijdens een referendum in 2002 stemde Utrecht voor het weer opengraven van de hele Weerdsingel en Catharijnesingel.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom was het een zwarte dag voor veel Utrechters

toen de werkzaamheden begonnen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Het was een zwarte dag voor veel Utrechters, omdat de singel er heel anders uit ging zien (hij werd deels een autoweg) en er veel werkzaamheden waren.

Wat zou jij hebben gestemd tijdens het referendum?

het nieuws

de tekst

terugblikken

voor opengraven

tegen opengraven

ik weet het niet

Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Herstel

In 2020 was de singel weer rond, een grote mijlpaal. Eerder gingen er al delen open. De singel werd niet ‘zomaar’ open gemaakt. Bij de plannen moest met heel veel dingen rekening worden gehouden. Bijvoorbeeld vaardiepte, vaarbreedte, groen, geschiedenis, fietspaden, plek voor vogels en vlinders, geld en rijbanen. En natuurlijk de wensen van de stad. Inwoners dachten in stappen mee over het ontwerp.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de mijlpaal

Betekenis: de belangrijke gebeurtenis

Wat vind jij ervan dat de inwoners van Utrecht mochten meedenken over het ontwerp van de Singel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Welke wensen zou jij hebben gehad voor het ontwerp van de open singel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Toetsvragen maken

Samenvatten van een tekst kun je ook doen door zelf toetsvragen te bedenken bij de belangrijkste informatie uit de tekst. Ook handig voor je juf of meester :-)

Bedenk vier vragen die in een toets gebruikt kunnen worden:

Twee weetvragen: vragen waarvan je het antwoord in de tekst kunt vinden. Noem hierbij ook de juiste antwoorden.

Twee denkvragen: vragen waarvan het antwoord NIET in de tekst staat, maar waarvoor je goed moet nadenken OVER de tekst. Geef bij deze twee denkvragen ook je eigen antwoorden (denk aan de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' uit les 1 van dit blok)

In de volgende slide type je je vragen met de antwoorden.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Typ hier je vier toetsvragen met de antwoorden

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.

Ja, dit doel heb ik behaald.

Ik kan uitleggen waarom een deel van de Utrechtse Singel dicht was en nu weer open is.

Ik kan de de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Ik kan de tekst samenvatten door zelf toetsvragen te bedenken over de belangrijkste informatie uit de tekst.

Ik weet meer over het nieuws.

Ik kan vertellen wat de obstakels waren bij het weer open maken van de singel

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken