5.4 Kunnen we zo sociaal blijven?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Kunnen we sociaal blijven?

Lesdoelen

• Wat zijn de gevolgen van vergrijzing
• Hoe kan de sociale zekerheid betaalbaar blijven
• Hoe wil de overheid de kosten van de zorg beperken

Vergrijzing

• Aandeel ouderen in de maatschappij neemt toe
• AOW leeftijd omhoog om de AOW betaalbaar te houden.

Vergrijzing 

Actieven

Alle mensen met betaald werk

Niet-actieven

Mensen zonder betaald werk, die een uitkering ontvangen. Bijv. omdat ze arbeidsongeschikt zijn, werkloos of boven de pensioenleeftijd.

Tot de groep niet-actieven behoren ook de AOW'ers. Deze groep groeit al jaren (= vergrijzing). Wat betekent dit voor Nederland ?

Vergrijzing:

• het aandeel ouderen in de totale bevolking neemt toe en de gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt

De AOW

De AOW

Verhoging AOW-leeftijd

Door de AOW-leeftijd te verhogen zijn er minder mensen die een AOW-uitkering krijgen (inactieven) en zijn er meer mensen die werken en betalen voor de AOW (actieven)

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

- de AOW-leeftijd verder te verhogen 

- de premies + loonbelasting te verhogen

- de AOW-uitkeringen te verlagen;

- de arbeidsparticipatie (arbeidsdeelname) te laten toenemen;

- de AOW-ers ook AOW-premie te laten betalen;

- de AOW niet meer aan iedereen te geven, maar alleen aan 

   ouderen met geen of een laag pensioen.

Kapitaaldekkingstelsel

Actieven betalen mee aan de inkomens van de inactieven

Herverdeling van inkomens

Probleem!

+ Inactieven

- Actieven

Dus....

• Vergrijzing = in verhouding meer ouderen dan jongeren
• Gevolg: pensioen wordt onbetaalbaar! Dus AOW-leeftijd verhogen!
• Oplossingen: AOW-leeftijd verhogen, uitkeringen verlagen, meer premie betalen, zelf sparen

De zorgverzekering

• premie: wat je aan de zorgverzekering betaald.
  
• zelfzorgmiddelen: medicijnen die je zelf moet betalen, zonder recept.
  
• eigen risico: deel dat je zelf moet betalen.
  
• declareren: zorgkosten terug vragen.
  
• polis: contract van de zorgverzekeringsmaatschappij.

Marktwerking

Aan de zorg geeft de overheid veel geld uit. Om die kosten te beperken moeten ziekenhuizen en zorgverzekeraars met elkaar concurreren om klanten te krijgen. > (marktwerking)  

Concurreren doen ze door middel van prijzen, kwaliteit of service.

Iedereen heeft recht op een AOW- uitkering als de AOW-leeftijd bereikt is.

1. Juist
2. Onjuist

Wie behoren NIET tot
de 'inactieven'?

1. AOW-ers
2. Arbeidsongeschikten
3. Daklozen
4. Werklozen

AOW is gebaseerd op het kapitaaldekkingsstelsel

1. Juist
2. Onjuist

Door het verhogen van de AOW-leeftijd

1. neemt het aantal actieven toe
2. neemt het aantal inactieven toe
3. wordt vergrijzing tegen gegaan
4. wordt de AOW ook hoger

De AOW is een basispensioen, dat door de staat wordt uitgekeerd aan alle Nederlanders van 67 jaar en ouder. Dat kost heel veel geld.
Hoe komt de regering aan dat geld?

1. Alle werkende Nederlanders moeten iedere maand een deel van hun loon afstaan.
2. De staat verkoopt jaarlijks een deel van zijn goudvoorraad.
3. Het wordt geleend van de banken.
4. De werkgevers betalen het uit hun winsten.

Extra uitleg