Hindoeïsme

• Levensbeschouwing
• Basisschool
• Groep 8

Hindoeïsme

Namaste!

Op het plaatje: een sadhoe, iemand die zijn baard en haren altijd laat groeien. Sadhoe betekent 'goed persoon' in het Sanskriet, de heilige taal van het Hindoeïsme. Sommige sadhoes geven hun huis en bezittingen op om een leven van gebed en meditatie te leiden. Ze leven van giften van andere hindoes. Vaak doen ze bijvoorbeeld ook aan yoga. Sadhoes dragen vaak kettingen van heilige kralen en saffraangele lendendoeken. Saffraangeel is een heilige kleur. Sommige sadhoes leiden een zwervend bestaan.

Namaste = een groet en mudra. Het woord heeft zijn oorsprong in het Sanskriet "nam" (buigen) en betekent "ik buig voor jou".

Na deze les...

• ...kun je omschrijven waar Hindoes in geloven en wat voor hen heilig is.
  
• ... kun je uitleggen dat onder Hindoes veel verschillende opvattingen bestaan over het geloof

•  ...kun je omschrijven wat Karma betekent 
• ... kun je uitleggen waarom de koe heilig is in het Hindoeïsme

Wat weet je al van het Hindoeïsme?

Een korte inleiding...

• Hindoeïsme ontstond ca. 4000 jaar geleden in India
• Het is de oudste wereldgodsdienst ter wereld
  
• De heilige taal van het Hindoeïsme is het Sanskriet
• Het lijkt een polytheïstische godsdienst
• Het geloof mag op vele manieren worden beleefd
• Hindoes geloven in reïncarnatie 
• Wat heilig is: priesters (brahman), tempels, goeroes, sadhoes, koeien, de rivier de Ganges....en nog veel meer
  

Wat betekent karma?

Kasten, karma en reïncarnatie

Kastenstelsel

De hindoemaatschappij is traditioneel verdeeld in vier kasten of varna's:

brahmana's, priesters

kshatriya's, strijders en adel

vaishya's, handelaren en vaklieden

sudra's, arbeiders en dienaren

De paria's, onaanraakbaren of dalits, behoren niet tot het kastensysteem en mogen de Veda's niet bestuderen.

In welke varna men geboren wordt, is afhankelijk van karma, het handelen in vorige levens. Zo kan in dit leven de cyclus van samsara of reïncarnatie voor het volgende leven beïnvloed worden.

In de hoogste kaste (varna) bevinden zich de:

1. kshatriya's
2. vaishya's
3. brahmana's
4. sudra's

Hebben wij in het westen ooit zoiets als een kastenstelsel gehad? Leg uit.

Holy cow!

• 'Moeder aller schepselen'

• De koe geeft ons veel
• Hindoes eten geen rundvlees

•  Er zijn tempels voor de koe
• Gandhi stelde de koe centraal in zijn opvatting van het hindoeïsme

Koeien zijn ook belangrijk vanwege hun melk en mest. Koeienpoep wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt als brandstof om huizen mee te verwarmen. Sommige hindoes drinken zelfs hun urine omdat ze geloven dat het werkt als een medicijn.

Les 2 

Wat is voor jou heilig?

De Ganges

• De grote heilige rivier.
• Staat voor de godin Ganga.
• Hindoes gaan naar de Ganges om hun ziel te reinigen in het water.
• Een gelukkige Hindoe mag gecremeerd worden op de Ganges.
• Andere heilige rivier: Bagmati.
  

Om de 12 jaar wordt er voor de godin Ganga een festival van 55 dagen georganiseerd.

De as van een gecremeerde Hindoe wordt (als het kan) ook in de Ganges verstrooid.

Polytheïsme?

• Volgens hindoes zijn alle goden en godinnen ontstaan uit Brahman
• Brahman is een oppermachtige ziel/geest zonder vaste vorm of gedaante. Brahman is overal en in alles aanwezig.
  
• De goden en godinnen staan voor de verschillende kenmerken van Brahman.
  

Het Sanskriet

• Een taal waarin het gevoel van de uitspraak zou overeenstemmen met de betekenis.
• Sommige hindoes geloven dat je daarmee met de goden kunt communiceren.
• Het schijnt de meest logische taal te zijn.
  

• Het schijnt de makkelijkste en handigste taal voor programmeren te zijn.

• Het wordt nu bijna niet meer gesproken. Nu spreekt men Hindi, dat is voortgekomen uit het Sanskriet.
  

Yoga

• Is één van de 6 scholen van het Hindoeïsme.

• Yoga leert de geest, het gevoel en het lichaam te beheersen, om daarmee de vereniging met God te bereiken.
• Iemand die yoga doet, is niet per sé een Hindoe.
  

Wat was je ervaring?

Wat was je ervaring?

De heilige geschriften van het Hindoeïsme

• De oudste geschriften > 3000 jaar oud
  

•  Dit zijn de Veda’s: vier verzamelingen van lofzangen, gebeden en spreuken.
• Veda = Wetenschap of kennis
• Voorbeeld: Ayurveda; wetenschap van het leven.
  
• Daarnaast heb je de Mahabharata en de Ramayana. Ze gaan over goden en helden en hebben een filosofische en psychologische boodschap.
  

De teksten zijn veelal in de vormen van gedichten, lofzangen, gebeden en spreuken geschreven (in Sanskriet).

In de Ayurveda staat ook veel hygiënische en medische informatie. Zo staat er bijvoorbeeld een uitgebreide leer over voedsel in.

Les 3

Reïncarnatie

• Opvatting dat je ziel of geest na de dood in een ander levend wezen wordt geboren.
• Als je goed geleefd hebt, kun je in een hogere kaste geboren worden (er is een kastenstelsel met 4 hoofdkasten).
• Karma = Het gevolg van slechte daden.
• Dharma = De orde van alle natuurlijke dingen en orde in de kosmos. Iedereen moet dit volgen om een goed mens te zijn.
• Samsara = de cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin en schijnbaar zonder eind.

Verlichting = Nirwana.

Het symbool Om

• Het Hindoeïsme kent vele symbolen

•  Het bekendste symbool = Om
• Om is het oersymbool en stelt ook een klank of trilling voor. De trilling van de oorsprong.
  
• Om staat voor de essentie van ultieme realiteit of bewustzijn. Ook wel de 'Atman' genoemd; de goddelijke oorsprong in jezelf.
• Om is een lettergeep die ook 'gezongen' wordt voor het lezen van een heilig geschrift of yoga-activiteit.
  

Boeddhisten en Jaïnisten gebruiken het symbool ook.

De Sadhvi

• De vrouwelijke Sadhoe...
• Vrouwen kiezen vaak voor deze levensstijl als ze weduwe zijn.
• Sommige Sadhvi hebben dit pad al vanaf hun jonge jaren gekozen.
  

De Sadhoe

• Laat zijn baard en haren altijd groeien.
  
• Betekent 'goed persoon' in het Sanskriet
• Geeft soms z'n huis en bezittingen op om een leven van gebed en meditatie te leiden.
  
• Leeft van giften van andere hindoes.
  
• Leeft soms een zwervend bestaan.
  
• Draagt vaak kettingen van heilige kralen en saffraangele lendendoeken (= heilige kleur)
  
• Doet vaak aan yoga en meditatie.
  

Meditatie is een vorm van spirituele oefening. Vele religies en geloofsstromingen kennen de meditatie in een of andere vorm. Vanuit het Hindoeïsme en Boeddhisme is meditatie een essentiële methode om bijvoorbeeld innerlijke rust en helderheid te krijgen, maar het kan veel meer doeleinden hebben.

Met 'spiritueel' wordt bedoeld: verbonden met of gericht op innerlijke, persoonlijke ervaring. Het woord komt van het Latijnse woord 'spiritus' was 'geest' betekent.