3Va - woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2Hd

3Va

Woordenschat

Les 1 - stijlfiguren

Doel:

1. Je kunt de verschillende stijlfiguren van 'repetitio' en 'enumeratio' uitleggen. 

2. Je kunt de stijlfiguren in een zin herkennen. 

Huiswerk: Online hoofdstuk 1 - woordenschat - opdrachten: startopdracht, 1, 2 en 5

Les 2 - stijlfiguren

Doel:

1. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: repetitio, enumeratio, drieslag, opsomming in drieën, climax, omgekeerde climax

2. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: hyperbool, understatement, litotes, eufemisme

2. Je kunt de stijlfiguren in een zin herkennen. 

Programma:

1. Oefenopdracht 'Stijlfiguren'

2. Uitleg nieuwe theorie: stijlfiguren voor overdrijven, afzwakken of mooier maken

3. Toets leesvaardigheid inzien & bespreken

Huiswerk: Hoofdstuk 2 - woordenschat - opdrachten: startopdracht + opdracht 1, 2, 3 en 5 (vanaf blz. 60)

Wat is een voorbeeld van een drieslag?

1. fout, fout, fout
2. Eerst wandelde hij, toen ging hij over in een draf en uiteindelijk begon hij te sprinten.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud.
4. rust, reinheid, regelmaat

In welke zin staat een enumeratio?

1. Nooit, nooit ga ik daar nog eens naar toe!
2. Lina is dol op school: ze houdt van wiskunde, Nederlands en Frans.
3. Ik had een twee voor de toets. Ik had dus wel een paar foutjes.
4. Daar ik ben ik niet blij mee.

Van welk stijlfiguur is hier sprake:

Plus geeft meer, veel meer.

1. hyperbool
2. repetitio/ herhaling

"We strijden, we vechten, we knokken tot we ons doel bereikt hebben."

1. Opsomming in drieën + repetitio
2. Repetitio + enumeratio
3. Drieslag + repetitio
4. Omgekeerde climax

Wat is een opsomming in drieën?

1. fout, fout, fout
2. Eerst wandelde hij, toen ging hij over in een draf en uiteindelijk begon hij te sprinten.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud.
4. rust, reinheid, regelmaat

Het vlees, de organen, de botten, de huid, de hoorns, echt alles van de koe wordt verwerkt tot producten.

1. Repetitio
2. Enumeratio
3. Climax
4. Drieslag

In welke zin staat een climax?

1. fout, fout, fout
2. Eerst wandelde hij, toen ging hij over in een draf en uiteindelijk begon hij te sprinten.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud.
4. rust, reinheid, regelmaat

Les 4

Doel:

1. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: repetitio, enumeratio, drieslag, opsomming in drieën, climax, omgekeerde climax

2. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: hyperbool, understatement, litotes, eufemisme

3. Je kunt de volgende stijlfouten uitleggen: contaminatie, malapropisme, tautologie, pleonasme

Opdracht:

1. Maak een begrippenlijst van bovenstaande stijlfiguren/vormen van beeldspraak.

2. Schrijf bij ieder begrip een eigen voorbeeldzin waarin deze voorkomt. 

3. Huiswerk: blz. 126 - opdracht 1, 2, 3, 4 en 6 maken

Stijlfouten

Doel:

1. Contaminatie: Husseling/vermenging van 2 woorden of uitdrukkingen waarvan de betekenis op elkaar lijkt. 

Zelf een boek uitgeven kost behoorlijk duur. / Ik wil dat liever niet tegen iemand vertellen. 

2. Malapropisme: Husseling/vermening van 2 woorden of uitdrukkingen die verkeerd gebruikt zijn.

De dokter onderzocht zijn patiënt met zijn horoscoop. / Door de verrassing stond de man triplex. 

3. Tautologie: Gebruik van synoniemen (dus woorden met exact dezelfde betekenis) in 1 zin -> onjuiste herhaling

Tevens had zij ook veel aanzien. / Zij houdt van veel actie, zoals bijvoorbeeld in de nieuwe fil van Tom Cruise. 

4. Pleonasme: Eigenschap van een woord waarin deze al vastligt, nogmaals benoemen -> dubbelop

witte sneeuw / pasgeboren baby 

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
De transfer van De Ligt naar Bayern is definitief rond.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautolgie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
De buurvrouw was blij verheugd met haar nieuwe auto.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautolgie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
We moeten snel een beslissing treffen!

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Er waren zo'n 150 aanwezige bezoekers.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
De docent tekende een ronde cirkel op het bord.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Wees een beetje spaarzaam! Je moet een appeltje achter de hand houden.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Ik zal jou natuurlijk vanzelfsprekend het eerst helpen.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Het perceel waar het huis op gebouwd wordt, meet drie vierkante hectare.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?

Roos is altijd en eeuwig te laat.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Ik vrees dat ik het werkstuk overnieuw moet maken.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. Tautologie

Les 5

Doel:

1. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: repetitio, enumeratio, drieslag, opsomming in drieën, climax, omgekeerde climax

2. Je kunt de volgende stijlfiguren uitleggen: hyperbool, understatement, litotes, eufemisme

3. Je kunt de volgende stijlfouten uitleggen: contaminatie, malapropisme, tautologie, pleonasme

4. Je kunt het verschil tussen een spreekwoord en uitdrukking uitleggen. 

Opdracht:

1. Huiswerk: Online: woordenschat Hoofdstuk 5 - opdracht 1 t/m 5

2. Maak een begrippenlijst van bovenstaande stijlfiguren/vormen van beeldspraak.

3. Schrijf bij ieder begrip een eigen voorbeeldzin waarin deze voorkomt. 

Spreekwoorden / uitdrukkingen

1. Spreekwoord: Wijsheid of opvatting (figuurlijk taalgebruik) in een vast en complete zin. Deze is niet veranderbaar. 

- Hoge bomen vangen veel wind. 

- De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet. 

- Zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten. 

2. Uitdrukking: Woordcombinatie met een vaste betekenis (figuurlijk taalgebruik). Deze kun je aanpassen.

- Of het feest doorgaat hangt aan een zijden draadje. 

- Het hing nog aan een zijden draadje of Bas overging.