klas 3 voorbereiding relitoets en jodendom 1

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Kennismaking

Lesdoelen

1. Je kan je voorbereiden op de relitoets

2. Je maakt kennis met het Jodendom:

- je ontdekt de basis van de geschriften,

- je leert over de levensrituelen,

- je leert over de Dordtse geschiedenis.

Wat betekent poly?

1. meer
2. te veel
3. veel
4. te weinig

Wat betekent mono?

1. alleen
2. vrijgezel
3. klank
4. hopeloos

Wat betekent theïsme?

Wereldgodsdiensten

monotheïsme:

- Jodendom

- Christendom

- Islam

Wat is de juiste chronologische volgorde in ontstaan?

1. Christendom, Islam, Jodendom
2. Islam, Christendom Jodendom
3. Jodendom, Christendom, Islam
4. Jodendom, Islam, Christendom

Aantekeningen 

- Er zijn drie monotheïstische godsdiensten in de wereld,

- Dit zijn het jodendom, het christendom en de islam.

- Alledrie de religies zijn wereldwijd verspreid, bij het jodendom noemen we dit de diaspora.  

Het Jodendom

- De geschriften,

- De rituelen,

- De synagoge,

- De Dordtse geschiedenis.

Wat weet je al over het Jodendom?

Opdracht

- Zoek op uit welke onderdelen de Tenach bestaat.

- Zoek uit wat de inhoud is van de Tenach.

Het Jodendom

Het geloof werd vastgelegd in een heilig boek: De Tenach. 

In de Tenach staan: 

• Joodse wetten
• Joodse leefregels. 
• Joodse geschiedenis

Bijbeltalen Qumran

• Mondeling -> schriftelijk -> bewaarde overlevering
  
• Oude Testament -> Hebreeuws (en Aramees)
  
• Nieuwe Testament -> Grieks
  

Hebreeuws alfabet

            Menora

            Tenach

                         ongezuurde                                      broden voor             Pesach

Opdracht, 5 minuten

- Kies in een groepje van 3-4 leerlingen één van de volgende afbeeldingen uit,

- Zoek informatie over wat je ziet, wat denk je dat het betekent?

- Hoe denk je dat het bijdraagt aan het joodse geloof?

- Schrijf de antwoorden op, die bespreken we klassikaal na.

Aantekeningen

- De Tenach is een verzameling van boeken en bestaat uit de onderdelen: Thora, Chevi'im en Chetuvim.

- In de Thora staat de geschiedenis, de wetten en de leefregels, in de Chevi'im staan de verhalen van de profeten en in de Chetuvim staan de liederen, wijsheiden, en geschiedenissen.

- Een profeet is iemand die waarheid en Gods wil spreekt tegen leiders die de rechten van mensen vertrappen. 

Aantekeningen

- Een menora is een gouden kandelaar en is in de synagoge en veel joodse huizen aanwezig. De zeven armen staan voor de zeven dagen van de schepping. Het licht staat voor het licht wat het volk Israël laat zien.

- De Tenach staat voor de Joodse bijbel waarin het volk leert wie God is en wat de wil van God is. 

- De ongezuurde broden staan voor de uittocht uit Egypte waarbij Mozes het volk uit de slavernij leidde. Er was geen tijd om het brood te laten rijzen. Dit wordt elk jaar herdacht bij Pesach.  

Opdracht

- Zoek op wat een bar-mitswa is en wat een bat-mitswa is. 

- Zoek op wat de rituelen zijn bij een bar-mitswa en bat mitswa.

- Zoek op welke rituelen een rol spelen bij een joodse begrafenis.  

Aantekeningen

- Een bar-mitswa en een bat-mitswa is de overgang van kind naar volwassene in het joodse geloof, vanaf dit moment ben je zelf verantwoordelijk om de wet te houden. Een jongen krijgt een bar-mitswa en een meisje bij de liberale joden een bat-mitswa. Dit gebeurd de vrijdag avond of zaterdag na de dertiende verjaardag.

- Bij een joodse begrafenis wordt altijd wat aarde uit Israël mee begraven in de kist. De begrafenis is sober en crematies komen bijna niet voor.  

Wat valt je op in dit lied? 

Wat roept het bij je op?

Koosjer eten

Niet koosjer eten

Aantekeningen

- De dagelijkse rituelen gaan onder andere over de gebeden (het ochtend-, middag- en avondgebed). Een belangrijk gebed is het sjema gebed: "hoor/ luister Israël, onze Heer is onze God, onze Heer is één",

- Een ander dagelijks ritueel gaat over het eten. De joodse mensen eten koosjer. Dit betekent onder andere geen varkensvlees, geen garnalen of schelpdieren, een bepaalde manier van slachten en melk en vlees niet in dezelfde maaltijd.  

Volgende week

- De stamvaders van het Jodendom,

- De geschiedenis in grote lijnen van het Jodendom,

- De diaspora. 

Afsluiting

Huiswerk voor de volgende les:

- Leer de aantekeningen van deze les,

- Werk je aantekeningen uit in voorbereiding op de relitoets.