les 5: uitlooples

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Natuurrampen in Japan

• uitlooples 
• Er is altijd angst voor of een aardbeving, een vulkaan die gaat uitbarsting of een orkaan die overkomt of gevolgen van hevige regenval een aardverschuiving. 

lesopbouw

1. In deze les herhalen we vulkanen en orkanen!
2. Zorg dat alle opdrachten af en nagekeken zijn.
3. Je gaat zelfstandig de leerdoelen in learnbeat beantwoorden;
4. Oefen SO via LessonUp

3 soorten vulkanen

Schildvulkaan

• Plaatbeweging: divergentie
• Niet explosief
• magma is dun en vloeibaar
• flauwe helling

Stratovulkaan

• plaatbeweging: subductie
• explosief (eruptie)
• magma dik en stroperig
• steile helling
• vulkanische bommen
• pyroclastische stroom (gloedwolk)

Caldeiravulkaan

• ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in
• In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s)

Opbouw vulkaan

1. Magmakamer
   
2. Kraterpijp
3. Krater
   
4. Eventuele zijspleten
   
   Na een uitbarsting:
5. Caldeira

Wat zijn de voordelen van vulkanisme?
Geef er 4!

mid-oceanische rug 

a Welke plaatbeweging vindt er plaats onder een mid-oceanische rug?
b Noteer twee gevolgen van deze beweging.
c Komt deze plaatbeweging (vraag a) veel voor in de Ring van Vuur?
d Verklaar je antwoord bij vraag c.

Dus onthoud goed ... 

Schaal van Beaufort meet windsnelheden.

Schaal van Saffir-Simpson meet kracht en hevigheid van een orkaan. 

B66 orkaan

Het oog van de orkaan, hierin is het windstil. Het oog kan een doorsnede hebben van 30 tot 50 km. 

Orkanen ontstaan boven warm zeewater (26 graden) Het zijn eerst tropische stormen (depressie) die kunnen uitgroeien tot Orkanen. 

Orkanen(NL) hebben verschillende namen

Hurricane in de VS

Cycloon in ZuidOost Azië

Tyfoon in Oost Azië

Orkanen zijn 'grote' jongens. De doorsnede kan wel 500 tot 1.500 km zijn. 

duurt gemiddeld 5-10 dagen

schaal van Beaufort

• geeft de dagelijkse windkracht aan. bijv. windkracht 3
• Beaufort stopt bij orkaankracht
• de afbeelding geeft voorbeelden van hoe sterk de winden dan zijn.
• de volgende site geeft ook uitleg over wat code geel, oranje en rood tijdens sterke wind eigenlijk betekent

Wat is een orkaan?

B67: de werking van een orkaan

• boven warm zeewater (minimaal 27 ⁰C)
• lucht daarboven is warm en vochtig  (veel verdampt zeewater)
• lucht stijgt snel op, koelt af en het gaat regenen
• onderin ontstaat hierdoor een tekort aan lucht (lage druk)
• tekort wordt opgevuld met lucht uit andere gebieden
• door het corioliseffect gaat die lucht draaien

B67 de werking van een orkaan

• grote doorsnede van 500 tot 1.500 km  en een lagedrukgebied met wolken en stortbuien
• oog van de orkaan: windstil, wolkeloos ‘gat’ in het midden van 30 tot 50 km.
• dalende lucht zorgt voor zon
• hoge windsnelheden van tot 250 km/u 

B67: werking van een orkaan

een orkaan neemt af boven land door:

• geen warm zeewater dat kan verdampen
• geen warme lucht die snel en hoog kan opstijgen
• afremmen wind door bomen en gebouwen
  

aardverschuivingen

• Door veel regenval kunnen grote stukken grond plotseling naar beneden komen
• de minst sterke stukken grond komen los door water en spoelt weg
  

Hoeveel graden moet het zeewater minimaal zijn?

1. 36 graden
2. 27 graden
3. 10 graden
4. 56 graden

Hoe heet de rustigste plek van een orkaan?

bij welke windkracht ontstaat er schade aan huizen?

hoe heet een orkaan in het oosten van Azië?

Nakijken opdrachten en van alle

  § leerdoelen beantwoorden (voorbereiding Dtoets).

Benoem drie dingen die je vandaag hebt geleerd

Ik wil graag extra uitleg over....