§5.1 Boeren en stedelingen - Gilden en geld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

§5.1 Boeren en stedelingen

Gilden en geld

Herinnering

Pak je schrift

Wat hebben we vorige les besproken?

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Wat gilden zijn
• Hoe banken ontstonden
• Wat de Hanze is

Voordat je begint

Lees eerst §5.1 vanaf 'Ambachtsgilden'

Zet de gebeurtenissen voor verstedelijking op de juiste plek in de schakels. De eerste is al ingevuld.

1

2

3

4

6

5

Horigheid verdwijnt en boeren worden vrij

Er komt meer land en betere technieken voor de landbouw

Boeren produceren meer voedsel dan ze zelf nodig hebben

Boeren en handelaren verkopen voedsel op de markt

Niet iedereen moet boer zijn, dus er komen ambachtslieden

Ambachtslieden en handelaren gaan bij de markt wonen

Filmpje

Korte herhaling filmpje vorige les

Gilden

Er kwamen erg veel ambachtslieden in sommige steden

Zij besloten te gaan samenwerken in verenigingen

Zo'n vereniging noemden ze een gilde

Ieder ambacht had zijn eigen gilde (vereniging)

Een belangrijk gilde was het schuttersgilde. Wat deed deze gilde?

Verplicht lidmaatschap

Als je een ambacht wilde doen moest je lid zijn van het gilde

Het gilde bepaalde ook de prijzen en kwaliteit van producten

Als je je hier niet aan hield werd je uit de gilde gezet en mocht je niks meer verkopen in de stad!

Voordelen

Als lid van een gilde mocht je dus je ambacht uitvoeren

Maar het gilde zorgde ook voor bejaarde en zieke leden

Als een lid overleed, betaalde het gilde de begrafenis

Maar ze gaven ook veel feesten en andere steun

Lid worden

Als je lid wilde worden moest je in de leer bij een meester

Als leerling leerde je de basis

Daarna kon je als gezel voor de meester gaan werken

Om zelf meester te worden moest je een meesterproef doen

Hiermee laat je al je kennen en kunnen zien. Dit waren altijd enorm lastige projecten waar je veel ervaring en kennis voor nodig had.

Filmpje

De gilden

(Nogal flauw, wel goede informatie)

Leg uit wat een meesterproef is

Geld

In de steden was er steeds meer handel

Hierdoor gingen mensen meer geld gebruiken

Maar er waren verschillende soorten munten

Maar niet elke munt was evenveel waard

Iedere koning, hertog, graaf of zelfs stad maakte zijn eigen munten

Filmpje

Geld en geldwisselaars

0

Bankiers

Geldwisselaars bepaalden wat munten waard waren

Dit deden ze door de munten te wegen

Ze deden het op een toonbank en werden bankiers genoemd

Ze openden banken in verschillende steden

Banken

Reizen tussen steden was in de middeleeuwen gevaarlijk

Een handelaar kon zijn munten aan een bankier geven

Deze gaf een bewijs waarmee de munten bij een bank in een andere stad weer opgehaald kan worden

Filmpje

Ontstaan van banken

(in dit voorbeeld de smid, maar werkt hetzelfde voor de geldwisselaars)

Hanze

Ook handelaren gingen met elkaar samenwerken

De belangrijkste samenwerking was de Hanze

Deze samenwerking had 3 voordelen:

Er kon meer gekocht en verkocht worden

1

Samen reizen is veiliger

2

Ze stonden sterker tegenover machtige edelen (ze mochten meer)

3

Samenwerking van handelaren uit verschillende steden rond de Noordzee en Oostzee

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Opdracht 5 t/m 8 en 10