Verstandelijke beperking en een kinderwens

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3,4

LVB en een kinderwens

Vraag een willekeurige persoon wat voor

hem belangrijk is in zijn leven. Vaak zul je

horen: gezondheid, geluk, vriendschap,

liefde, geld, een baan, een huis, een gezin,

een kind. Bij mensen met een verstandelijke

beperking is dit niet anders. Ook zij willen

de gewone dingen die het leven aangenaam

en zinvol maken. Ze willen meedoen in de

maatschappij en erbij horen: volwaardig

burgerschap. Respect en serieus genomen

worden zijn hierbij wezenlijke voorwaarden

IK

WIL

ER

BIJ 

HOREN!

IK wil een kind want mijn zus heeft er ook een. Ik wil trouwen een huis en een kind.....
De aandacht binnen onze samenleving voor het gezin en de waarde die daaraan gehecht wordt,

maakt dat ook mensen met een verstandelijke beperking het gevoel hebben dat een kind er

echt bij hoort; dat je zonder een kind niet compleet bent. Je bent pas gelukkig als je kinderen

hebt. Huisje, boompje, kindje: dat is toch hetideaalplaatje. En mensen met een verstandelijke

beperking willen vaak niets liever dan er gewoon bij horen.

Vanuit dit perspectief is het belangrijk om te

onderzoeken wat de betekenis is van de kinderwens van de cliënt

LVB en kinderwens

'In de praktijk en uit onderzoek blijkt dat dit goed kan gaan, waarbij een verstandelijke beperking geen bepalende factor is voor falend ouderschap. Belangrijke beschermende factoren zijn het durven vragen en kunnen accepteren van ondersteuning, goede ondersteuningsprogramma’s, en een steunend sociaal netwerk.' 

Stelling

Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op ondersteuning bij het invullen van hun leven en hun toekomst. Als een kinderwens daar

onderdeel van uitmaakt moet een cliënt kunnen rekenen op goede begeleiding, welke visie daar ook aan ten grondslag ligt.

Het is van belang om je als hulpverlener bewust te zijn van je eigen standpunten, zowel op individueel als op organisatieniveau. Hoe benader je cliënten en welke hulpmiddelen kun je hierbij gebruiken? Veel hulpmiddelen kun je op de site van de ASVZ vinden

LVB en kinderwens

 Minder dan 5% van de 110.000 mensen met een verstandelijke beperking in Nederland kinderen. 

Van de 1549 gevonden mensen die wel kinderen kregen wordt 33% als ‘goed genoeg ouderschap’ gezien. Over 16% maken zij zich zorgen. Meer dan de helft (51%) doet het als ouder niet goed genoeg.

Wat zijn jouw opvattingen over kinderwens en ouderschap bij een verstandelijke beperking?

Hoe je zelf aankijkt tegen kinderwens en ouderschap bij mensen met een

verstandelijke beperking, beïnvloedt de wijze waarop je als hulpverlener reageert op een cliënt met een kinderwens. Het bepaalt eveneens of en hoe je

ondersteuning kunt bieden aan de cliënt bij het maken van een zo verantwoord mogelijke keuze. Begin daarom bij jezelf: onderzoek welke normen en

waarden voor jou richtinggevend zijn. Wat zijn jouw opvattingen over kinderwens bij mensen met een verstandelijke beperking? Welke keuzes maak jij als hulpverlener?

Wat is de visie van jouw organisatie over dit onderwerp?

Een verstandelijke beperking op zich is
géén bepalende factor voor falend dan
wel geslaagd ouderschap.

1. eens
2. oneens

We weten inmiddels dat veel ouders met een

verstandelijke beperking hun besluit tot het krijgen

van kinderen autonoom hebben genomen, zonder

overleg met familie, begeleiders of arts. Niet omdat

ze dat zo willen, maar vanuit de ervaring dat ze

van mensen uit hun omgeving vaak negatieve

reacties krijgen zodra ze hun wens kenbaar maken.

Dat dergelijke reacties worden ingegeven door

oprechte bezorgdheid, is iets wat de betreffende

persoon meestal zelf niet opmerkt of niet aanvaardt.

Wat te doen

1. Zorg dat je op de hoogte bent van de richtlijn van de organisatie
2. werk altijd samen met de cliënt/respectvolle bejegening
3. uitleggen dat je zulke belangrijke beslissingen beter kunt bespreken met belangrijke mensen
     in het leve van de cliënt

4. Vraag wie de cliënt hierbij wil betrekken
5. Wacht niet tot de cliënt met het idee komt, kinderwens hoort bij het levensplan,
      levensdomeinen praat er eerder over!

Werk altijd samen’ betekent vooral ook: werk altijd samen met de cliënt. Zij/hij hoort met respect

bejegend te worden. Ga dus niet achter de rug van de cliënt om van alles bespreken.

Praat met de cliënt en maak duidelijk dat het echt nodig is om goed na te denken over zo’n

enorme stap als het ‘nemen’ van een kind.

En dat je dat wikken en wegen het beste kunt doen met meerdere personen. Ook mensen zonder een verstandelijke beperking denken

eerst goed na en overleggen met anderen over dergelijke grote beslissingen in hun leven. Vertel

ook aan de cliënt dat je haar/hem wilt behoeden

voor een te grote draaglast.

Maak met de cliënt een overzicht wie zij/hij wil betrekken bij dit belangrijke onderwerp. Dit kunnen

familie en vrienden zijn, maar ook hulpverleners. 

De client

1. Moeite om keuzes te maken en consequenties op de lange termijn te overzien
2. Reflectieve vermogens en zelfinzicht zijn niet altijd even goed ontwikkeld
3. Kijk of iemand de vermogens heeft om (gedeelde) verantwoording over de levensgebieden te kunnen dragen
4.Welke ondersteuning is gewenst?
5. Praten over de taken en verantwoordelijkheden van het ouderschap

Seksuele voorlichting en kinderwens zijn zaken waaraan zowel op school als thuis uitgebreid aandacht besteed zou moeten worden. Seksuele

voorlichting is echter geen vervanging voor het bespreekbaar maken van een kinderwens. Vanuit

onderzoek weten we dat er bij seksuele voorlichting vooral gesproken wordt over het voorkomen van

zwangerschap (middels anticonceptie), maar dat het bespreken van (de consequenties van) een

kinderwens zelden of nooit aan de orde komt.

Vormen van begeleiding

• gezinsondersteuning (taakverlichting en taakovername van ouders), 
• begeleiding bij het zelfstandig wonen, 
• praktisch pedagogische gezinsbegeleiding, 
• Early Intervention (vroege stimulering van een kind binnen het gezin en opbouw van een goede hechtingsrelatie),
• videohometraining, 
• intensieve gezinsbegeleiding, 
• OuderKindvoorziening (24 uur verblijf).
  
  
  
  
   

De inzet en zwaarte van de ondersteuning wordt

bepaald door meerdere factoren. Zo zijn ergezinnen waar een uitstekend steunend sociaal

netwerk is van ouders en familie. Als intensief met dit netwerk kan worden samengewerkt,

hoeft de professionele

Wat kun je doen Wat kun je doen als een cliënt er toch voor
kiest om een kind te krijgen, terwijl de inschatting is dat dit heel erg fout gaat lopen?

Ouderschap bij gebleken onvermogen

• Melding bij het  Algemeen Meldpunt Kindermishandeling (AMK)
•  Doorgeleiding naar de raad voor kinderbescherming
• Via de rechter ouders een OTS (ondertoezichtstelling) ouderlijk gezag wordt met een voogd gedeeld
• Rechter kan gedwongen hulpverlening opleggen: uithuisplaatsing, ouders mogen zelf niet meer opvoeden

Bij gebleken onvermogen, waarbij gevaar/

beschadiging van het kind dreigt, wordt getracht

in overleg met ouders het ouderlijke gezag te

delen. Soms is dit mogelijk binnen het eigen

(familie)netwerk, zodat niet altijd een melding

noodzakelijk is.

Bronnen

https://www.asvz.nl/media/1017/kinderwensbrochure.pdf
https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/verstandelijk-beperkt-en-toch-kinderen.htm
https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/kinderwens-en-ouderschap

https://www.nji.nl/nl/Download-NJi/Publicatie-NJi/Verstandelijk-beperkte-ouders.pdf