les 9 H3.4 Atoommassa, molecuulmassa en mol

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§3.4- Atoommassa en molecuulmassa (2)

• atoommassa
• molecuulmassa
  
• mol
  

NOVA 3VWO H3.4 (1)

Deze les:

• wat is atomaire massa-eenheid?
• wat is de relatieve atoommassa?
• berekenen van molecuulmassa  
• WAT is de mol?

Inleiding

In deze les gaan we rekenen aan de massa van atomen en moleculen.

Atomen zijn ontzettend klein.....
                                                    .......hoe klein eigenlijk?

Deze les:

• wat is atomaire massa-eenheid?
• wat is de relatieve atoommassa?
• berekenen van molecuulmassa  
• WAT is de mol?

wat zou de massa van één H-atoom zijn?
geef een getal + eenheid

atomaire massa-eenheid

Massa van 1 waterstofatoom is 1,66*10^-27 kg

Niet zo handig...

Daarom is  atomaire massa-eenheid (u) bedacht.   1 u = 1,66*10^-27 kg      (dit getal  niet leren!

                                               streep door op blz 133)

atomaire massa-eenheid

Massa van één waterstofatoom is 1,66*10^-27 kg

Massa van één waterstofatoom is 1 u

noteer en leer!

Deze les:

• wat is atomaire massa-eenheid? V
• wat is de relatieve atoommassa?
• berekenen van molecuulmassa  
• WAT is de mol?

herhaling H3.1: isotopen

            wat is hetzelfde?  wat is verschillend?

even rekenen...

In de natuur komen twee isotopen voor van Broom:

50,7% Br-79

49,3% Br-81

Wat is de gemiddelde massa van 

1 Br-atoom als je 100 broom-

atomen neemt?

relatieve atoommassa

= gemiddelde massa van
    alle isotopen van 1 atoomsoort

noteer en leer!

relatieve atoommassa 

De relatieve atoommassa  van ieder atoom kun je aflezen in 

het Periodiek Systeem.

Bijvoorbeeld: de massa van 

element P = 30,97 u. 

massagetal

=

geheel getal

= 

aantal p + n in de kern

Gebruik je om te TEKENEN

relatieve atoommassa

= 

getal met komma in Periodiek Systeem =

gemiddelde massa van alle isotopen

Gebruik je om te REKENEN

LET OP! Leer het volgende verschil uit je hoofd:

check: relatieve atoommassa

Zoek op in het Periodiek Systeem en noteer in je schrift
--> de relatieve atoommassa van de volgende atomen: 

waterstof

zuurstof

koolstof

zwavel

aluminium

Deze les:

• wat is atomaire massa-eenheid? V
• wat is de relatieve atoommassa? V
• berekenen van molecuulmassa  
• WAT is de mol?

molecuulmassa 

= massa van alle atomen in een molecuul bij elkaar opgeteld

noteer en leer!

molecuulmassa

Voorbeelden: 

check: berekenen molecuulmassa

Noteer in je schrift:  --> de molecuulmassa van

waterstofperoxide (H2O2)

zwaveltrioxide

ammoniak

check: berekenen molecuulmassa

Noteer in je schrift:  --> de molecuulmassa van

H2O2                                              SO3                                  NH3

34,016 u                                    80,06 u                             17,034 u

Deze les:

• wat is atomaire massa-eenheid? V
• wat is de relatieve atoommassa? V
• berekenen van molecuulmassa V
• WAT is de mol?

De mol

we zoeken een manier om een hoeveelheid deeltjes aan te geven.

omdat de deeltjes heel klein zijn, is de hoeveelheid heel groot

Begrippen van hoeveelheid, bijv.

• dozijn = 12
• gros  = 144

• duo = 2
• kwartet = 4

Eén dozijn eieren, donuts, golfballen, ......... is altijd 12 stuks  (een vaste hoeveelheid)

wat zou volgens jou
een handige hoeveelheid zijn om
een aantal moleculen weer te geven?

Begrippen van hoeveelheid

atomen en moleculen hebben een kleine massa

--> er zitten dus heeeel veel atomen in 1 gram stof

1 waterstofatoom = 1,66*10-24 gram

Bereken en noteer in je schrift:
--> Hoeveel waterstofatomen zitten er in 1 gram?

WAT is de mol?

De mol is een vaste hoeveelheid deeltjes:

1 mol = 6,02*1023 

noteer en leer!

1 mol water = 6,02*1023 moleculen

1 mol zuurstof = 6,02*1023 moleculen

1 mol koper = 6,02*1023 atomen

check: rekenen met mol

1 mol = 6,02 x 1023 moleculen of atomen

Bereken:

0,5 mol = ................................... moleculen

3,5 mol = ................................... atomen

1,0 x 1023 atomen = .............................. mol

30,1 x 1023 moleculen = ........................mol

Huiswerk

Leren: boek blz 133 tm  135 + voorbeeldopgave 1 + PLUS: voorbeeldopdracht 4 (blz 137) 

Maken + nakijken: opgave 1abcd + 4 + 5 + 6 
let op:

• vervang in opgave 4 het woord "molaire massa" door "molecuulmassa"
• je hoeft NIET te letten op significantie of wetenschappelijke notatie