§8.3 Democratisering

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 8

§8.3 Democratisering

In deze les leer je

• hoe de grondwet van 1848 in elkaar zat.

De grondwet van 1848 is een van de belangrijkste documenten in de Nederlandse geschiedenis. Deze grondwet kwam tot stand in een tijd van grote politieke onrust en hervormingen in Europa, ook wel bekend als het Revolutiejaar 1848. Overal in Europa eisten burgers meer politieke invloed en vrijheid. In Nederland leidde deze druk tot grondwetsherzieningen onder leiding van Johan Rudolf Thorbecke, een vooraanstaand liberaal politicus.

Grondwet 1848

• Grondwet 1848 door Thorbecke
• Constitutionele monarchie, parlementaire democratie
• Je mag past stemmen wanneer je belasting betaalt=censuskiesrecht
• Dankzij grondwet is NL in de basis een democratie, maar is het democratiseringsproces nog niet voltooid

LD: 62

Waar wordt de grondwet van 1848 als een van de belangrijkste documenten beschouwd?

1. Engelse geschiedenis
2. Nederlandse geschiedenis
3. Franse geschiedenis
4. Duitse geschiedenis

Wat was de belangrijkste eis van burgers in Europa tijdens 1848?

1. Meer politieke invloed en vrijheid
2. Economische hervormingen
3. Militaire expansie
4. Religieuze tolerantie

In welk jaar vond het Revolutiejaar plaats in Europa?

1. 1795
2. 1867
3. 1900
4. 1848

Wie leidde de grondwetsherzieningen in Nederland in 1848?

1. Johan Rudolf Thorbecke
2. Koning Willem II
3. Prins Frederik
4. Willem I

De grondwet van 1848 introduceerde enkele cruciale veranderingen die Nederland transformeerden in een parlementaire democratie:

• Ministeriële Verantwoordelijkheid: De ministers werden verantwoordelijk voor het beleid en moesten verantwoording afleggen aan het parlement in plaats van aan de koning. Dit verminderde de macht van de koning aanzienlijk.
  
  
• Vrijheid van Vergadering en Vereniging: Burgers kregen het recht om bijeen te komen en verenigingen te vormen zonder voorafgaande toestemming van de overheid.

Vrijheid van Onderwijs: De vrijheid om scholen op te richten en onderwijs te geven werd gewaarborgd, zolang dit niet in strijd was met de openbare orde en goede zeden.

• Vrijheid van Meningsuiting en Persvrijheid: Burgers kregen de vrijheid om hun mening te uiten en drukpers te gebruiken zonder censuur, wat cruciaal was voor de democratische discussie.

Grondwet 1848

De grote veranderingen:

• Census kiesrecht.
• Koning onschendbaar. 
  
• Ministers verantwoordelijk

Grondwet 1848

Nieuw in deze grondwet 1848:

• Eerste Kamer > wetten goed / afkeuren
• Recht van initiatief > Tweede Kamer mag wetten voorstellen
• Recht van amendement > Tweede Kamer mag wetten aanpassen.

Wat was cruciaal voor de democratische discussie volgens de Grondwet van 1848?

1. Vrijheid van Meningsuiting en Persvrijheid
2. Vrijheid van Reizen en Migratie
3. Vrijheid van Geloof en Ongeloof
4. Vrijheid van Handel en Nijverheid

Wat was gewaarborgd door de Vrijheid van Onderwijs?

1. De vrijheid om belastingen te heffen
2. De vrijheid om scholen op te richten en onderwijs te geven
3. De vrijheid om wetten te negeren
4. De vrijheid om militairen in te huren

Wat hield de Vrijheid van Vergadering en Vereniging in?

1. Burgers kregen het recht op gratis onderwijs
2. Burgers kregen het recht om te stemmen
3. Burgers kregen het recht om bijeen te komen en verenigingen te vormen zonder voorafgaande toestemming van de overheid.
4. Burgers kregen het recht op gratis gezondheidszorg

Welke cruciale verandering werd geïntroduceerd door de Grondwet van 1848?

1. Vrijheid van Vergadering
2. Ministeriële Verantwoordelijkheid
3. Vrijheid van Onderwijs
4. Vrijheid van Meningsuiting

Een van de belangrijkste onderdelen van de grondwet van 1848 was de hervorming van het kiesrecht. Het stemrecht werd uitgebreid, hoewel het nog steeds beperkt was tot mannen die aan bepaalde belastingvoorwaarden voldeden. Deze stap legde de basis voor verdere uitbreiding van het kiesrecht in de daaropvolgende decennia.

De grondwet van 1848 markeerde het begin van de moderne parlementaire democratie in Nederland. Het parlement kreeg meer invloed, en de rol van de koning werd symbolischer. Deze grondwetswijzigingen waren essentieel voor de verdere ontwikkeling van de Nederlandse democratie en de rechten van burgers.

Wat legde de basis voor verdere uitbreiding van het kiesrecht?

1. Hervorming van het kiesrecht in 1848
2. Afschaffing van belastingen
3. Beperking van de persvrijheid
4. Invoering van een monarchie

Wat was een belangrijk onderdeel van de grondwet van 1848?

1. Verplicht onderwijs voor iedereen
2. Uitbreiding van het stemrecht
3. Beperking van de vrijheid van meningsuiting
4. Afschaffing van belastingen

Wie had in 1848 stemrecht volgens de grondwet?

1. Mannen van elke leeftijd
2. Mannen die aan belastingvoorwaarden voldeden
3. Alle mannen
4. Alle vrouwen

IN DE GRONDWET VÓÓR 1848

IN DE GRONDWET VANAF 1848

Vrijheid van godsdienst

Vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van onderwijs

Vrijheid van drukpers

Vrijheid van vereniging en vergadering

www.geschiedenisexamens.nl

Einde

van deze les