HC De Republiek les 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

HC De Republiek

Les 4

welkom

1. intro

2. Gebeurtenissen die hebben geleid tot De Opstand

(waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden?)

3. de Allegorie

4. oefenen

5. afronding

vragen over de vorige les?

Gebeurtenissen die hebben geleid tot De Opstand

(waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden?)

Op deze prent is de aankomst van Alva te zien in Brussel. 

Alva neemt een Spaans leger mee om de rust in de Nederlanden te kunnen herstellen. Dit ligt gevoelig in de Nederlanden. Normaal gesproken is het de taak van de Nederlandse adel om het gezag te handhaven.

7a

1567

Willem van Oranje vertrekt naar de Dillenburg

(in het Duitse Rijk)

Alva ontbiedt de Nederlandse Edelen naar Brussel om daar opnieuw een eed van de trouw aan de koning af te leggen. Een groot deel van de edelen geeft gehoor aan deze oproep, onder andere Egmont en Hoorne.

Willem van Oranje besluit dat niet te doen en besluit naar zijn ouderlijk huis, de Dillenburg (in Duitsland) te vertrekken.

Alva ontbiedt de Nederlandse Edelen naar Brussel om daar opnieuw een eed van de trouw aan de koning af te leggen. Een groot deel van de edelen geeft gehoor aan deze oproep, onder andere Egmont en Hoorne.

1567

7b

Graaf Egmont en Hoorne

1567 Margaretha van Parma

neemt ontslag

Margaretha van Parma ontvangt Alva en komt er achter dat Alva veel volmachten van Filips II heeft gekregen. Ze beschouwt dat als een aantasting van haar machtspositie en accepteert dit niet. Margaretha neemt ontslag als landvoogdes. Alva wordt nu de nieuwe landvoogd.

1568 Slag bij Heiligerlee

1568.  Een huurlingleger (hoofdzakelijk betaalt door Willem van Oranje) gaat de strijd aan met de Spaanse legers. Het is het eerste oorlogsgeweld tussen de Spaanse legers en de Opstandelingen. Daarom laten we met deze slag de "Tachtigjarige Oorlog"  beginnen.

0

    1572  Watergeuzen 'veroveren' Den Briel

"Op 1 april verloor Alva zijn bril"

Als de watergeuzen bij Den Briel aankomen blijkt dat in de stad geen Spaanse soldaten zijn. De geuzen besluiten spontaan om de stad in te nemen. Het blijkt achteraf het eerste permanente succes te zijn van de opstandelingen. In de maanden daarna liepen steeds meer Hollandse en Zeeuwse steden over naar de Opstand.

7c

    1572 Eerste Vrije Statenvergadering

7d

De Eerste Vrije Statenvergadering was een vergadering van de Staten van Holland in Dordrecht in 1572. De vergadering herbevestigde de positie van prins Willem van Oranje als stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht en beschermheer van de Nederlanden bij afwezigheid van landsheer Filips II. Ook werd tijdens de vergadering de wens uitgesproken tot het bewerkstelligen van vrijheid van godsdienst. Hoewel Filips zijn gezag op papier behield, was de vergadering een eerste daad van officieel politiek verzet tegen de Spaanse soevereiniteit en daarmee een keerpunt in de Nederlandse Opstand.

de Allegorie

de 7 deugden:

1. Fortitudo – Moed

2. Prudentia – Voorzichtigheid

3. Caritas – Naastenliefde

4. Iustitia – Rechtvaardigheid

5. Spes – Hoop

6.Fides – Geloof

7.Temperantia – Gematigdheid

Het verhult de inhoud en de diepere betekenis

Het is een metafoor

Superbia (hoogmoed – hovaardigheid – ijdelheid)

Avaritia (hebzucht – gierigheid)

Luxuria (onkuisheid - lust - wellust)

Invidia (nijd - jaloezie - afgunst)

Gula (onmatigheid – gulzigheid – vraatzucht)

Ira (woede - toorn - wraak - gramschap)

Acedia (gemakzucht – traagheid – luiheid – vadsigheid)

onkuisheid

vraatzucht

drankzucht

Superbia (hoogmoed – hovaardigheid – ijdelheid)

Avaritia (hebzucht – gierigheid)

Luxuria (onkuisheid - lust - wellust)

Invidia (nijd - jaloezie - afgunst)

Gula (onmatigheid – gulzigheid – vraatzucht)

Ira (woede - toorn - wraak - gramschap)

Acedia (gemakzucht – traagheid – luiheid – vadsigheid)

Granvelle was de belangrijkste adviseur van Filips II in de jaren die aan de Tachtigjarige Oorlog voorafgingen en droeg bij aan het verscherpen van de conflicten in de Nederlanden. Hoewel zelf geneigd tot terughoudendheid, voerde hij loyaal ook de meest extreme maatregelen van Filips II uit. Nadat deze de Nederlanden had verlaten, werd Granvelle een van de meest invloedrijke raadgevers van landvoogdes Margaretha van Parma aan het Brusselse hof. Het leverde hem een benoeming op tot de kardinaal-aartsbisschop van het nieuwe aartsbisdom Mechelen (1561). Hij werd door de Nederlandse adel steeds meer beschouwd als een exponent van de gehate regering.

1

1

2

2

3

3

Huiswerk

lezen en leren t/m blz 10

Maken de examenopdrachten van deze les

Boek: blz 20, opdracht 16