Les 3 - Organische chemie: Systematische naamgeving van alkanen

• Chemie
• MBO
• Studiejaar 1

Organische chemie - H3

Lesplanning

• Opdrachten bespreken (1 + 2 H3.6)
  
• Uitleg H3.3 t/m H3.5
• Aan de slag met opdrachten

Noem de tien alkanen!

Kennen tot en met Hexaan

Uit je hoofd kennen!

Covalentie

• Het aantal bindingen dat een atoom kan aangaan

Halogenen (F, Cl, Br, I) = 1

Waterstof = 1

Zuurstof = 2

Stikstof = 3

Koolstof = 4

Namen van vertakte alkanen

• Een of meer vertakkingen aan de hoofdketen
• Methyl en ethyl
• Vertakking kan meerdere keren voorkomen --> gebruik gemaakt van een telwoord (voorvoegsel)

Mono, di, tri, tetra, penta, hexa

N.B. Mono wordt vaak weggelaten 

Namen van vertakte alkanen

Bepaalde regels, stappenplan om structuurformules te koppelen aan namen

1. Zoek de langste onvertakte koolstofketen en tel het aantal C-atomen (zet het nummer erbij)
2. Schrijf de naam van deze onvertakte keten op, dit is de stam van de naam
3. Kijk of er vertakkingen zijn. Geef de vertakking een naam. Deze komt voor de naam van de stam. Als er meerdere vertakkingen zijn, geef telwoorden aan en/of alfabetische volgorde
4. Geef aan, aan welk C-atoom de vertakking is gebonden, met een - tussen het nummer het de naam van het molecuul

Opmerkingen:

• Als eenzelfde vertakking meer dan één keer voorkomt, zetten we vóór de naam van de vertakking en het bijbehorende telwoord alle nummers van de C-atomen waar de vertakking aan vastzit
• Tussen twee getallen hoort een komma en tussen een getal en een letter een streepje
• Getallen vóór de vertakkingen mogen weggelaten worden als de naam zonder getallen, maar één structuurformule oplevert

Van naam naar structuurformule

1. Kijk eerst naar de uitgang van de naam. Teken deze keten, laat de H-atomen weg, teken alleen de bindingsstreepjes
2. Kijk naar het aantal vertakkingen en de plek waar deze zitten. Teken de vertakkingen op de juiste plek
3. Vul nu de rest van de lege bindingen aan met H-atomen.

Oefenen: 3-ethylheptaan

Aan de slag!

Maak vraag 3 en 4 van H3.6

Niet af? Huiswerk voor volgende week!