3.3 Het feodale stelsel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

ka 12: het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur 

Het feodaal stelsel / feodalisme

Leerdoelen 

Aan het eind van deze les kun jij

• een economische, militaire en politieke reden noemen voor het ontstaan van de feodaliteit / leenstelsel
• uitleggen wat de 'eed van wederzijdse trouw' inhoudt en
• verklaren waarom het leenstelsel op korte termijn goed werkte, maar niet op de lange termijn. 

KA: feodale verhoudingen in het bestuur

'De Romeinen zijn weg, hoe run ik nu een land?!' 

(en is de eerste aanzet tot staatsvorming)

deel 2; het feodaalstelsel. 

l

Vazallen waren mensen van adel (bevoorrechte groep) die konden vechten 

Noodzaken voor vazallen 

• Militair: Er zijn invallen van o.a. Vikingen, Saracenen (moslims).
• Politiek: je wilt jouw macht behouden (niet gebied verliezen, maar veilig houden)
• Economisch: er is geen geld --> geen belasting --> je kunt niemand betalen. 

Het Feodale stelsel

Opdracht: Benoem

- De plichten van de leenheer

- De plichten van de leenman

- De rechten van de leenman 

• Plichten leenheer: Bescherming van zijn onderdanen en land geven aan leenmannen 

Plichten leenman: 

• Soldaten leveren aan het leger van de heer. 
• Rechtspraak  in zijn gebied. 
• Zorgen voor orde en veiligheid. 

Rechten Leenman:

• Inkomsten heffen uit het gebied. 
• Krijgt een ambt plus domein/burcht. 

• Plichten leenheer:
  
• Bescherming van zijn onderdanen
  
• land geven aan leenmannen
  

• Plichten leenman:
  
• Soldaten leveren aan het leger van de heer.
  
• Rechtspraak in zijn gebied.
  
• Zorgen voor orde en veiligheid.

• Rechten Leenman:
  
• Inkomsten heffen uit het gebied.
  
• Krijgt een ambt plus domein/burcht. 

Het feodale stelsel

• Een leenheer die sterft wordt opgevolgd door zoon - wat als deze nog minderjarig / zwak is? 
• Leenmannen stellen zich op als zelfstandige vorsten
• Gevolg: Het leen werd erfelijk. 
• 9de eeuw: Leenmannen gaan zelf ook land in leen geven en worden daarmee leenheer. 
• Gevolg: Macht en invloed van van bovenste leenheer op achterleenmannen vermindert. 

Aan de slag! 

• Maken OZK 1, 3, 4  
• Maken HD 1, 3, 4, 5