9.2 Minder is meer - Van Funk tot Punk

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Minimale kunst 

jaren 60 USA

De pure vorm blijft over

industriële uitstraling

Hard, glad en smetteloos

Minimale kunst = Minimal Art = Kunst zonder verhaal en voorstelling. Dus teruggebracht tot het minimum.

Een minimaal kunstwerk verwijst naar niets anders dan zichzelf.

• gebruik van eenvoudige basisvormen als bol, kegel, cilinder en kubus
• hard en glad afgewerkt
• geen persoonlijke kenmerken van de kunstenaar

Donald Judd

Ritme en herhaling

Ritme 

en 

Herhaling

Het gaat ook over de ruimte om de beelden heen. een combinatie van architectuur en kunst.

De ruimte tussen de beelden is even belangrijk als de beelden zelf. Zoals een korte pauze in muziek, of een stilte in een gesprek. Het is onderdeel van hetzelfde geheel.

Minimal Music

In de muziek komt de  minimal music op. 

Niet de harmonie maar het ritme is belangrijk. 

Eenvoudige ritmische motieven worden herhaald  en soms langzaam verschoven.

Ritmische patronen,

Reich leerde drumlessen in Ghana

Hallucinerend effect 

Deze minimale muziekvorm leent zich goed voor dans. 

Dat is ook wel logisch. Deze muziekvorm vindt zijn oorsprong in niet-westerse muziek, zoals in Afrikaanse en Indiase percussiemuziek. Op deze muziek werd ook veelvuldig gedanst!

Danseressen volgen simultaan dezelfde strakke bewegingen op de ritmische muziek

Er bestaat zelfs Minimale Opera, zoals "Einstein on the beach". Het is gebaseerd op de relativiteitstheorie van de wetenschapper Einstein. 

De opera duur 5 uur en heeft geen samenhangend verhaal. Flarden tekst worden eindeloos herhaald.

Zo zijn er zangpartijen die niets anders doen dan de lengte van de zangnoten aangeven: er wordt 'one-two-three-four, one-two-three-four' gezongen.

muziek van Philip Glass is repetitief

De dansers lopen in herhalende patronen over het toneel

het publiek raakt in trance en dat zorgt voor een vervreemdend tijds beleving

Begrippen Massa

Existentialisme 

Het leven is zinloos en alles is toevallig!

Na de Tweede Wereldoorlog is vooral Parijs in de ban van een nieuwe filosofische stroming: het existentialisme van Sartre. 

In de jaren '60 en '70 neemt de individuele vrijheid toe en daarmee ook de kritiek op gezag. Het existentialisme speelt hier een grote rol in.

Existentialisme = filosofische stroming die leert dat de mens de zin van het leven niet kent. Het heeft als uitgangspunt de zinloosheid en de toevalligheid van het bestaan. Het feit dat hij bestaat (existeert) is op zich al zinvol.  Het besef dat leven zinloos is, leidt tot het inzicht dat je als individu de enige bent die iets van je leven kunt maken.

Bij minimalisme gaat het over de kunst van het weglaten en bij essentialisme gaat het over leven met alleen dat wat belangrijk voor je is. 

De insteek bij minimalisme is dus kwantiteit, de insteek bij essentialisme is kwaliteit.

Van Funk tot Punk

Van Funk 

tot Punk

Eindtermen eindexamen

Onderwerp: massacultuur vanaf 1945

Inval

- kunst, religie en levensbeschouwing

Eindtermen eindexamen

Onderwerp: Massacultuur vanaf 1945

Invalshoeken:

1. Kunst, religie en levensbeschouwing

2. Kunst en esthetica

3. Kunstenaar en opdrachtgever: politieke en economische macht

4. Kunst en vermaak

5. Kunst, wetenschap en techniek

6. Kunst intercultureel

Het postmoderne denken

Cultuurrelativisme: niet alleen de Westerse cultuur is toonaangevend. Alle culturen zijn belangrijk. Door globalisering.

Geen vaste esthetische normen (afspraken over wat mooi/lelijk is).

Hedonisme: Een levensbeschouwing waar genot het streven is. 

Consumeren, vermaakt worden. (Hèdonè betekent "genot“)

The godfather of Soul

James Brown

Soul: 

krachtige zang, ritmische grooves en lyrische teksten die vaak gaan over liefde, pijn, verdriet en hoop. 

Geboren in 1933

jeugd in armoede

bij tante in een bordeel gewoond

opgepakt voor diefstal, gevangenis

na vrijlating in een gospel koor

I'ts a mans world+ R&B

James Brown brengt de Soul tot een heel nieuw niveau: de Funk. 

Een Soulvariant waarbij de nadruk vooral op het ritme ligt en op dansbare herhaling van muziekelementen.

Groove: 

een voortstuwend ritme dat 

aanzet tot dansen, meestal gespeeld door de ritmesectie van een band.

Funk staat aan de basis van disco, hiphop en house.

Geen melodie

Korte zinnetjes en kreetjes die zich herhalen

Eindtermen eindexamen

Onderwerp: massacultuur vanaf 1945

Inval

- kunst, religie en levensbeschouwing

Eindtermen eindexamen

Onderwerp: Massacultuur vanaf 1945

Invalshoeken:

1. Kunst, religie en levensbeschouwing

2. Kunst en esthetica

3. Kunstenaar en opdrachtgever: politieke en economische macht

4. Kunst en vermaak

5. Kunst, wetenschap en techniek

6. Kunst intercultureel

Songtekst

Kunst intercultureel: Afrobeat

Mondialisering muziekmarkt

overal lokale varianten van soul en funk

eind jaren 60 in Ghana en Nigeria: Afrobeat

Miz van jazz, funk en West-Afrikaanse muziek

lange grooves, complexe ritmes, afwisselende vocalen, koortjes en blazers

Afrobeat 

Vaak zijn de teksten maatschappijkritisch.

Afrobeat

Fela Kuti (1986) Nigeria

maatschappijkritische teksten

protest tegen imperialisme van het Westen

Nigeriaanse leger probeert hem de mond te snoeren

Zombie (1976)

Het nummer "Zombie" van Newen Afrobeat & Seun Kuti, een cover van het beroemde origineel van Fela Kuti uit 1976, is een politiek geladen lied dat scherpe kritiek levert op het militaire regime in Nigeria.

De term "zombie" wordt in het lied gebruikt om te verwijzen naar het blinde gehoorzamen van bevelen zonder na te denken, net zoals zombies gedachteloos handelen. 

De kritiek was vooral gericht op de manier waarop het militaire regime in Nigeria zijn macht gebruikte om de bevolking te onderdrukken en te intimideren, vaak met geweld.

Punk

 There is no future. 

Do it yourself 

• Punk: anti-commerciële muziek met ongepolijste, rauwe sound, eenvoudige instrumenten en simpele akkoorden. 
• Later is het een jongerencultuur geworden die zich afzet tegen de burgerlijkheid.
• Pessimistisch over de toekomst en muziek is hun uitlaatklep.

God save our gracious Queen,

Long live our noble Queen,

God save the Queen!

Send her victorious,

Happy and Glorious,

Long to reign over us;

God save the Queen!

25 jairg jubileum koningin elisabeth

https://www.metmuseum.org/art/collection/search/789272

Vivienne Westwood