De middeleeuwse stad en de heer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoel

Aan het eind van deze les

(punt 4 pp. 139-141) kun je:

• uitleggen hoe een middeleeuwse stad haar rechten verkreeg
  
•  welke rechten dit waren
• welke problemen er ontstonden

Is de heer blij met de stad?

• Alle inwoners van een graafschap/hertogdom moesten gehoorzaam zijn aan de heer.
  
• Ook de inwoners van steden, maar die wilden liever eigen baas zijn

• De heer vond een machtige en rijke stad helemaal niet erg: hij hoopte te delen in al die rijkdom!
• De inwoners van de stad en heer maken afspraken, vastgelegd in stadsrechten

Uitleg

Welke waren de vijf stadsrechten die de meeste steden opeisten?

de keure /charter

Merk op in doc. 6 dat niet alle keures dezelfde inhoud hebben. Alles hangt af van de onderhandeling met de heer. De vijf stadsrechten uit het filmpje zijn de meest voorkomende. Andere zijn bv. het recht om een eigen munt te slaan, om een eigen vaandel te dragen...

stadsverdediging

Zoek met behulp van volgende slide (waar de kaart te zien is) de locatie van de historische kaart op de grond.

Navigeer in de buurt en noteer je antwoord op de volgende slide

Waar vind je het grondplan / deze fontein (op de vorige slide) in Leuven.

1. op de grote markt
2. op het Ladeuzeplein
3. op het Herbert Hooverplein
4. op de vismarkt

een ander onderdeel in de 'Keure' was

de mogelijkheid om een eigen rechtbank in de stad in te richten met eigen rechtsregels

Waarom een eigen rechtbank?

enkele voorbeelden

van bestraffing

Solidariteit verdwijnt.

Wie bestuurde in de steden?

• De schout is de plaatsvervanger van de heer in de stad.
  
• Hij werkt samen met de schepenen die de burgerij aanstelde.
  
• Ze kregen advies van een raad.
• De burgemeester (soms meer dan één) was de baas van de raad.
• Schout, schepenen en burgemeester(s) heten ook wel: magistraten

doc. 7

Lees dit document en onderlijn de klachten.

Je stelt vast dat de klachten onder te brengen zijn onder twee domeinen. (gebruik twee kleuren)

De twee domeinen zijn

1. Politiek en cultureel
2. Cultureel en economisch
3. Politiek en economisch

In doc. 7 vinden we klachten over...kies het meest volledige antwoord.

1. de hoogte van de belastingen
2. de hoogte van de belastingen, het gebrek aan transparantie en het gebrek aan inspraak
3. het feit dat ze niet mogen meebeslissen over de financiën
4. het feit dat ze geen schepenen mogen kiezen

Hij is de baas van de schepenen

1. Schout
2. Burgemeester
3. Rechter
4. Jury

De schout is de plaatsvervanger van de ... in de stad

1. Burgemeester
2. Heer
3. Rechter
4. Politie

De schout, schepenen en burgemeester noem je ook wel ...

1. Magistraten
2. Heren
3. Rechters
4. Gemeenteraad

Van wie kreeg een stad, stadsrechten?

1. Magistraat
2. Schout
3. Burgemeester
4. Heer

Stadsrechten: het recht van een stad op eigen winkels.

1. Waar
2. Niet waar

Waarom woonden mensen in de stedelijk agrarische middeleeuwen zo graag in een stad? Kies het juiste antwoord.

1. In de stad was het schoner dan buiten de stad.
2. In de stad was het rustiger dan buiten de stad.
3. In de stad was veel te doen. Zo waren er vaak feesten en markten.
4. In de stad kwamen minder vaak ziektes voor dan buiten de stad.

Vul je werkboek verder aan.

verbeter je werkboek

p. 141

p. 141

Begrippen uit deze les

• stadsrechten
• stadsmuur
• poorter
• schout
• schepenen
• burgemeester
• magistraten
• keure / charter
• belfort

Ik heb de inhoud van deze les begrepen

0100