Granen, meelspijzen en rijst

• Vaktheorie
• MBO
• Studiejaar 2

Granen, meelspijzen en rijst

Granen

Granen worden al eeuwen door mensen gebruikt om voedingsmiddelen van te maken. Hiervoor moet je ze eerst wel bewerken.

Van meel/bloem kun je brood bakken maar ook andere producten maken.

Noem alle graansoorten die je kent

Noem 3 producten die je van granen kunt maken.

• De belangrijkste granen van Europa en Azië zijn tarwe, rijst, gerst, rogge en haver.
• Alle granen hebben dezelfde basisstructuur--> het eetbare deel van een graanplant noem je de korrel.
• Boekweit en wilde rijst worden zaden genoemd omdat ze officieel niet bij de graanfamilie horen.
• Het kaf is de buitenste laag van de korrel en is oneetbaar 

Verbouwen

• tarwe, gerst en rogge worden voornamelijk verbouwd in gebieden met een gematigd klimaat. Hier regent het regelmatig, zijn de winters mild en de zomers warm.
• Tarwe, rogge en gerst groeien in aren. Haver groeit in pluimen en gierst in pluimen of aren. 

Oogst

• Granen worden in de aren gedroogd als ze rijp zijn. Ze worden dan niet meer besproeid zodat ze goed kunnen uitdrogen.
• Rijp graan wordt 1 of 2x per jaar geoogst en met behulp van een maaidorsmachine ontdaan van de korrels.
• Wat overblijft wordt tot strobalen geperst, gehakseld of ondergeploegd.
• Daarna wordt het kaf van de korrel verwijderd en is het graan klaar voor de verkoop
• Gedroogd graan is lang houdbaar mits de temperatuur en het vochtpercentage laag blijven 

Bewaren

• Droge, donkere en koele plek
• Afgesloten zodat ongedierte er niet bij kan
• Hele graankorrels en granen die relatief veel vet bevatten zijn ong. een jaar houdbaar.
• Gemalen en bewerkte granen zijn ong. een half jaar houdbaar. 

Tarwe

• Tarwe is de meest gebruikte graansoort ter wereld en wordt het meest gegeten in de vorm van bloem en meel.
• Verschillende soorten tarwe--> emmer, spelt en durum tarwe
• Tarwe bevat van alle meelsoorten de meeste gluten (eiwit) en geeft daarom een luchtige deegstructuur.
• Harde tarwe bevat minder zetmeel en gluten dan zachte tarwe. Zachte tarwe wordt veel gebruikt  voor koekjes en gebak.

Boekweit

• Boekweit is eigenlijk geen graansoort maar een pseudograan. 
• Hierdoor is boekweit glutenvrij
• Lijken wel op graan waardoor ze op dezelfde manier als graankorrels in voedingsmiddelen worden verwerkt
• heeft een nootachtige smaak 

Gerst

• Behandelde of gepelde gerst noem je ook wel gort
• De helft van de productie is bestemd voor veevoer en gerstmout
• Gerstmout wordt vooral gebruikt voor het maken van bier, maar je kunt er ook  sterke drank van maken (bv jenever).

Wilde rijst

•  Wilde rijst is geen familie van de rijstplant maar net als boekweit een pseudograan.
• Zaad van Amerikaans watergras
• Groeit in ondiep en langzaam stromend water
• Nootachtige smaak

SVH opdracht

• Maken in SVH:  
• magazine granen, meelspijzen en rijst
• theorieopdracht granen, meelspijzen en rijst basis

Noem zoveel mogelijk graansoorten