3 In de tijd van de Berlijnse Muur en daarna (1961-1991)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Duitsland en Europa (1919-1991)

2.3 In de tijd van de Berlijnse Muur en daarna 

(1961-1991)

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de verhouding was tussen de twee Duitslanden, hoe en waardoor de Berlijnse Muur viel en welke gevolgen de Duitse hereniging had.

Waarom een Muur?

1961

• Oost-Duitsers willen een beter leven; vooral als ze een hogere opleiding hebben gehad)

• De Oost-Duitse regering ziet nuttige arbeiders weglopen
  

• De Oost-Duitse regering wil zich tegen het "fascistische" Westen  beschermen.

DDR gered

- einde aan massale vertrek arbeidskrachten

- Onderdrukking bleef, maar  levenspeil werd verhoogd

- Meer consumptiegoederen 

Positie DDR sterker, daardoor detente (ontspanning) 

1964

Nieuwe leider Sovjet-Unie:

Breznjev

Breznjevdoctrine

Warschaupact (SU) zal militair ingrijpen als landen afglijden naar het kapitalisme

Ostpolitik

1969

Nieuwe bondskanselier (SPD) Willy Brandt (West-Duitsland)

Richt zich meer op de SU en Oost-Europa

1972

BRD en DDR erkennen elkaar als gelijkwaardige staten

Maar Brandt blijft streven naar Duitse eenheid

Ostpolitik

Meer eenheid door meer menselijke contacten:

• West-Duitsers mogen naar Oost reizen
• Hereniging kinderen en ouders
• Telefoonverkeer tussen West- en Oost-Berlijn

Ostpolitik

De opvolgers van Brandt,

Helmut Schmidt (SPD) en

Helmut Kohl (CDU),

blijven Ostpolitik trouw

1971

<-- Erich Honecker 

nieuwe leider DDR

Michael Gorbatsjov

1985

Nieuwe leider SU

Perestrojka en glasnost

En dat heeft effect op de DDR

• Bevolking wil meer vrijheid 

• Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!
  

• Grote demonstraties 

• Ook tijdens het 40e verjaardagsfeest van de DDR

Gorbatsjov is eregast...

...maar komt niet om feest te vieren, maar om de leiders van Oost-Duitsland te waarschuwen: 

de Sovjet-Unie helpt niet meer bij het neerslaan van demonstraties

Elke avond zijn er demonstraties

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Video: Tagesschau van 9 november 1989 

met de persconferentie van Günter Schabowski

Eén van de partijleiders van de DDR geeft, twijfelend, aan: 

"We hebben besloten dat iedere DDR-burger de grens over mag. 

Dat geldt - voor zover ik weet - ... vanaf nu...?"

Duitsland herenigd

3 oktober 1990

Politiek

Afgelopen verkiezingen verschil oost-west duidelijk geworden.

nos.nl