Formuleren havo 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Programma

1. Toets bespreken - 20 minuten

2. Zelftest invullen

3. Start formuleren: eerste vijf formuleerfouten

4. Oefenen - 30 minuten

5. Lezen Magnus - 15 minuten

6. Toets Magnus afspreken!

Start formuleren

Dubbelop-fouten:

• onjuiste herhaling
• tautologie
• pleonasme
• contaminatie
• dubbele ontkenning

Start formuleren

Onjuiste herhaling

Regel = Je gebruikt niet twee keer hetzelfde voorzetsel bij een uitdrukking

Voorbeeldzin:

Aan iemand als jou zou ik nooit mijn hart {aan} toevertrouwen.

 

Start formuleren

Tautologie:

Regel: je gebruikt niet zonder reden twee keer een woord met dezelfde betekenis.

Voorbeeldzin: Ik heb vele hobby’s zoals {bijvoorbeeld} fietsen en tekenen.

Start formuleren

Pleonasme

Regel = Je herhaalt niet zonder reden een deel van het woord.

Voorbeeldzin: Ik heb een {ronde} cirkel getekend.

Start formuleren

Contaminatie:

Regel: je gebruikt geen twee uitdrukkingen door elkaar heen.

Voorbeeldzinnen

Het kost duur = het kost veel/is duur

Als leerling zijnde, ben ik gelukkig = Leerling zijnde/als leerling……

Nachecken = nakijken of checken

Start formuleren

Dubbele ontkenning

Regel = je gebruikt niet zonder reden twee keer een ontkennend woord.

Voorbeeldzinnen =

Ik heb nooit geen vertrouwen in je.

Je moet ervan afzien geen onvoldoende te halen.

Foutieve verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen terug of vooruit naar een woord dat verderop in de zin staat.

De bal ligt bij de buren; ik haal hem op.

De vereniging stuurt een brief aan haar leden. 

Het boek is uit; ik geef hem door aan jou. 

Foutieve verwijswoorden

Verwijswoorden kunnen terugverwijzen naar een mannelijk, vrouwelijk, of onzijdig woorden. Hoe herken je die?

Mannelijke woorden zijn vaak kort

Vrouwelijk woorden eindigen op – heid, -nis, -schap, -de, - te, -ij, - ing, -st, - ie, -theek, - tuur, - suur, - ine, - se, - age, - sis, - tis.

Onzijdige woorden hebben als lidwoord: het

Foutieve verwijswoorden

Welke woorden gebruik je? Zie schema blz. 211

Voorbeeld. 

De leraar geeft {zijn} leerlingen uitleg.

De overheid heeft {haar} bevolking in bedwang.

Het dak heeft {zijn} langste tijd gehad

Het meisje lakt {haar} nagels. Geslacht wint het van de regel.

Foutieve verwijswoorden

Hen/Hun

Regel = hen bij lijdend voorwerp

  hen na voorzetsel

  hun bij meewerkend voorwerp

Foutieve verwijswoorden

Ik geef {hun} bloemen

Ik geef aan {hen} bloemen

De docent helpt {hen} op weg.

Foutieve verwijswoorden

Dat/ wat

Regel = je gebruikt dat, behalve bij:

- overtreffende trap: het mooiste wat, het leukste wat
- na een onbepaald voornaamwoord: alles wat ik wil, iets wat me interesseert

- na een zin; ik vind jou leuk, wat me blij maakt. 

Foutieve verwijswoorden

wie/waar

Als je naar personen verwijst, gebruik je: wie
Hij is iemand op wie ik mijn vertrouwen stel. 

De directrice aan wie ik mijn geheimen toevertrouwde...

Foutieve verwijswoorden

Onduidelijk verwijzen:

De leraren vertelden de leerlingen dat ze vrij hadden. 

Wie zijn 'ze'?

Incongruentie

Maken opdracht 5 t/m 8 + 11, 12 blz. 214

Tijdsduur: 20 minuten

Vorm: duo's

Klaar? Kijk alvast naar het volgende onderwerp: opdracht 13, blz. 221 (foutieve samentrekking) 

Dat/als-constructie

Regel: woorden zoals dat en als mogen niet naast elkaar in een zin staan. 

* Ik hoop dat als ik morgen thuis ben, het nog lekker weer is.

Ik hoop dat het nog lekker weer is, als ik morgen thuis ben.

Andere voorbeelden: omdat + wanneer, omdat + als, doordat + als, etc.