1.1 Ontdek Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Introductie nieuwe onderwerp: Brazilië! 

Overzicht periode 3

Natuur, ingericht landschap en bevolkingskenmerken (CE)

Brazilië en de wereld en actuele vraagtukken (SE) 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les:

• kan je aan de hand van zelfgemaakte kaarten jouw perceptie van Brazilië beschrijven.
  
• kan je jouw perceptie vergelijken met de werkelijkheid

Begrippen uit deze les:
Perceptie, Vooroordeel, Stereotype Mental map, Geografisch beeld, BRIC(S)

Vandaag

Actief en creatief aan het werk met verschillende bronnen 

Benodigdheden:

• Per persoon, twee lege kaarten
• Kleurpotloden en pennen
• Laptop  
• Atlassen

Wat weet je al over dit land?

Introductie

Voetbal, muziek, dans, corrupte politici, onbekende Indianenvolken in het eindeloze tropische regenwoud dat een groot deel van het land bedekt. Dat zijn zo van die voorstellingen die mensen krijgen bij het horen van de naam ‘Brazilië’.

Geld dat ook voor jou? 

Hoofdvraag van de opdracht:

Welk beeld heb ik globaal van Brazilië en in hoeverre klopt dat beeld met de werkelijkheid?

Belangrijke begrippen:

Perceptie, Vooroordeel, Stereotype

 Mental map, Geografisch beeld, BRIC(S)

Mental Maps 

Niks is goed of fout!
Jouw gedachten in kaart brengen 

Stap 1:

Je gaat jouw beeld van Brazilië over de natuur en de cultuur intekenen op kaarten.

Gebruik voor deze stap alleen je eigen brein, je mag geen atlas, internet, boek, etc. gebruiken. 

Stap 1: Topo 

Gebruik kaart 1 op de voorkant. Teken de volgende zaken in de kaart:

• Geef aan welke landen aan Brazilië grenzen en waar. 
  
• Hoe heet de oceaan naast Brazilië? Schrijf het in je kaart
• Geef de hoofdstad aan
• Ken je nog andere grote steden? Zo ja, geef ze aan!
• Zijn er bergen? Vulkanen? Rivieren? Zo ja, teken ze op de locatie waar jij denkt dat ze zijn. 
• Geef kaart 1 een titel
• Geef kaart 1 een legenda

Weet je het niet? Gok dan, wat denk jij?

Stap 2: Mental map

Gebruik kaart 2 op de achterkant. Maak een mental map van de volgende zaken. 

• cultuur
  
• bevolkingsgroepen
  
• veiligheid
  
• landschappen
  
• verschillen tussen arm en rijk
• Geef kaart 2 een titel
• Geef kaart 2 een legenda 

Inspiratie nodig?
 

Inloggen op LessonUp

Stap 3:

Ga na waar je je kennis die je in de mental maps hebt verwerkt, hebt opgedaan. Die kennis is gebaseerd op jouw perceptie van Brazilië, jouw gekleurde bril om Brazilië mee te bekijken. Waar heb je jouw voorstelling van Brazilië vandaan? 

Bedenk minimaal 3 bronnen hoe jij aan deze perceptie bent gekomen op de volgende slide.  

Ik ben aan mijn perceptie van Brazilië gekomen door...

Stap 4:

• Sta op en bezoek 1 andere leerling. Dit mag niet degene zijn waar je nu naast zit. 
  
  
• Laat je mental map aan de andere leerlingen zien en bekijk die van hen. Wat valt jullie dan op?

Tijdens de vergelijking van de maps viel mij het volgende op:

Geef jouw definitie van het begrip perceptie:

Stap 4:

Is wat je door je perceptie van Brazilië en de Brazilianen denkt te weten allemaal waar? Of is het voor een deel gebaseerd op vooroordelen of stereotypen? 

Noem een stereotypebeeld van Brazilië / Brazilianen:

Stap 5:

• Bekijk de video op de volgende slide en beantwoord de vragen.  

Voor welke doelgroep is deze video bedoeld?
Is het beeld dat in de video van Brazilië wordt geschetst alleen positief? Leg uit.

Stap 5:

• lees de bron op de volgende slide en beantwoord de vragen.  

Brazilië is in een paar jaar tijd verworden tot een favoriete vakantiebestemming. Wat als je fulltime wil ondernemen in het land? Vijf regels voor zakendoen in Brazilië:

1. Wil je het maken in Brazilië, dan is kennis van het Portugees essentieel. Met vakantie-Spaans redt u het niet.

2. Wees bereid om keihard te werken – ook uw personeel beukt door. Het hebben van twee of drie banen is geen uitzondering.

3. Nederland bureaucratisch? In vergelijking tot Brazilië is het hier de ondernemershemel. Wees dus bereid om door de overheidsstroop te baggeren.

4. Brazilianen zijn net Duitsers. Hiërarchie is belangrijk, wees een manager/chef.

5. Wees bereid om te netwerken. Meer nog dan in Nederland is het belangrijk om vrienden te hebben en dan vooral in hoge posities.

Voor welke doelgroep is de tekstbron bedoeld?
Is het beeld dat in deze bron van Brazilië wordt geschetst, alleen positief? Leg uit.

Stap 6:

Brazilië, lang een ontwikkelingsland, is steeds meer op een rijk land gaan lijken. Een land met een snel groeiende economie . 

In de loop van de jaren 90 werden enkele landen bekend onder het acroniem BRIC- of BRICS-landen. De ‘B’ in deze afkortingen staat voor Brazilië. De anderen zijn Rusland, India, China en Zuid-Afrika (South Africa).

Stap 6:

• Pak een atlas
• Ga na of de volgende stellingen juist zijn met behulp van de atlas. Schrijf de volgende kaartnummers op een papiertje, zodat je ze kan onthouden. 

• * 204E - Inkomensongelijkheid
• 206C - Brazilië Etnische samenstelling van de bevolking
• 207D - Brazilië Amazonië ontbossing
  
• 241 Wereld C en E 
• 224 Wereld (alle kaarten_

Brazilië is door en door corrupt

1. Juist
2. Onjuist

Onjuist

Kijk naar kaart 267 F en G,

- Er is sprake van corruptie, maar niet buitensporig veel

- kwaliteit regelgeving scoort Brazilië goed

In Brazilië ben je nergens echt veilig omdat er veel geweld is door criminaliteit of oorlogen tusen drugsbendes

1. Juist
2. Onjuist

Juist

Bekijk kaart 241 B, E en F

 De mate van (on)veiligheid in een land hangt ook af van hoe sterk het systeem van bestuur, wetshandhaving en rechtspraak van het land is en hoe het is gesteld met politieke stabiliteit en afwezigheid van geweld.

Op eerstgenoemd gebied scoort Brazilië tamelijk slecht. Waar het aankomt op afwezigheid van geweld en politieke stabiliteit scoort Brazilië slecht. Op gebied van doelmatigheid van overheid en bestuur en van kwaliteit van rechtssysteem doet Brazilië het matig. 

In Brazilië verdwijnen tropische regenwouden en andere natuurgebiedne in snel tempo.

1. Juist
2. Onjuist

Juist

Bekijk kaart 231b

 In het zuiden en zuidoosten van Brazilië is inderdaad sprake geweest van ontbossing. En ook in het noordoosten is veel regenwoud verdwenen. In het stroomgebied van de Amazone is weinig sprake van ontbossing

In Brazilië is stamt de meerderheid van de bevolking inheems.

1. Juist
2. Onjuist

Onjuist

Bekijk kaart 229B

Op de kaart zie je verschillende etnische groepen. De meerderheid van de bevolking is van gemengde afkomst, niet inheems. 

In Brazilië bezit een rijke elite bijna alles en bestaat op uitgebreide schaal grote armoede.

1. Juist
2. Onjuist

Juist

Bekijk kaart 225F, G

Van de twaalf landen met de grootste inkomensverschillen staat Brazilië (bijna) bovenaan.

Stap 7

Niet alleen berust het beeld dat buitenlanders van Brazilië hebben op feiten, fictie en stereotypen, het weerspiegelt ook de reputatie van Brazilië in de rest van de wereld.

Brazilianen willen dat hun land een gunstige indruk maakt op bezoekers en op buitenlandse bedrijven en dat dit positieve beeld niet wordt verstoord door negatief nieuws. 

Stap 7

Lees het krantenartikel en bekijk de bijbehorende filmpjes / foto's. 

Klik op de link:

https://nos.nl/artikel/2125131-inwoners-favela-rio-vrezen-verval-na-spelen

Welk beeld van Brazilië wilde de overheid uitstralen tijdens het WK voetbal en de Olympische Spelen?

Welke invalshoek heeft de journalist gekozen voor zijn artikel? Hoe beïnvloedt dat je beeld van de situatie?

Geeft de journalist een neutraal standpunt weer? Zou zijn eigen beeld van Brazilië de keuze van de invalshoek beïnvloed kunnen hebben? Geef argumenten voor je antwoorden.

Welke invalshoek zou de journalist gekozen kunnen hebben als hij het volste vertrouwen had gehad in een vredige toekomst voor de favela?

Terugblik kaarten

Bekijk kaart 1 en 2 die jij gemaakt hebt nog eens.

Wat zou je allemaal moeten aanpassen?

Beantwoord deze vraag op de volgende slides. 

Bekijk kaart 1. Wat klopt wel en niet?

Bekijk kaart 2. Wat klopt wel en niet?

Lesdoelen check!

Aan het einde van de les:

• kan je aan de hand van zelfgemaakte kaarten jouw perceptie van Brazilië beschrijven.
  
  
• kan je jouw perceptie vergelijken met de werkelijkheid