2 februari bs 6 evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Basisstof 6 Evolutie

Thema 3 Erfelijkheid en evolutie

Lellsopbouw

    Lesopbouw

1. Terugblik 3.5
2. Lesdoelen.
3. Uitleg.
4. Aan de slag
5. Afsluiting + Huiswerk.

Leerdoelen

- Je kunt omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren. 

- Je kunt beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutatie en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten 

Wat is evolutie?

Evolutie is de ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen.

Veranderingen in genotypen

• Populatie= een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die zich met elkaar kunnen voortplanten.
  
• Nieuwe genotypen ontstaan(voortplanting & mutaties)
• Diversiteit in een populatie
  

Natuurlijke selectie

 Proces dat leidt tot het overleven van een organisme dat zich vergeleken met soortgenoten het best heeft aangepast aan de omgeving.

Het ontstaan van nieuwe soorten

- Zolang dieren met elkaar kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen kunnen  krijgen  spreken wij van één soort

- Isolatie kan zorgen voor nieuwe soorten. Dit kan honderden tot duizenden jaren duren. 

Argumenten voor evolutie

Fossielen(1)

zijn versteende overblijfselen van organismen of afdrukken van organismen in gesteenten.

Overeenkomst in bouw(2.1)

• Verschillende functies
• Dezelfde bouw
• Gemeenschappelijke voorouder
  

Overeenkomst in bouw(2.2)

• Dezelfde functie
• Verschillende bouw
• Geen gemeenschappelijke voorouder
  

Rudimentaire organen

Resten of overblijfselen van organen. Deze ontstaan door aanpassingen aan het milieu, waardoor bepaalde organen niet meer nodig zijn.

Rudimentaire organen

Rudimentaire organen

Rudimentaire organen

Stamboom

- Door DNA te vergelijken kan je een stamboom maken. Dit heet een evolutionaire stamboom of Verwantschapsschema

- Hoe verder naar beneden, hoe langer geleden.

Stambomen

Evolutionaire stamboom: welke soorten gemeenschappelijke voorouders hebben.

Volgens de evolutietheorie hebben de Aziatische en de Afrikaanse olifant zich ontwikkeld uit

 ‘oer-olifantachtigen’ die ruim 50 miljoen jaar geleden op aarde leefden.

In de afbeelding is deze ontwikkeling weergegeven in een stamboom.

Hierover de volgende vraag

Vragen bij de stamboom (evolutie)

1: Wie is de voorouder van de Afrikaanse en Indische olifant?

2: Welke soorten zijn ongeveer 3 miljoen jaar geleden uitgestorven?

3: Wie is de voorouder van alle olifantachtigen?

4: In welk tijdperk leefde de Paleomastodon?

5: Welke soorten zijn ontstaan vanuit de Paleomastodon?

Kunnen een Afrikaanse olifant en een Indische olifant samen nakomelingen krijgen? Leg uit!

Wat is natuurlijke selectie?

1. De best aangepaste diersoort zal overleven en nakomelingen krijgen.
2. De geleidelijke ontwikkeling van diersoorten op aarde.
3. Het reconstrueren van organismen aan de hand van fossiele resten.
4. Het onderzoek naar de overeenkomsten in erfelijke eigenschappen.