kwaliteitswetten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Wetten 

• Vroeger: Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BoPZ)
• Sinds 1 januari 2020 nieuwe wetten ( De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de wet  zorg en dwang)

Wet zorg en dwang

Regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van:

• Mensen met een verstandelijke beperking
• Mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

De Wet Zorg en Dwang (Wzd) onderscheidt negen categorieën onvrijwillige zorg:

1. Medische handelingen en therapeutische maatregelen;
2. Beperken van de bewegingsvrijheid;
3. Insluiten;
4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene;
5. Onderzoek aan kleding of lichaam;
6. Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen;
7. Controleren op de aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen;
8. Beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten;
9. Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek. 

Dwang kan alleen worden toegepast als er 

sprake is van 'ernstig nadeel'

Wat is 'ernstig nadeel'?

Ernstig nadeel

Wzd omschrijft ernstig nadeel als ‘het bestaan van of het ernstig risico op’:

• levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;

• ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;

• ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;

• ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;

• ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;

• bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander
raakt

• de situatie dat de cliënt met hinderlijk bedrag agressie van anderen oproept;

• de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.

Wilsonbekwaam

In sommige situaties kan een patiënt zelf niet (meer) zijn wensen kenbaar maken. Iemand is dan wilsonbekwaam. 

Een patiënt is wilsonbekwaam als hij:

• De informatie over zijn ziekte niet kan begrijpen
  
• Zelf geen beslissing over zijn behandeling kan nemen
  
• Of de gevolgen van een beslissing niet kan overzien.
  
• Een persoon die niet voor zichzelf kan beslissen is wilsonbekwaam.
  

Stappenplan

Het stappenplan in de Wet zorg en dwang (Wzd) regelt de stappen die de zorgverantwoordelijke moet zetten bij de beoordeling of onvrijwillige zorg noodzakelijk is. 

In het stappenplan staat ook welke deskundigen de zorgverantwoordelijke daarbij moet betrekken.

Zorgleefplan

De Wet zorg en dwang stelt eisen aan het opstellen van een zorgleefplan 

1. Het zorgleefplan wordt z.s.m., maar uiterlijk binnen 6 weken na start van de zorg opgesteld.
   
2. Het zorgplan houdt zoveel mogelijk rekening met de wensen van de cliënt. 
3. De zorgverantwoordelijke bespreekt het zorgplan met de cliënt.

Wanneer het zorgplan niet voldoet aan de zorgbehoefte en er een risico bestaat op ernstig nadeel voor de cliënt en/of zijn omgeving ->stappenplan. 

Voorbeelden van onvrijwillige zorg

• Iemand met dementie. Deze zorgvrager mag niet van het terrein van de zorginstelling af, want hij zou verdwalen.
  
• Iemand die nog thuis woont en zichzelf verwaarloost. Hij zal tegen zijn wil moeten douchen.
  
• Mensen met een verstandelijke beperking die zichzelf soms systematisch verwonden. Zij moeten ’s nachts in een speciale bedstee met zachte wanden slapen. Die bedstee is afgesloten.
  
• Mensen die geen remmingen kennen bij het eten of drinken. De koelkast moet dan op slot om gezondheidsschade te voorkomen.

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz geldt voor zorgvragers bij wie een psychische stoornis leidt tot gedrag dat ernstig nadeel veroorzaakt voor henzelf of voor anderen.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz kent twee procedures om te komen

 tot verplichte zorg:

  

1. een zorgmachtiging via de rechter
   
2. een crisismaatregel via de burgemeester

De zorgmachtiging via de rechter

De zorgmachtiging is een machtiging van de rechter 

waarmee verplichte zorg toegepast kan worden bij 

iemand met een psychische stoornis die ernstig nadeel 

tot gevolg heeft.

WvGGZ omschrijft ernstig nadeel als 

‘het bestaan van of het ernstig risico op’:

• levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;
  
• bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander
  raakt
• de situatie dat de cliënt met hinderlijk bedrag agressie van anderen oproept;
  
• de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.
  

Crisismaatregel via de burgemeester

Een crisismaatregel is een beslissing van de burgemeester. Daarmee kan verplichte zorg worden geregeld in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. De burgemeester baseert zich op een medische verklaring van een psychiater.

Een dementerende zorgvrager kan niet meer lopen vanwege verlammingsverschijnselen. Om te voorkomen dat zij uit haar rolstoel valt wordt een rolstoelblad op haar rolstoel gezet.
Valt dit onder WZD? Moet het stappenplan gevolgd worden?

1. Ja
2. Nee

Toelichting op antwoord: nee valt niet onder WZD

Dit is geen beperking van bewegingsvrijheid doordat zorgvrager toch al niet meer zelfstandig uit stoel op kan staan. Dan is bedhek of rolstoelblad geen onvrijwillige zorg.

Wat als dezelfde zorgvrager het niet fijn vindt dat het rolstoelblad op haar rolstoel zit? Valt het dan onder WZD?

1. Ja
2. Nee

Toelichting antwoord: ja

Als zorgvrager zich toch verzet dan kan dit gezien worden als beperking van de vrijheid om het eigen leven in te richten. Het stappenplan moet worden doorlopen.

Indicatie en financiering

WLZ

WMO

PGB

CIZ

CAK

WLZ Aanvraag

• WLZ (wet langdurige zorg) intensieve zorg
•  Langdurige zorg
• CIZ (centrum  indicatiestelling zorg) Vergoed meeste kosten voor verblijf/dagbehandeling
• Eigen bijdrage
• CAK(centraal administratie kantoor) incasseert eigen bijdrage
• Particuliere zorg valt niet onder WLZ daarvoor deel PGB (persoonsgebonden budget
• Respijtzorg (vervangen mantelzorg) via CIZ

WMO Aanvraag

• WMO (wet maatschappelijke ondersteuning)
• Zo lang mogelijk thuis wonen
• Aanvragen bij de gemeente
• Kortdurend verblijf en dagopvang
• Eigen bijdrage
• Respijtzorg (vervangen mantelzorg) via gemeente bij WMO

Kwaliteitszorg

-(WLZ)Verplicht: zorgplanbespreking (z.s.m. na opstarten zorg)

* Zorgvrager moet zich er op voor kunnen bereiden

* Mantelzorg, met toestemming zv, altijd aanwezig

* Evt gebruik cliëntondersteuner

-Cliëntenraad (WMCZ wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen)

- Klachtenregeling

Klachtenregeling

- Met zorgverlener zelf bespreken

- Klachtenfunctionaris

-Klachtencommissie (verplicht)

-Geschillencommissie zorginstellingen

- Tuchtcollege voor de gezondheidszorg

- Landelijk meldpunt zorg

(Wkkgz, wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg)

Wet en regelgeving 

Met welke wetten hebben jullie te maken in de zorg?

• WGBO = Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst 
• Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) 
• Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)
• Wet medezeggenschap cliënten in de zorgsector (Wmcz).
• Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) 

De Wvggz geldt voor zorgvragers bij wie een psychische stoornis leidt tot gedrag dat ernstig nadeel veroorzaakt voor henzelf of voor anderen.

• Wet zorg en dwang (Wzd) 

De Wzd is een wet voor zorgvragers met dementie of een verstandelijke beperking.

Wet BIG

Welke beroepsgroep hoeft zich niet te registreren

1. Fysiotherapeuten
2. Verpleegkundigen
3. Apotheker
4. Verzorgenden

Welke beroepen vallen onder artikel 34

1. Apotheker en diëtist
2. Apothekersassistente en verzorgende
3. Verpleegkundige en Logopedist
4. Verzorgende en verloskundige

Apotheker en diëtist

Apothekersassistente en verzorgende

Verpleegkundige en Logopedist

Verzorgende en verloskundige

Je bent als verpleegkundige bevoegd om een voorbehouden handeling uit te voeren als

1. Je hiervoor een opdracht hebt gekregen
2. e jezelf bekwaam acht om de opdracht uit te voeren
3. Beide antwoorden zijn van toepassing

Een verzorgende heeft een functionele bevoegdheid

1. Juist
2. Onjuist

Onjuist, In opdracht van. 

De verpleegkundige heeft een functionele bevoegdheid. 

Arts zelfstandige bevoegdheid. 

De Wet BIG beschermt de zorgverlener tegen ondeskundig handelen

1. Juist
2. Onjuist

Onjuist, zorgvrager wordt beschermd.

Bevoegd is bekwaam

1. Juist
2. Onjuist

Dwangmaatregelen toepassen valt onder de wet

1. Wet BIG
2. WMO
3. Wvggz
4. Wzd

Informed consent betekent

1. Recht hebben op informatie
2. De toestemming die nodig is voor een behandeling
3. Beide

De bewindvoerder gaat over persoonlijke en financiële zaken

1. Juist
2. Onjuist