H2A2.6: Voeding en vertering bij dieren + 2.7 ZS

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

BS 2.6: voeding en vertering bij dieren

Leerdoel:

Aan het eind van de les kan ik het verband aangeven tussen - de voedselkeuze,
-de lengte van het darmkanaal en
-de kenmerken van het gebit. 

3 soorten eters

Planteneters - Herbivoren

Vleeseters - Carnivoren

Alleseters - Omnivoren

Planteneters - Herbivoren

Een planteneter eet alleen planten.

De cellen van planten hebben celwanden. Deze celwanden zijn moeilijk verteerbaar.

Een planteneter heeft daarom een lang darmkanaal zodat de celwanden verteerd kunnen worden.

Plantencel

Vleeseters - Carnivoren

Een vleeseter eet alleen vlees en geen planten. 
Dus hij hoeft geen celwanden van planten te verteren. 

Een vleeseter heeft een kort darmkanaal.

Alleseters - Omnivoren

Alleseters eet zowel planten als vlees. 

Hij moet dus ook de celwanden van planten verteren. 

De alleseter heeft daarom een middellang darmkanaal.

Verhouding darmkanaal - lichaamslengte

Kiezen vergelijken

Blauw: snijtanden

Oranje: hoektanden

Geel + bruin: kiezen

Gebruik bij de eerste 3 vragen de tekst in de onderstaande afbeelding.

lees dit dus goed door en sla het op!

1. Welk type kiezen heeft de cavia ?

De cavia heeft?

1. knobbelkiezen
2. plooikiezen
3. knipkiezen

De kat heeft?

1. knobbelkiezen
2. plooikiezen
3. knipkiezen

De tamme rat heeft?

1. knobbelkiezen
2. plooikiezen
3. knipkiezen

Middellang darmkanaal

Omnivoor

Herbivoor

Carnivoor

Lang darmkanaal

Kort darmkanaal

Knipkiezen

Knobbelkiezen

Plooikiezen

Geen hoektanden

Grote hoektanden

Grote of kleine hoektanden

Het darmkanaal van een planteneter is veel langer dan die van een vleeseter.

1. juist
2. onjuist

Het darmkanaal van een planteneter is lang omdat hij de hele dag door eet.

1. juist
2. onjuist

Het darmkanaal van een vleeseter is kort omdat?

1. de vleeseter slank moet zijn om te kunnen jagen
2. de vleeseter geen moeilijk verteerbare onderdelen hoeft te verteren
3. de vleeseter geen tijd heeft om rustig te eten. Het eten wordt snel afgepakt.
4. de vleeseter wel moeilijk verteerbare onderdelen moet verteren

Nadenken over voedsel

Thema 2 - Basisstof 7

Leerdoel

Aan het eind van deze les kunnen jullie:

• Uitleggen dat minder vlees eten beter is voor de gezondheid en voor milieu.

Eiwitten 

• Te veel voedselproductie maar ook ondervoeding
• Eiwitgebrek
• Bouwstof, brandstof en reservestof
• Vlees, zuivel, eieren, peulvruchten en bonen

Er zijn landen die te veel voedsel produceren, zo veel dat een deel vernietigd word, ook in Nederland komt dat voor. Soms wordt goed en gezond voedsel gebruikt als veevoer om toch verspilling tegen te gaan. Terwijl wij hier soms te veel voedsel produceren zijn er nog steeds landen waar ondervoeding voorkomt. Ondervoeding komt vaak door een eiwitgebrek.

Belangrijke voedingsstof

Minder vlees

• Slecht voor het milieu
• Slecht voor je gezondheid 

• Vegetariër
• Veganisten
• Flexitariër  

Voor 1 kilo rundvlees moet een koe zo'n 25 kilo veevoer eten. Dat veevoer moet verbouwd worden. Daar moet dan wel plek voor zijn. In zuid-amerika worden stukken bos gekapt om onder andere veevoer te verbouwen. Dat veevoer heeft water nodig om te groeien, maar de koe heeft ook water nodig om te overleven. 

Dus voor 1 kilo vlees kost het eigenlijk heel veel grond en water. 

Minder vlees

Wat dan wel?

• Peulvruchten, noten en vleesvervangers  

• IJzer en vitamine B12

Om het ijzer van plantaardig voedsel alsnog te kunnen verwerken heb je veel vitamine c nodig en dat kan je weer uit groente en fruit halen. Vitamine B12 zit niet in plantaardig voedsel maar dat heb je wel nodig. Tegenwoordig bestaan er van die vitamine tabletten om toch nog de juiste vitamines binnen te krijgen. 

Huiswerk

1 = Doorlezen  2.6

2 = Maken en nakijken 2.6 opdrachten 1 t/m 9 online

3 = zorg daarna dat je opdracht 4 ook nog in je boek opschrijft

4 = Lees zelfstanding 2.7

5 = Maak en nakijken 2.7 opdracht 1 t/m 5 online