4.5 Veilig vrijen en 4.7 meer voorbehoedsmiddelen

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

4.5 Veilig vrijen en 4.7 meer voorbehoedsmiddelen

 Vandaag geen Terugblik!!!

Let op. We doen vandaag een deel van 4.5 (voorbehoedsmiddelen) en 4.7. Het andere deel van 4.5 (SOA's) doen we de volgende keer. 

Leerdoelen

10 Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen. 

15 Je kunt andere manieren noemen om zwangerschap te voorkomen.

Door geslachtsgemeenschap kan een vrouw zwanger worden. Als dat niet de bedoeling is, gebruik je voorbehoedsmiddelen. Een condoom beschermt ook tegen besmetting met een geslachtziekte.

Naast de pil en het condoom zijn er nog verschillende andere manieren om zwangerschap te voorkomen. Deze worden vooral door de vrouw gebruikt.

Geboorteregeling

Man en vrouw beslissen samen of ze een kind willen of niet. 

Als een vrouw niet zwanger wil worden kan zij en/of de man voorbehoedsmiddelen of anticonceptiemiddelen gebruiken. 

Anti betekent 'tegen' en conceptie betekent 'bevruchting'. Bij bevruchting smelt de kern van de zaadcel samen met de kern van de eicel. Dan is de eicel bevrucht en uit de bevruchte eicel kan een kindje groeien. 

Verantwoording

Als je met elkaar vrijt, draag je samen de verantwoording voor de gevolgen.

Veilig vrijen is belangrijk. Het is belangrijk dat je jezelf en je partner beschermt tegen ziekten die met seksualiteit te maken hebben. Daarnaast wil je een ongewenste zwangerschap voorkomen.

Gebruik om veilig te vrijen een voorbehoedsmiddel. 

De bekendste zijn het condoom en de pil.

Betrouwbare methoden

Pil

Condoom

Hormonen

Vrouwen condoom

Spiraaltje

Sterilisatie

De pil - anticonceptiepil

Dit middel wordt het vaakst gebruikt om zwangerschap te voorkomen. De pil bevat hormonen waardoor en geen ovulatie plaatsvindt. Dat betekent dat er geen eicel vrijkomt zodat er geen bevruchting kan plaatsvinden. 

Elke dag moet 'de pil' ingenomen worden. 

Meestal is er een onderbreking van 1 week in de 4 weken. Dan vindt de menstruatie plaats.

Als je een pil vergeet dan ben je niet beschermt tegen zwangerschap tot de volgende menstruatie. 

De bescherming is na het vergeten van één pil onbetrouwbaar.

Op de strip worden de dagen aangegeven... makkelijk!

Geboorteregeling: 

De vrouw, vaak samen met de man, bepaalt of ze ja/nee een kind willen. 

De pil beschermt niet tegen soa's.

Condoom 

CE veiligheidskeurmerk

Als de penis in erectie is, kun je het condoom om de penis schuiven. Let op dat het tuitje aan de goede kant zit anders kun je niet afrollen. Let er ook op dat je geen scherpe nagels hebt. Zo voorkom je beschadiging van het condoom. Houd het topje vast en rol met de andere hand het condoom over de penis.

Kijk maar naar het filmpje

Hormonen

De NuvaRing is een kunststof ring die dezelfde hormonen bevat als de pil deze wordt in de vagina ingebracht. De ring wordt drie weken onafgebroken gedragen met daarna een pauzeweek. Bij goed gebruik is de NuvaRing even betrouwbaar als de pil.

Ook de prikpil, de anticonceptiepleister en het anticonceptiestaafje bevatten dezelfde hormonen als de pil en zijn erg betrouwbaar.

Bij de prikpil krijgt een vrouw om de drie maanden een injectie met een hormoon dat de ovulatie remt. De menstruatie neemt af en blijft soms geheel weg. Als een vrouw stopt met de prikpil kan het soms wel twee jaar duren voordat de menstruaties terugkomen. 

Een anticonceptiepleister wordt drie weken op de huid gedragen en wekelijks vervangen. Daarna is er een pauzeweek.

Het anticonceptiestaafje is ongeveer zo groot als een lucifer en wordt ingebracht onder de huid in de bovenarm. Elke dag geeft het staafje een heel kleine hoeveelheid hormonen af aan het lichaam. Het staafje kan drie jaar blijven zitten.

Vrouwencondoom

Een speciaal soort condoom is het vrouwencondoom dat in de vagina wordt ingebracht. Het inbrengen kan al enkele uren voor het vrijen gebeuren, zodat het vrijen niet hoeft te worden onderbroken. Ook een vrouwencondoom mag je slechts één keer gebruiken. Het vrouwencondoom is betrouwbaar en beschermt ook tegen soa’s.

Spiraaltje

Een spiraaltje wordt door een arts in de baarmoeder geplaatst. Er zijn twee soorten spiraaltjes. Een hormoonspiraaltje geeft dagelijks kleine hoeveelheden hormoon af. Door de werking van hormonen worden bevruchting en innesteling bemoeilijkt. Na vijf jaar is een hormoonspiraaltje uitgewerkt en moet het worden vervangen.

Een koperspiraaltje is omwikkeld met een koperdraadje . Een koperspiraaltje kan lang blijven zitten, tien jaar is geen uitzondering. In de baarmoeder veroorzaakt een koperspiraaltje een reactie waardoor zaadcellen worden aangetast en innesteling wordt bemoeilijkt.

Spiraaltjes zijn erg betrouwbaar.

Sterilisatie

Bij sterilisatie wordt een man of een vrouw door middel van een kleine operatie onvruchtbaar gemaakt. Bij een man worden beide zaadleiders onderbroken. Zaadcellen worden nog steeds gemaakt en er is nog steeds vocht bij de zaadlozing maar de geproduceerde zaadcellen kunnen het lichaam niet meer verlaten. Ze worden in de bijballen en in de zaadleiders afgebroken. Bij een vrouw worden de eileiders onderbroken, waardoor de eicellen niet meer in aanraking kunnen komen met zaadcellen.

Noodmaatregelen

Morning after pil

Abortus

Morning-after pil

De morning-afterpil bevat veel hormonen en mag alleen in noodgevallen worden gebruikt: 

- Binnen 3 dagen na de onbetrouwbare seks innemen.

- Werkt het beste als deze binnen 12 uur wordt ingenomen

- Is zonder recept te koopbij de drogist en apotheek. - 

- Voorkomt innesteling als er bevruchting heeft 

  plaatsgevonden. 

  Hierdoor voorkomt het een zwangerschap.

Er is iets misgegaan. 

-  condoom gescheurd of het is misgegaan bij het verwijderen of i.d. 

-  een pil vergeten en toch seks gehad

- een meisje is verkracht

Onbedoelde zwangerschap

Als een meisje of vrouw onbedoeld zwanger is geworden, staat zij voor een moeilijke beslissing.  Misschien kan zij een beslissing nemen samen met de biologische vader?

Ze denkt na over:

- het kind zelf opvoeden?

- het kind in een pleeggezin laten opvoeden?

- het kind afstaan voor adoptie?

- de zwangerschap afbreken?

Vaak is ondersteuning om te komen tot een beslissing gewenst. Dat kan bij bijv. www.fiom.nl en www.siriz.nl

Als een vrouw kiest voor abortus, volgt eerst een gesprek met een arts en een verpleegkundige of maatschappelijk werker. Dan volgt 5 dagen verplichte bedenktijd. 

In Nederland is abortus mogelijk tot de 23e week van de zwangerschap.

Wat vind jij?

Zwangerschap afbreken?

3 methodes:

abortuspil: tot en met 7de week van de zwangerschap. 

zuigcurettage: tot 13e week van de zwangerschap

late abortus: tot 23ste week van de zwangerschap. 

Onbetrouwbare methoden

Periodieke onthouding

Voor het zingen de kerk uit (coïtus interruptus)

Onbetrouwbare manieren van geboorteregeling

Periodieke onthouding:

* Geen seks tijdens de vruchtbare periode.

* Omdat deze periode lastig is vast te stellen, is deze manier zeer onbetrouwbaar. 

Coïtus interruptus:

(voor het zingen de kerk uit) 

• De man trekt de penis uit de vagina terug als hij zijn orgasme voelt aankomen. De zaadlozing vindt buiten de vagina plaats. Er kan al wat voorvocht in de vagina gekomen zijn. In dat voorvocht zitten vaak zaadcellen.
  
• Ook deze manier is zeer onbetrouwbaar.
  

Aan het werk! Bio!

Wat? 4.5 Veilig vrijen- opdrachten 1, 2, 3, 6, 7

4.7 Meer voorbehoedsmiddelen - opdracht 1 en 2

Opdracht 1 van 4.7 maak je in je mapje

Waar? In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Klaar? Test jezelf. 

Niet af? Dan is het Huiswerk!!!

Welk type voorbehoedsmiddel is hier weergegeven?

1. hormoonspiraaltje
2. sterilisatie
3. vrouwencondoom

Een vrouw kan tot de 24ste week van de zwangerschap een abortus ondergaan.

1. juist
2. onjuist
3. nee, alleen de morning-afterpil is dan nog te gebruiken
4. nee, alleen het spiraaltje is dan nog te gebruiken

Geschikt om een soa te voorkomen

1. de pil
2. het condoom
3. het spiraaltje
4. de morning-after pil

Als je 1 pil vergeet en je slikt gewoon verder, kun je niet zwanger raken

1. ja
2. nee
3. ja maar je moet dan wel die vergeten pil extra nemen

De morning-afterpil is een geschikt voorbehoedsmiddel

1. ja
2. nee
3. ja, maar neem die pillen wel elke dag in
4. ja, maar neem de pil wel binnen 48 uur in

Betrouwbaar

Onbetrouwbaar

Noodmaatregel

Condoom

de Pil

Voor het zingen de kerk uit

Periodieke onthouding

Morning after pil

abortus

Een condoom beschermt optimaal tegen zwangerschap

1. als je deze goed aanbrengt
2. als je deze goed verwijdert
3. als je deze gebruikt en daarnaast een zaaddodende pasta
4. A, B, en C

Betrouwbare geboorteregeling:
1: Periodieke onthouding
2: coïtus interruptus

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Waarom is coïtus interruptus onbetrouwbaar

1. In het voorvocht zitten al wat zaadcellen
2. jongens zijn vaak te laat met het terugtrekken

Waarom is een condoom een populair voorbehoedsmiddel?

1. Het is goedkoop
2. Het is betrouwbaar
3. het beschermt ook tegen geslachtsziekten
4. Alle antwoorden zijn goed