energie

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2,3

Energie

DEZE LES

werk je in tweetallen aan problemen & oplossingen die gaan over ons energie verbruik.

Alle uitwerkingen die je print  voorzie je van je naam in een snelhechter

JE GAAT LEREN OVER

• hoe energie wordt gehaald uit verschillende bronnen
• het omzetten van de ene soort energie in de andere
• het broeikaseffect
• duurzame & niet duurzame energiebronnen
• wat jezelf kunt doen
• gevolgen voor jezelf

Hoe wekken we nu energie op?

We gebruiken nu, en vroeger nog meer, veel fossiele brandstoffen. Bijvoorbeeld aardgas, -olie en kolen.

Fossiele brandstoffen raken op. Bij het verbranden komen stoffen vrij die het klimaat kunnen veranderen.

Fossiele brandstoffen

Steenkool

Aardolie

Aardgas

Niet duurzaam:   fossiele brandstoffen - voorbeelden

Verbranden om energie op te wekken

Brandstof en kunststoffen

Brandstof, verwarming water en CV

Wat zijn fossiele brandstoffen?

00:52

Plankton bestaat vooral uit:

1. samengeperste aarde
2. mineralen
3. samengeperst water
4. samengeperste resten van dode planten & dieren

Opdracht

• Zoek op internet 4 plekken op aarde waar aardolie wordt gewonnen.
• Print in kleur een wereldkaart waarop deze 4 plekken staan aangegeven 

Kolen

Kolen worden verbrand om stroom op te wekken.

02:12

Sleep de juiste vakjes naar de rode apparaten

wordt gekoeld met water

Condensator

Turbine Generator

stroomt waterdamp in

stroomt water uit

draait rond

produceert elektriciteit

Dynamo

Aardolie

Aardolie wordt gebruikt om brandstoffen van te maken, maar ook voor de productie van bijvoorbeeld plastic.

Aardgas

Aardgas wordt gebruikt om te koken, huizen en water te verwarmen of auto's en bussen te laten rijden. 

Aardgas wordt ook gebruikt om stroom op te wekken.

01:14

De stof in de atmosfeer die door mensen en dieren wordt uitgeademd is:

1. zuurstof
2. stikstof
3. methaan
4. CO2

02:29

Welk gevolg van de temperatuur stijging wordt niet getoond?

1. zeespiegel stijging
2. droogte
3. smeltend ijs
4. heftige stormen

Opgewekte energie wordt vaak omgezet in elektriciteit

Wat weet je nog van elektriciteit?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Vermogen geeft de kracht van een apparaat aan.
Wat is de eenheid voor vermogen?

1. watt
2. Volt
3. Ampere
4. Stroom

Maak een schakelschema waarbij je een lampje aansluit op een batterij.

NB Zet het lampje onder de spanningsbron.

Is dit een parallelschakeling of een serieschakeling?

1. Parellelschakeling
2. Serieschakeling

Opgewekte energie wordt ook vaak omgezet in warmte

Deze warmte kan op 3 manieren worden afgegeven.......

Plaats de afbeeldingen bij het juiste warmtetransport.

Geleiding

Stroming

Straling

Door al het niet duurzame energie verbruik ontstaat een steeds groter probleem.....

Toename CO₂ in de lucht

De koolstofkringloop op aarde is niet meer in evenwicht.

00:28

welke 3 stoffen zijn samen verantwoordelijk voor het broeikaseffect?

1. zuurstof, waterdamp, stikstof
2. methaan, koolstofdioxide, waterdamp
3. methaan, koolstofdioxide, stikstof
4. zuurstof, koolstofdioxide, waterdamp

01:25

Sleep de juiste maatregelen & gevolgen naar de rode vakjes.....

energie besparende maatregelen

gevolgen opwarming

ontstaan van woestijnen

verwarming lager zetten

stand by stand uitzetten

uitstervende diersoorten

bosbranden

korter douchen

Duurzame energiebronnen vervuilen niet en raken nooit op. Duurzame energie bronnen worden daarom steeds meer gebruikt, dit wordt de energie transitie genoemd.....

Duurzame energiebronnen

niet duurzame energiebronnen

Energie van beweging (1)

Wind is bewegende lucht. 

Een windmolen draait door de wind, en kan op die manier elektriciteit opwekken.

Op zee en op land.

Opdracht

Zoek op internet uit hoe een windmolen werkt.

Maak een A4 pagina in Word over de werking & onderdelen die je uitprint in kleur

Energie van beweging (2)

Water in rivieren beweegt ook. Ook de beweging van water kan gebruikt worden om elektriciteit op te wekken.

Elektriciteit uit zonlicht

Ook met zonlicht is stroom op te wekken.

Zonlicht gaat niet op, maar de zon schijnt niet altijd.

01:18

Zonnecellen worden gemaakt van Silicium

1. Ja
2. Nee

01:31

Elektrische deeltjes zijn

1. moleculen
2. atomen
3. ionen
4. elektronen

Op steeds meer plekken wordt warmte uit de grond gehaald: Geothermie

00:50

Als de temperatuur van 10 graden naar 70 graden is gestegen, hoe diep zit je dan?

1. 100 meter
2. 1000 meter
3. 200 meter
4. 2000 meter

Tot slot is ook kernenergie op veel plekken een energiebron....

Groen gas: gas uit gft-afval, mest en slib.

00:31

De brandstof die wordt gebruikt in een kerncentrale heet:

1. kernium
2. Uranium
3. Helium
4. Hydrogenium

01:01

Een ander woord voor een generator is:

1. Dynamo
2. Turbine
3. Generator

Om de opwarming van de aarde tegen te gaan is het belangrijk dat je zelf zoveel mogelijk energie bespaart......

Opdracht:

- zoek op de site van coolblue uit wat het vermogen in Watt is van een onzuinige wasdroger, koelkast, stofzuiger, gloeilamp Noteer welke Energieklasse ze zijn.

- zoek nu de zuinigste varianten die je kunt vinden, noteer weer de bijbehorende energieklasse.

- maak een A4 met afbeeldingen, vermogen & energieklassen waarin je de apparaten vergelijkt

                       De gevolgen........

Je gaat nu in tweetallen uitzoeken wat de gevolgen kunnen zijn voor je eigen huis als de aarde teveel opwarmt.

Ook onderzoek je waar je het beste naar toe kunt als er een overstroming is....                   

1. Ga naar het online kaartensysteem http://kaart.edugis.nl

1. selecteer: hoogte (AHN)

2. zoom in op de kaart naar de locatie van je eigen huis.

3. lees rechts aan de hand van de kleur de hoogte ten opzichte van de zeespiegel af.

noteer dit.......

sluit de kaartlagen 

open de nieuwe kaartlaag: water /overstromingsrisico

zet een vinkje bij: huidige zeespiegel

door  de doorzichtigheid in te stellen kun je je adres terugvinden

je leest nu de waterhoogte op je woonadres af.....

Zet nu een vinkje bij 25 cm zeespiegel stijging en noteer opnieuw de waterhoogte op je woonadres..

Ga nu naar de site:

www.overstroomik.nl

vul de postcode van je woonadres in & bekijk de waterhoogte, komt dit overeen met de informatie die je had?

Noteer de gevolgen die je ziet of maak een screenprint........

Selecteer: voorbereiding starten & bekijk de 4 stappen

Maak tot slot een folder op A3 formaat waarop je de volgende dingen laat zien:

• De situatie op je woonadres bij een overstroming
• Hoe je je kunt voorbereiden als je thuis blijft
• welke spullen je nodig hebt
• Waar je naar toe kunt vluchten
• Welke route je neemt als je vertrekt

• Alle opdrachten die je hebt uitgeprint bundel je in een snelhechter & voorzie je van beide namen.

• Lever je mapje vervolgens bij je docent in.