24. Grieks: medium 2 (gebruik)

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Medium

In deze les leer je:

- hoe je het medium kan gebruiken en vertalen

Het gebruik van het medium

Het medium kent 4 soorten gebruik:

1. Medium tantum: dit zijn woorden die alleen bestaan in het medium, maar die je altijd actief vertaalt.

 VB: βουλομαι (willen), ἐρχομαι (gaan, komen), αφικνεομαι (aankomen, bereiken).

In het woordenboek of in je woordenlijst vind je deze woorden standaard in het medium.

Het gebruik van het medium

2. Passief gebruik van het medium: dit vertaal je als een normale passieve vorm - met 'worden'.

VB: λυω – λυομαι (ik word losgemaakt)

Dit type woorden staat wel als actief in de woordenlijst.

Het passief gebruik van het medium kan soms in combinatie gaan met ὑπο + genitivus. Hiermee wordt de handelende persoon aangeduid.

Passief gebruik van het medium

VB: Οἱ ἱπποι λυονται ὑπο του ἀνδρος.

De paarden worden losgemaakt door de man.

Het gebruik van het medium

3. Reflexief medium: dit vertaal je met: in eigen belang, zichzelf

  

VB: λυω – λυομαι (ik maak mezelf los, ik maak los in eigen belang)

Dit type woorden staat net zoals het passief gebruik van het medium altijd als actief woord in de woordenlijst.

Het gebruik van het medium

4. Medium intransitief: dit zijn woorden die zowel in het actief als in het medium bestaan, maar een eigen actieve betekenis hebben in het medium.

 VB: παυω – παυομαι (doen stoppen – stoppen)

VB: ἐγειρω - ἐγειρομαι (wakker maken - wakker worden (= zichzelf wakker maken)

Deze woorden hebben een eigen betekenis in het medium en kan je dus net als de media tanta onder hun mediale vorm in de woordenlijst vinden.

Voorbeelden media tanta

Een aantal woorden die onder de categorie medium tantum vallen, zijn:

ἀγωνιζομαι: strijden, een wedstrijd houden

μαχομαι (+ dat): strijden (met/tegen)

ἁπτομαι + gen: aanraken, vastpakken

βουλομαι: willen

δεχομαι: aannemen, ontvangen

ἑπομαι (+ dat): volgen

ἐρχομαι: gaan, komen

οἰομαι: menen, vermoeden

πειθομαι (+ dat): gehoorzamen, geloven

χρηομαι + dat: gebruiken, omgaan met

Het medium bij verba contracta

Let bij verba contracta op de volgende contractieregels:

ε + ε(ι) = ει

ε + ο(υ) = ου

α + ε(ι) = α/ᾳ

α +ο(υ) = ω

Het medium bij verba contracta

Voorbeelden e-stam:

ἀφικνε-ομαι (aankomen

ὑπισχνεομαι (beloven)

φοβεομαι (vrezen, bang zijn)

Voorbeelden a-stam:

θεα-ομαι (bekijken, beschouwen)

κταομαι (verwerven)

πειραομαι (proberen)

Oefening

Determineer de volgende woorden. Noteer als volgt:

ἐφοβου

VB: 2 ev impf ind

πειρασθαι

VB: - - pr inf

ἀφικνουνται

ἐπειρω

ἐκτωμην

ἐθεωντο

ἀφικνουμενος

θεᾳ

ὑπισχνεισθαι

κτωμεθα

Wat is het medium in de volgende zin:
Οἱ μεν ἀλλοι παρα σου ἐπιστολας δεχονται, μονῳ δ' ἐμοι οὐδεν ἐτι ἐπεμψας.

1. ἐπεμψας
2. ἀλλοι
3. δεχονται
4. ἐπιστολας

Wat is het medium in de volgende zin:
Ταις ἀδελφαις λεγω· "Ἑπεσθε μοι."

1. ἀδελφαις
2. λεγω
3. μοι
4. ἑπεσθε

Wat is het medium in de volgende zin: Συλλεγομαι το ἡμισυ των ἐν τοις ἀγροις καρπων.

1. συλλεγομαι
2. ἡμισυ
3. ἀγροις
4. καρπων

Wat is het medium in de volgende zin: Το πλοιον ἐκ του λιμενος ἐκπλειν μελλον κατειχετο τῳ ἀνεμῳ.

1. λιμενος
2. ἐκπλειν
3. κατειχετο
4. μελλον

Wat is het medium in de volgende zin: Ἡττονες ὀντες οἱ μικροι παιδες σφοδρα τυπτονται ὑπο των μειζονων ἑταιρων.

1. ὀντες
2. τυπτονται
3. μειζονων
4. σφοδρα

Lukt het je ook al om zinnetjes te vertalen met een medium? Laten we dit proberen!

Kijk goed of je te maken hebt met een medium tantum of intransitief medium (medium te vinden in de woordenlijst) of misschien met een passief of reflexief gebruik van het medium (actief te vinden in de woordenlijst).

Οἱ του δημου νομοι και ευ ἐταττοντο και εὐ ἐφυλαττοντο ὑπο των ἀρχοντων.
(ὁ ἀρχων, ἀρχοντος = leider, heerser)

Δει σε ἀνοιγεσθαι το στομα, εἰ βουλει ἐσθιειν τον ἡδυν σιτον ἠ πινειν το ὑδωρ.

Ἡ θυγατηρ καλας ἐσθητας ἐποιειτο.

Wat vind je nog moeilijk?
Waar zou je nog meer mee willen oefenen?