CvdK: inleiding

Van 500 v CHR - 1500 
De Cultuur van de kerk

Na deze les heb je een globaal beeld van het leven in de middeleeuwen.
We behandelen de volgende examentopics:
Organisatie van de samenleving.
Heilsgeschiedenis, liturgie en kerkelijk jaar.
Religieuze volkscultuur: pelgrimages, heiligenverering en relieken.
Werken volgens de praktijk van het kopiëren.
Internationale invloeden: Iberisch schiereiland, kruistochten, wereldreizen en handelsroutes.
1 / 35
next
Slide 1: Slide
KunstMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 35 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 135 min

Items in this lesson

Van 500 v CHR - 1500 
De Cultuur van de kerk

Na deze les heb je een globaal beeld van het leven in de middeleeuwen.
We behandelen de volgende examentopics:
Organisatie van de samenleving.
Heilsgeschiedenis, liturgie en kerkelijk jaar.
Religieuze volkscultuur: pelgrimages, heiligenverering en relieken.
Werken volgens de praktijk van het kopiëren.
Internationale invloeden: Iberisch schiereiland, kruistochten, wereldreizen en handelsroutes.

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

0

Slide 2 - Video

This item has no instructions

welke begrippen horen bij de middeleeuwen?

Slide 3 - Mind map

This item has no instructions

Organisatie van de samenleving.

Belangrijke gebeurtenissen voor de start van de periode:
Einde van de vierde eeuw wordt het Christendom staatsgodsdienst.
De christelijke keizers maakten  een einde aan Olympische Spelen.
De christelijke keizers maakten  een einde aan Gladiatorenspelen.
Het Romeinse Rijk valt uiteen in Oost en West
Het West Romeinse rijk wordt al gauw binnengevallen door o.a. Germanen.
De Kerk wordt oppermachtig
Er ontstaat een feodaal stelsel

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Cultuur van de kerk 
Leven in de middeleeuwen
Vroege middeleeuwen                                      
325 - 1000                                                                

Hoge middeleeuwen
1000 - 1250; Romaans                                        

Late middeleeuwen
1250 - 1500; Gotiek

De stijlen lopen niet overal gelijk. In Italie is er bijvoorbeeld maar weinig gotisch werk te vinden

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Romeinen

Romeinen hadden veel invloed

rond 400 na Chr. verval Romeinse Rijk
tot 800 na Chr. wanorde en oorlog

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Voormalig Oost Romeinse Rijk
Oosters - Orthodox Christelijk
Byzantijnse Rijk    Hoofdstad = Constantinopel (nu Istanbul)
waar? Oostelijk Middellandse zee gebied

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Voormalig West Romeinse Rijk
Floreerde later - Karel de Grote (747-814)
Bekeert tot Christendom - Dwingt zijn landgenoten hier ook toe
pas rond 1000 na Chr. is het westen pas politiek stabiel

Begin Hoge middeleeuwen: +/- 1000 voor Chr.
Karolingische rijk
Byzantijnse rijk
Arabische rijk

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

standenmaatschappij

Slide 9 - Slide

De geestelijkheid
godsdienst, onderwijs, wetenschap (boeken kopieren)
 De adel
beschermen van anderen, bezitten grote stukken grond, rechtspreken, laten welvaart zien in kleding, gebaren, omgangsregels.
De vrije burgers en boeren
landbouw, ambachten.
ps. Boeren zonder eigen grond worden horigen genoemd, een deel hiervan was lijfeigene (eigendom van de heer)
v.a. 11e eeuw
Grote groei bevolking West Europa
meer voedsel in hoger tempo verbouwd
overvloedige oogsten=
meer handel

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Gilden
ong. v.a. 1300
Alleen als lid van een gilde mag je je vak uitoefenen

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Wonen in de stad
Mensen worden zelfbewuster
Privéruimte respecteren

Nadelen:
Veel branden (houten huizen)
Ziektes: de pest

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

De Pest
De Zwarte Dood
Straf van God

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk
Lees pagina 4 t/m 7
Maak vragenblok 1.1 in de elo (zie ook de planner)
Goed voorbereid naar de volgende les? Bekijk alvast pagina 8 t/m 12.

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

De Kerk als leidraad
Het christelijke geloof is de hoogste macht, met de kerk als machtigste instituut en de paus als oppergezaghebber over het westen.

De bijbel ligt ten grondslag aan het Christendom, maar ook plato's gedachtengoed (scheiding lichaam en geest) en heidense rituelen worden verchristelijkt.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Schepping


wandtapijt (11e eeuw)

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Zondeval: goed en kwaad

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Geboorte, 
leven, 
sterven 
en opstanding van Christus.


annunciatie




Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Geboorte
leven, 
sterven 
en opstanding van Christus.


-> kerst                                                            fresco: Giotto di Bondone 




Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Geboorte, 
leven
sterven 
en opstanding van Christus.


bijv. wonderen                  




Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Geboorte, 
leven, 
sterven 
en opstanding van Christus.


bijv. Pasen                  




Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Geboorte, 
leven, 
sterven 
en opstanding van Christus.
-emmausgangers/maria magdalena 
brengt het nieuw aan de apostelen
-> pinksteren               




Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Heilsgeschiedenis
Het laatste oordeel

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Religieuze volkscultuur
Gelovigen krijgen zo een reden om te gehoorzamen en zich te voegen naar het geloof en niet te zondigen.
Oplossen door: pelgrimage langs relikwieën.
-> cultuur en geloof wordt verspreid + goed voor de economie.

Naast God en Jezus Christus worden ook heiligen vereerd.
Maria = het belangrijkst.

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk
Lees pagina 8 t/m 12
Maak vragenblok 1.4 in de elo (zie ook de planner)
Goed voorbereid naar de volgende les? Bekijk alvast pagina 13 t/m 17.

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

culturele beïnvloeding 


Middeleeuwers komen vaak niet verder dan het dorp of de stad waar ze wonen.
Door pelgrimages, kruistochten, handel en wereldreizen verandert dit gestaag.
Zo zien we steeds meer andere culturen terug in de samenleving.

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Kruistochten
Her- en veroveringstochten van christelijke adel op bijvoorbeeld Palestina dat is ingenomen door de Saracenen (turks islamitisch volk).
Veel kennis en cultuur komt terug naar West-Europa

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Video

This item has no instructions

Iberisch schiereiland


Vanaf de 8e eeuw in handen van de islamitische moren. Rijke arabische cultuur.
In Toledo worden geschriften uit het arabisch naar het Latijn vertaald over o.a. filosofie, geneeskunde, algebra, alchemie etc.

Joden en christenen worden (tegen hoge belastingtarieven wel gedoogd).

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Mezquita de Cordoba (783-987)
Tot 1236 de functie van Moskee, daarna een christelijke kathedraal.

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Handel -> Cartografie
Overzeese handel
Groei van de welvaart (late middeleeuwen)
Uitvinding kompas
Verhoudingen kloppen nog niet, 
maar prima om mee te navigeren
(kunstenaars en wetenschappers hebben
een vermoeden dat de wereld bol is...)
                                                                                                   kaart van de wereld 13e eeuw

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Wereldreizen
Marco polo reist naar Azië.
Specerijen, papier, buskruit, porselein en brokaat.
De wonderen van de Oriënt 

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk
Kijk 1.1 en 1.4 na. 
Maak vragenblok 1.10 in de elo (zie ook de planner)
Goed voorbereid naar de volgende les? Bekijk vast het volgende hoofdstuk: Kloosters en kerken (p.18 - 23)

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Nog even een tune-up

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Slide 35 - Link

This item has no instructions