5.5 het einde van de koude oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Programma vandaag

 Het einde van de Koude Oorlog.

- Ik kan uitleggen wat Perestrojka en Glasnost zijn

- Ik kan uitleggen hoe de Koude Oorlog ten einde kwam

1985: Nieuwe president Sovjet Unie -> Michael Gorbatsjov

 Hervormingen zijn nodig in de Sovjet Unie:

1: De Koude oorlog kostte veel geld (wapenwedloop)

2: De bevolking bleef arm. 

Eerste oplossing:

Samen met president Reagen (Amerika) werd besloten tot ontwapeningsakkoorden.

De hervormingen van Gorbatsjov  

• PERESTROJKA :  economische hervormingen
  De Staat gaat zich minder bemoeien met de economie, er wordt meer initiatief van burgers toegestaan.
• GLASNOST ofwel meer openheid. Een meer democratischer bestuur, meer partijen werden toegestaan.
  
• Einde wapenwedloop (=>meer geld voor economie)
  

De gevolgen van deze hervormingen.

Gorbatsjov wilde het communisme hervormen, niet afschaffen!  

Glasnost => meer openheid => mensen begonnen hun mening te geven=> overheid greep niet meer in. 

Perestrojka => men mocht weer eigen bedrijfjes stichten, het westen werd gevraagd deze ontwikkeling te steunen.

Ronald Wilson Reagan was de 40e president van de Verenigde Staten van 1981 tot 1989. Reagan ging, na een carrière als filmacteur, in de politiek. 

Michail Sergejevitsj Gorbatsjov is een voormalig secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie van 1985 tot 1991 en president van de Sovjet-Unie van 1990 tot 1991.

Leg in eigen woorden glasnost en perestroika uit

Het Oostblok valt uiteen

• Verzet tegen de communistische dictatuur >  roep om democratische vrijheden en het recht om in vrijheid te reizen.
• In het kader van glasnost nam de censuur af, burgers durfden meer te schrijven en wensen.
• De partijleiding in de DDR wijst de glasnost en perestrojka af => De bevolking van de DDR komt in opstand. 

Vóór Gorbatsjov => hard militair optreden tegen anti-communistische opstanden (DDR in '53, Polen en Hongarije in '56, Praagse Lente '68) 

• Gorbatsjov: weigert militair in te grijpen in de DDR 

De mensen in ...

Oost-Europa roken echter de vrijheid en wilden meer.

Gevolgen 

• Val van de Muur (1989) 
  
• Val van overige communistische regimes (Polen, Hongarije etc)
  
• Einde eenpartijstaat in SU > Sovjet-Unie wordt opgeheven (1991)  
• Burgeroorlog in voormalig Joegoslavië

Welke gebeurtenis beeld de vorige bron uit?

Wat is er aan de hand?

• Bevolking van Oost-Berlijn en Oost-Duitsland wil meer vrijheid en openzetten van de grens

• ... maar de Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!
  

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn.

Einde van de Sovjet-Unie- 1991

• Veel verschillende volken willen niet meer bij de Sovjet-Unie horen. Nationalisme komt sterk op in Oost-Europa
• In 1991 houdt de Sovjet-Unie dan ook op te bestaan: grote delen van de Sovjet- Unie worden onafhankelijke landen, zoals Oekraïne, Wit-Rusland en Armenië, Estland, Letland, Lithouwen etc.
• Het deel dat nog overblijft gaat verder als Rusland o.l.v. Boris Jeltsin.

Gevolgen Oostblok 

• Communistische regimes komen ten val en worden democratisch. 
• Het Warschaupact wordt opgeheven 
• Oost Europese landen worden lid van de  NAVO
• 2004: Oost-Europese landen worden lid van de EU
• SCHEIDING OOST/WEST VOORBIJ
  

In 1991 breekt in Joegoslavië een bloedige burgeroorlog uit. 

Welke bewering over de politiek van Gorbatsjov is juist? Gorbatsjov wilde:

1. afschaffing van het communisme.
2. hervorming van het communisme.
3. uitbreiding van de macht van de Sovjet-Unie.
4. versterking van de staatsbedrijven.

GLASNOST was openheid over het bestuur van het land. Mensen kregen ook meer vrijheid om hun mening te uiten.
Welke politicus voerde deze hervormingen in?

1. Chroesjtsjov
2. Gorbatsjov
3. Brezjnev
4. Stalin

Welke gebeurtenis wordt meestal gezien als het einde van de Koude Oorlog?

1. De val van de Berlijnse Muur (november 1989)
2. De eenwording van Duitsland (oktober 1990)
3. Het einde van de Sovjet-Unie (december 1991)
4. De aanval op de Verenigde Staten (september 2001)

Lesdoelen

- Ik kan uitleggen wat Perestrojka en Glasnost zijn

- Ik kan uitleggen hoe de Koude Oorlog ten einde kwam

NIEUW DUITSLAND

1. Van 63 naar 79 miljoen inwoners
   
2. Droom voor veel Duitsers
   
   Nadeel eenwording?
   Van communisme naar kapitalisme kost veel geld
   

NADELEN HERENIGING

1. Hoge belastingen
2. Prijzen van huren en producten stijgen
   
3. Sluiting Oost- Duitse Fabrieken > werkloosheid

Let op:

Gorbatsjov wilde het communisme door glasnost en Perestrojka niet afschaffen 

Zijn doel was om het communisme beter te verbeteren.