Filmpjes nationalisme Nederlands-Indië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Opdracht Ethische politiek, nationalisme en onafhankelijkheid

Je gaat de filmpjes in deze Lessonup bekijken. 

Aan de hand van deze filmpjes zijn er vragen en/of opdrachten.

Filmpje 1: Modern Imperialisme - Pacificatie van Atjeh

Filmpje 2: Ethische Politiek

Filmpje 3: Echte beelden van de Volksraad van Nederlands-Indië

Filmpje 4: Multatuli

Filmpje 5: Max Havelaar (Multatuli) Saïdjah en Adinda

Aziatisch nationalisme

• Het Aziatisch nationalisme werd opgewekt door het moderne imperialisme -> Europeanen maakten hun kolonies tot eenheid; ze brachten bestuur tot in de verste uithoeken -> daarvoor hadden ze inheemse ambtenaren opgeleid en een deel v.d. inheemse jongeren kreeg Europees onderwijs -> sommigen in Europa zelf.
• Ze maakten daardoor kennis met het westerse nationalisme en leerden de westerse normen: vrijheid en gelijkheid.
  

Vervolg

• Ze werden er mee geconfronteerd dat deze waarden niet voor hun golden in hun eigen land. Dit maakte opstandig. Ze kregen het idee dat ze alleen vrijheid en gelijkheid zou-den hebben als de Europeanen vertrokken.
• Het nationalisme wordt versterkt door WOI. Velen uit de Fr. & GB kolonies vochten op Europese slagvelden. In ruil daarvoor werd meer zelfbestuur beloofd. 
• Oorlog Rusland-Japan liet zien dat Europeanen niet onverslaanbaar waren.
  

Bron 1

Vervolg

• Soekarno was een hoogopgeleide inlander (architect)
• Hij wilde onafhankelijkheid en werd geïnspireerd door de geweldloosheid van Ghandi -> het bestuur vond het toch er bedreigend en Soekarno werd verbannen.
• VS president maakte aan kon. Wilhelmina duidelijk dat koloniale overheersing niet kon blijven bestaan
• In 1942 houdt kon. Wilhelmina toespraak met verwijzing naar Atlantisch Handvest.
  

Japanse bezetting

• Tijdens Jap. bezetting -> tien-duizenden Indo's, Eng., Ned. in 'Jappenkampen' gestopt.
• Soekarno werd vrijgelaten en hoopte met behulp van de Japanners onafhankelijk te worden.
• Japanners wilden Indonesië als kolonie.
  

Onafhankelijkheid en reactie

• Op 17 augustus 1945 (2 dagen na capitulatie Japan) roept Soekarno onafhankelijkheid uit v. Republiek Indonesië
• Nationalisten gebruikten geweld (Bersiap) om te voorkomen dat NL hun oude gezag zouden herstellen.
• Vanuit NL werd een Commissie-Generaal naar Nederlands-Indië gestuurd om met nationalisten te onderhandelen.
• 1946 Akkoord van Linggadjati -> verregaande souvereiniteit met NL kroon.
  

Soekarno roept de onafhankelijk uit

17 augustus 1945

Hoe kan dat?

• Nederlanders zitten nog in de kampen 
  
• Geen Nederlands leger in de buurt 
  
• Japans leger moet toezicht houden op de orde 
  
• Pemoeda’s (nationalistische jongeren) beheersen de straten er ontstaat een periode van grote chaos: Bersiap.

Bersiap-periode

• najaar 1945-voorjaar 1946

• Gezagsvaccuüm: onduidelijk wie écht de macht heeft, daardoor kunnen pemoeda's hun gang gaan (zonder dat er wordt ingegrepen)

• zeer gewelddadige periode met duizenden slachtoffers (vooral Nederlanders en pro-Nederlandse groepen)

Indië verloren, rampspoed geboren

• 'Linggadjati' was voor Nederlanders onacceptabel -> verlies van van kolonie zou ramp zijn. Na WOII voor wederopbouw kon men de inkomsten goed gebruiken.
• NL en de Indonesische nationalisten legden het akkoord allebei anders uit -> gevolg politionele acties.
• 'Operatie Product' juli 1947 stelden de troepen voedsel- en exportproducten veilig -> succes voor NL -> door internationale protesten weer aan onderhandelingstafel. 
  

2e politionele actie

• Onderhandelingen liepen weer vast.
• NL besloot in november 1948 tot tweede politionele actie over te gaan.
• Het wordt een onafhankelijkheidsoorlog waarin verschrikkelijke wreedheden worden begaan -> Rawagede alle mannen en jongens (431) vermoord. Totale haat en beestachtig optreden Nederlanders. (1e politionele actie)
  

Onafhankelijkheid

• De VN eiste dat NL opnieuw ging onderhandelen; VS dreigde met stopzetten Marshallhulp (VS en SU tegen kolonialisme).
• Stopzetten zou financiële strop betekenen voor wederopbouw na WOII.
• NL legde wapens neer en van 27 december 1949 is Indonesië een souverein land in de vorm van een republiek.
  

schooltv.nl

content1a.omroep.nl

schooltv.nl