ZV semester 1 week 1 AFP

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Wat is de inhoud van deze leerlijn?

- verzorgende en verpleegtechnische handelingen

- anatomie, fysiologie en pathologie

Cumlaude - studieroute

Anatomie, fysiologie, pathologie

Inhoud les

- Wat betekent anatomie, fysiologie, pathologie?

- terminologie: plaatsaanduidingen en vlakken/doorsneden

- cel, weefsels, organen en orgaanstelsels

Anatomie: bouw menselijk lichaam

Fysiologie: werking menselijk lichaam

Pathologie = ziekteleer

De linkerlong heeft 2 kwabben.

1. Anatomie
2. Fysiologie
3. Pathologie

Het hart pompt bloed door de bloedvaten

1. Anatomie
2. Fysiologie
3. Pahthologie

Plaatsaanduidingen

Vanuit de persoon zelf kijken

Welk woord betekent boven?

1. Supra(pubisch)
2. Paren(teraal)
3. Intra(cutaan)
4. sub(cutaan)

Wat betekent 'na'

1. pre(nataal)
2. post(operatief)
3. extra(cellulair)
4. peri(anaal)

Vlakken of doorsneden

Voorbeeld transversaal

Voorbeeld coronaal vlak

Mediaal is dicht bij het midden.

B.v. het hart ligt mediaal van de bovenarm.

De bovenarm ligt lateraal van het hart.

Wat geeft het blauwe vlak aan?

1. mediaan vlak
2. sagitaal vlak
3. frontaal vlak
4. transversaal vlak

Wat geeft het groene vlak aan?

1. mediaan vlak
2. sagitaal vlak
3. frontaal vlak
4. transversaal vlak

jufdanielle.com

Richtingen

Welke term betekent richting de stuit?

1. craniaal
2. caudaal
3. lateraal
4. ventraal

Handige weetjes (niet voor de toets)

Handige weetjes: niet voor toets

Dorsaal

Perifeer

Craniaal

Richting de rug

Richting de buitenkant

Richting het hoofd

Organisme

Levende wezens met een stofwisseling

Klein organisme: schimmels en bacteriën.

tot groot organisme: de mens

Lichaam bestaat voor 60% uit water

Intracellulair compartiment = ruimte die binnenin je lichaamscellen ligt. 

(ongeveer 65% van het totaal aan water);

Extracellulair compartiment = ruimte die buiten je lichaamscellen ligt. 

(ongeveer 35% van de totale hoeveelheid water in je lichaam)

Functies water in lichaam:

• oplossen van stoffen;
• vervoeren van stoffen.
• regelen van je lichaamstemperatuur.

Homeostase = gelijk proberen houden van milieu inferior

milieu interieur: de cellen in je lichaam worden omringd door een ruimte die gevuld is met water. Je cellen nemen voedingsstoffen op uit het water en geven hun afvalstoffen af aan het water.

Cellen

- kleinste eenheid van leven in lichaam

- triljoenen cellen

- vorm/grootte/functie: 200

Cel

Het membraan is een dun, doorlaatbaar vlies, gebouwd om bepaalde stoffen goed te laten passeren. Het celmembraan is dus selectief doorlatend (semipermeabel). Niet alle stoffen kunnen erdoorheen. Stoffen die van buiten naar binnen worden getransporteerd, zijn stoffen die de cel nodig heeft om te kunnen functioneren, zoals voedingsstoffen en zuurstof. Deze stoffen worden opgenomen uit het weefselvocht waardoor alle cellen worden omgeven. Daarnaast kunnen stoffen worden afgevoerd die niet meer nodig zijn: de afbraakproducten. De stoffen worden doorgelaten via buisvormige openingen.

Het cytoplasma kun je zien als 'de werkplaats' van een cel. Het bestaat voor het grootste deel uit water (70 tot 80%). Het overige deel bevat stoffen als eiwitten, vetten, suikers en zouten. Tussen deze stoffen vinden veel chemische reacties plaats. Dit is de stofwisseling van de cel. Om de stofwisseling te ondersteunen, bevinden zich in het cytoplasma kleine orgaantjes. Dit zijn de organellen. Ieder organel heeft zijn eigen specifieke taak in de werkplaats van de cel. Het grootste organel is de celkern. 

Celdifferentiatie

•     spiercellen;
•     steuncellen;
•     zenuwcellen;
•     geslachtscellen;
•     dekcellen.

Vanuit bevruchte eicel ontstaan steeds meer cellen. In het begin lijken deze op elkaar. Daarna gaan ze differentieren.

Weefsels

Cellen die gelijk van soort zijn en tegelijkertijd dezelfde functie hebben, vormen weefsels

• dekweefsel/epitheelweefsel
• zenuwweefsel: zenuwcellen en gliacellen
  
• spierweefsel: glad-, hart- en skeletspierweefsel
  
• steunweefsel: bot, bindweefsel, kraakbeen en bloed en lymfe.
  

Dekweefsel:  beschermen lichaam en organen. Opnemen en afgeven van stoffen.

Zenuwweefsel: info verzamelen + reactie erop.

Spierweefsel: kan van vorm veranderen om te bewegen.

Steunweefsel:

Noem de organen

Organen

Een orgaan is een duidelijk te onderscheiden deel van het lichaam, dat een bepaalde, specifieke taak uitvoert. 

Orgaanstelsels

Orgaanstelsel

Organen die geordend en volgens een vast patroon met elkaar samenwerken:

• ademhalingsstelsel;
  
• spijsverteringsstelsel;
• beenderstelsel;
  
• hart- en bloedvatstelsel;
  
• hormoonstelsel;
  
• huid, haar en nagels;
  
• afweerstelsel;
  
• lymfestelsel;
  
• spierstelsel;
  
• uitscheidingsstelsel;
  
• voortplantingsstelsel;
  
• zenuwstelsel;
  
• zintuigstelsel.

Geef aan wat 1 t/m 6 voor
orgaanstelsels zijn

Voor volgende week

Maak de volgende xperts:

Anatomie en fysiologie - 00. Inleiding 

Anatomie en fysiologie - 01. De cel