Les 2 Rechten en Plichten

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Politiek Juridisch Burgerschap

Rechten en plichten

Programma

- Leerdoel

- Rechten en plichten

- Zelf werken

- Planning, Evaluatie en Afsluiting

Leerdoelen: 

Aan het einde van de les:

- heb je inzicht in hoe ons rechtssysteem werkt, hoe  rechtsspraak tot stand komt en welke functies hierbij betrokken zijn.

- heb je informatie gekregen over gevangenis- en taakstraffen, levenslange straffen en de doodstraf

Zodat..  (doel) 

Rechtstaat

4 Kenmerken:

1. Grondrechten

2. Scheiding van de machten

3. Legaliteitsbeginsel

4. Onafhankelijke eerlijke rechtspraak

Ik heb niets te verbergen..

1. en heb er geen moeite mee dat de overheid mij volgt
2. maar ik hecht aan mijn vrijheid
3. maar het gaat de overheid niets aan waar ik ben of wat ik doe

Rechten en plichten

Privaatrecht: regelt de rechten en plichten van burgers onderling 

vb. familierecht, handelsrecht, arbeidsrecht.

Publiekrecht: rechten en plichten van burgers tegen de overheid

vb. Strafrecht, Belastingrecht, Privacy

Rechtbank

Als je een probleem hebt met een burger of de overheid: 

- partijen (eiser/ gedaagde of verdachte/ OM)

(de belastingdienst, UWV, De Staat kunnen ook partij zijn

- advocaten

- griffier

- rechter (kantonrechter, politierecht, 1 of 3 rechters)

- Vonnis

- Hoger beroep: Gerechtshof en Hoge Raad

Vonnis

- op basis van feiten die bewezen moeten worden

(door getuigen, deskundigen, "stukken" en al het andere)

- het recht bepaald de beslissing

- redelijkheid speelt altijd een rol (ook bij strafoplegging).

Privaatrecht

Burgers onderling: Voorbeelden:

- je kan vorderen dat een afspraak wordt nagekomen (vb niet betaalde rekening);

- je kan schadevergoeding vragen omdat een afspraak niet wordt nagekomen. 

- je kan schadevergoeding vragen omdat je bijv. onterecht bent ontslagen of omdat iemand iets van jou kapot heeft gemaakt. 

- je kan een omgangsregeling vragen met een kind.

Strafrecht

Soorten straffen: 

- hoofdstraffen: 

* celstraf (tijdelijk of levenslang)

* taakstraf: onbetaalde arbeid voor gemeenten, ziekenhuizen, Staatsbosbeheer of andere niet-­commerciële instellingen.

* geldstraf

* Onder de 18 jaar: leerstraf (vb. cursus sociale vaardigheden)

- bijkomende straffen:

 * vb afnemen rijbewijs 

- maatregelen: TBS, schadevergoeding of afnemen drugs/ geld/ andere spullen

Straffen

In Nederland wordt streeds strenger gestraft (na Engeland hoogste straffen van Europa). 

Voordelen zwaarder straffen: de samenleving wordt veiliger 

Nadelen:  strenger straffen werkt niet en het leidt tot volle gevangenissen. Dat is duur.  

In Nederland zijn de persoonlijke omstandigheden van de dader altijd van groot belang. Straf is vaak maatwerk. 

Doel van straffen: 

- Vergelding - dader verdient straf en mag er niet mee wegkomen, slachtoffer tevreden stellen. 

- Voorkomen van herhaling - voorwaardelijke straf? 

- Afschrikken - werkt minder goed tegen 

- Beschermen samenleving - iemand die in de cel zit kan geen strafbare feiten plegen. 

De straf wordt afgestemd op de dader en de ernst van de zaak.

Korting op straf? 

Vroeger was het zo dat je bijna automatisch na 2/3e van je straf (voorwaardelijk) vrijkwam. 

Dat is veranderd (maar is nog niet verwerkt in Generation 24/7): Nu moet je het echt verdienen, door je goed te gedragen en bij goed gedrag kan een dader nog maximaal 2 jaar eerder vrijkomen. 

Zelf werken: 

1 Politiek Juridisch Burgerschap

2 Onderwerp: Rechtstaat en Rechtspraak

Alle hoofdstukken, alle vragen. 

Zie Modules in Canvas en de planner in Generation 24/7

Wat vonden jullie van deze les?
Te moeilijk/ te makkelijk/ interessant/ saai?

😒🙁😐🙂😃

Tot de volgende keer! Dan hebben we het over: 

Wereldburgerschap!

De opdrachten staan in Canvas. Maak ze op tijd!