Alles wat je moet weten over desinformatie

• Informatievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 2

Juist of fout

Beantwoord de stelling met juist of fout.

Honden zweten enkel via hun tong.

1. JUIST
2. FOUT

Honden zweten via hun tong én hun voetzolen.

Je kan de Chinese muur zien vanuit de ruimte.

1. JUIST
2. FOUT

De Chinese muur is niet zichtbaar vanuit de ruimte of vanop de maan.

We gebruiken maar 10% van onze hersenen.

1. JUIST
2. FOUT

Wel is het zo dat er 20% van de totale energieconsumptie van het lichaam door de hersenen gebruikt wordt.

Een goudvis heeft een geheugen van 3 seconden.

1. JUIST
2. FOUT

Vaak wordt gedacht dat vissen geen of een slecht geheugen hebben, maar aquariumvissen (en dus ook goudvissen) kunnen tot gemiddeld 3 maanden iets onthouden. 

Je mag een kauwgom niet inslikken.

1. JUIST
2. FOUT

 Soms wordt gezegd dat een kauwgom tot 7 jaar in je maag kan blijven zitten omdat bepaalde stoffen niet kunnen worden afgebroken, maar dat klopt niet. Wel duurt het iets langer dan ‘normaal’ voedsel, dus pas na 2 dagen zijn de stoffen in kauwgom afgebroken en verteerd.

Vikingen hadden hoorns op hun helmen.

1. JUIST
2. FOUT

Het idee dat Vikingen helmen met hoorns droegen ontstond in de 19e eeuw. Kunstenaars uit die tijd vonden de verhalen over de Vikingen heel mooi en romantisch. Maar omdat ze niet wisten hoe ze eruit zagen, baseerden ze hun uiterlijk - met woeste baard en helm - op oude beschrijvingen van een heel ander volk: de Germanen. Zij droegen waarschijnlijk wel helmen met hoorns en vleugels, maar leefden veel eerder dan de Vikingen. 

Geen enkele bewering is juist, dit zijn klassieke voorbeelden van ‘fabeltjes’ die circuleren, valse weetjes waarvan veel mensen denken dat ze waar zijn. Dit illustreert het ‘illusory truth effect’: hoe vaker je iets hoort, hoe groter het gepercipieerde waarheidsgehalte. 

Hoe is de maker van dit stukje desinformatie te werk gegaan? 

De maker…

1. heeft een uitspraak van Marc Van Ranst uit de context getrokken.
2. heeft een vals Twitteraccount gemaakt op naam van Marc Van Ranst en daarmee deze uitspraak gepost.
3. heeft met Photoshop een tweet gemaakt die zogezegd gepost zou zijn door Marc Van Ranst.

Waarom heeft de maker dit bericht gemaakt?

1. Om te lachen.
2. Uit de overtuiging dat Marc Van Ranst slecht is en om mensen op te zetten tegen hem.
3. Om geld te verdienen

…% van de internetgebruikers wereldwijd geeft toe al eens misleid te zijn door online desinformatie

1. 86%
2. 75%
3. 64%

Nepnieuws verspreidt zich op Twitter minstens … keer sneller dan echt nieuws

1. 4 keer
2. 5 keer
3. 6 keer

Amerikaanse onderzoekers legden Facebookgebruikers nieuwstitels voor en vroeg hen om te beoordelen of die titels echt of vals waren.
Ze konden dat bij …% van de titels juist inschatten.

1. 44%
2. 55%
3. 66%

Met een emoji zoals een hartje of een kwaad gezicht reageren op Facebook was tot voor kort … keer meer waard in het algoritme dan een gewone like.

1. 4 keer
2. 5 keer
3. 6 keer

In 2019 hebben … landen tijdens verkiezingen te maken gekregen met nepnieuws (er zijn 196 landen in de wereld)

1. 60 landen
2. 70 landen
3. 80 landen

…% van de leden in een extremistische Facebookgroep is in die groep terechtgekomen doordat het algoritme van Facebook hun die groep had aangeraden.

1. 50%
2. 59%
3. 64%