Incidenten, calamiteiten en complicaties

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Incidenten, calamiteiten en complicaties

Leerdoelen

• Je kunt benoemen wat een calamiteit, incident en complicatie is.
• Je kunt omschrijven wat een mic melding is.
• Je kunt het belang van mic meldingen benoemen.

Maar eerst, wat weet je nog van vorige week?

veilige zorg, comfortabele zorg

laag complexiteit

Incident

Een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg, en heeft geleid, had kunnen leiden of zou kunnen leiden tot schade bij de zorgvrager.”

Zorgaanbieders moeten incidenten registreren en analyseren om fouten te voorkomen. Dit noem je vim of mic melding.

Incident

• Bijna-incident: geen gevolgen voor de zorgvrager/medewerker of volgende behandelstappen.
  
• Minder ernstig incident: beïnvloedt de zorgvrager/medewerker en/of vervolgprocessen.
  
• Ernstig incident: tijdelijke gevolgen voor de zorgvrager/medewerker.
  
• Calamiteit met zeer ernstige gevolgen: blijvende gevolgen voor de zorgvrager/medewerker.
  
• Fatale calamiteit: overlijden van de betrokkene(n) als gevolg van het incident.

Wat is een calamiteit?

“Een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van een zorgvrager of een ernstig schadelijk gevolg voor een zorgvrager heeft geleid.”

Bij calamiteiten gaat het om de kwaliteit van de zorg en die tot ernstige schade kan leiden.

De Wkkgz geldt voor alle zorginstellingen zoals verpleeghuizen, ziekenhuizen of revalidatiecentra. Kleinere zorgaanbieders zoals een huisartspraktijk, fysiotherapie vallen ook onder de wet, net zoals verzekeringsartsen of bedrijfsartsen die de gezondheid van een cliënt moeten beoordelen of begeleiden tijdens hun ziekteproces.

Wat is een calamiteit?

Er is sprake van een calamiteit als een zorgvrager tijdens of na de behandeling:

• onverwacht overlijdt
  
• ernstig gewond is geraakt
  
• blijvend invalide is geworden

Calamiteiten moeten binnen 3 werkdagen gemeld worden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Dat is vastgelegd in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). In deze wet is een meldplicht voor calamiteiten opgenomen.

De Wkkgz geldt voor alle zorginstellingen zoals verpleeghuizen, ziekenhuizen of revalidatiecentra. Kleinere zorgaanbieders zoals een huisartspraktijk, fysiotherapie vallen ook onder de wet, net zoals verzekeringsartsen of bedrijfsartsen die de gezondheid van een cliënt moeten beoordelen of begeleiden tijdens hun ziekteproces.

Waarom melden?

- structurele fouten op te speuren.

- waarom bestaande veiligheidsregels het incident niet hebben kunnen voorkomen.

- vervolgacties

- niet straffen, maar advisering

Voorbeelden van calamiteiten

voorbeelden:

Brand

Virus- en infectie-uitbraak

Vermissing

Hittecalamiteit

Wat is een complicatie?

Een onbedoelde of ongewenste uitkomst van zorg tijdens of volgend op het (niet) handelen van een hulpverlener, die voor de gezondheid van de patiënt zodanig nadelig is, dat (be)handelen noodzakelijk is, dan wel dat er sprake is van (onherstelbare) schade.

-Naadlekkage 

-Spontane bloeding na een ingreep

-Trombose

-Zenuwbeschadiging

Voorbeelden complicaties

Opdracht!!

In peergroep moeten jullie de verschillende situaties onderverdelen in incidenten, calamiteiten en complicaties.

www.rtlnieuws.nl

Wat weet je al van
MIC meldingen?

Wat is een MIC/VIM melding?

• Melding Incident Cliënt
• Veilig Incidenten Melden

• Een incident meld je altijd intern. Zodat je kunt leren van een incident, omdat in de zorgverlening iets niet goed gegaan is.

Wanneer is een melding verplicht?

Als er sprake is van een vermijdbare situatie die de kwaliteit van de zorg raakt.

Verplicht bij: 

1. Een calamiteit melden bij IGJ
   
2. Ontslag bij disfunctioneren
3. Geweld in de zorgrelatie
   
   
   

Hoeveel zijn dat er dan (2021)?

Aantal meldingen: 15290

Aantal calamiteiten: 1890

Aantal ontslag wegens disfunctioneren: 220

Meldingen van seksueel overschrijdend gedrag: 370

Geweld in de zorgrelatie, WKKGZ

1. Van zorgverlener naar cliënt (ook buitenshuis)
2.  Iedereen van de zorginstelling naar cliënt, dus ook huishoudelijk medewerker of de schilder die is ingehuurd
3. Geweld tussen bewoners onderling

Binnen 3 werkdagen, 6 weken 'onderzoektijd' voor melder.
https://www.igj.nl/onderwerpen/geweld-in-de-zorgrelatie

Doel van de MIC

• Om van te leren! 
  
  
• Dossier opbouw, bijvoorbeeld bij vallen
• Apparatuur / proces evaluatie
• Disfunctioneren zorgverlener
• Medicatie fouten - (proces evaluatie)

Melding bevat minimaal

• de datum
  
• het tijdstip
  
• de locatie van optreden van het incident
  
• de toedracht en de mogelijke oorzaken van het incident
  
• de eventuele gevolgen voor de patiënt
  
• de classificatie van ernst van het vermoedelijk letsel
  
• een korte omschrijving van het incident
  
• de maatregel die is genomen om herhaling te voorkomen
  

www.asgroep.nl

Van blamen naar shamen...

VMS = veiligheidsmanagement systeem

• samenwerken                  
• veilige omgeving
• communicatie
• leren van fouten 
• excuses
• kritiek = oke
• bewustwording

Welke drie situaties moet
je verplicht 'MICCEN'?

Verplicht bij:

Een calamiteit melden bij IGJ

Ontslag bij disfunctioneren

Geweld in de zorgrelatie

Wat is het doel van een MIC?

Meer weten over ..

Kijk op

• https://www.igj.nl/onderwerpen/geweld-in-de-zorgrelatie
• https://www.igj.nl/onderwerpen/klacht-of-vraag-over-zorg-of-jeugdhulpverlening
• https://www.zorgvoorbeter.nl/verminderen-regeldruk/incidenten-calamiteiten-melden

opdracht: 

Hoe is het melden van incidenten geregeld op je stage?

- Vullen je collega’s de meldingen in volgens protocol?

- Heb je op je werk al een incidentenmelding gedaan?

-Zo ja waarom was dat en hoe ging dat?

- Hoe vond je dit?

Zijn de leerdoelen behaald?

Je kunt benoemen wat een incident, complicatie en calamiteit is.

Je kunt omschrijven wat een mic melding is.

Je kunt het belang van mic meldingen benoemen.

Rondvraag

Vragen

en/of

 mededelingen?