Plot 26 grammatica les 1 en 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Grammatica 4 Plot 26 

Herhaling theorie en oefeningen

Lesdoelen

Aan het einde van de les beheers en herken jij:

1. Samengestelde zinnen en Enkelvoudige zinnen

2. Lijdende en bedrijvende vorm

3. Persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden

4. Vragende en aanwijzende voornaamwoorden

Volgende les:

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Volgende les:

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje.

Samengestelde zin: een zin met meerdere persoonsvormen

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Wilma ging naar huis omdat ze moe was.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

De winkel op de hoek van de Hoogstraat is gisteren geopend.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Wil je die tas met boeken op tafel neerzetten?

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Weet jij al wanneer je dat proefwerk moet maken?

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Langs de Oude Lindenlaan in de nieuwe wijk lopen vier kleine eendjes.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

In de vakantie gaan (niet) wij altijd naar Spanje, want daar woont (niet) mijn tante.

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

In de vakantie gaan (niet) wij altijd naar Spanje, want daar woont (niet) mijn tante.

Het kan bij beide zinnen niet. Er zijn in deze zin dus twee hoofdzinnen. 

Volgende les:

In de vorige zin stonden dus twee hoofdzinnen. Er zit dus niet altijd een bijzin in een samengestelde zin. 

In de volgende zin staat er een hoofdzin en een bijzin in de zin: 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Omdat mijn tante in Spanje woont, gaan wij daar ieder jaar naartoe. 

Volgende les:

Zo herken je hoofdzinnen en bijzinnen: 

Als er tussen pv en ow een woord (bijvoorbeeld 'niet') kán staan, dan is dat een bijzin. 

Kan dit niet, dan is het een hoofdzin. 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Sabine had een gezicht getrokken alsof ze iets vies proefde.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

We gaan met de klas naar Parijs en we zullen daar een week blijven.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Mevrouw Luttema en meneer Boor gaan mee als extra begeleiders, maar dat is nog niet zeker.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

In elk geval gaat onze mentor mee, dus gezellig wordt het zeker!

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Als we in Parijs zijn, wil ik graag wat kledingwinkels bezoeken.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Bedrijvende en lijdende vorm

=

Active en passieve vorm

In een bedrijvende/actieve zin verricht het onderwerp de handeling uit het werkwoordelijk gezegde.

In een lijdende of passieve zin ondergaat het onderwerp de handeling van het werkwoordelijk gezegde.

Van bedrijvend naar lijdend 

= 

van actief naar passief

Van een bedrijvende zin kan je een lijdende zijn maken als er een lv in staat.

Het lv wordt dan o in de lijdende zin. Zie het voorbeeld:

Jara laat de hond uit. = actief

De hond wordt uitgelaten. = passief

De 'door-bepaling'

In sommige lijdende/passieve zinnen staat

 wie de handeling uit het wg verricht. 

Dan staat er 'door' en dat heet

een  'door-bepaling'. Dit zinsdeel benoem je als bijwoordelijke bepaling. Zie voorbeeld.

De hond /wordt /uitgelaten /door Jara. 

o      /      pv     /      wg      /       bwb

Samengevat:

Bedrijvend naar lijdend:

* lijdend voorwerp wordt onderwerp

* er komt  'door' in de zin

* er komt een hww in de zin

 *onderwerp wordt BWB