M4 6.4 2425

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdvraag H6

Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen in de wereld na 1989?

Wat gaan we deze les doen?

• Herhalen 6.1 t/m 6.3
• Uitleg 6.4
• Zelfstandig werken

 

Noem minimaal 4 grote gebeurtenissen die plaatsgevonden hebben nadat de Koude Oorlog eindigde

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde

De Berlijnse muur valt

De Sovjet-Unie val uiteen

In Hongarije gaat het IJzeren Gordijn open

Gorbatsjov begint met hervormingen

Welke gebeurtenis wordt aangeduid met '9/11'?

1. De Amerikaanse onafhankelijkheidsdag
2. De aanslag op de Twin Towers in New York
3. Osama bin Laden is vermoord
4. De aanval op Afganistan

Welke twee begrippen passen het best bij de aanslag van 9/11?

1. Collectivisatie en dekolonisatie
2. Dekolonisatie en fundamentalisme
3. Fundamentalisme en globalisatie
4. Globalisatie en collectivisatie

Op 9-11 pleegde Al Qaïda een aanslag op de Twin Towers. Wie was de leider?

1. Yasser Arafat
2. Hamas
3. Osama Bin Laden
4. Saddam Hussein

Welk orgaan heeft de bevoegdheid om de Europese Commissie in zijn geheel naar huis te sturen?

1. de Europese Raad van Ministers
2. de voorzitter van de Europese Commissie
3. het Europees Parlement
4. het Europese Hof van Justitie

1951

1957

1992

EGKS

EU

EEG

Met wat kan de Europese Commissie het best vergeleken worden.

1. De regering van de EU
2. Het dagelijks bestuur
3. De Eerste Kamer
4. De gemeenteraad

Maak de juiste combinaties. 

Samenwerking op gebied van kolen en staal
Samenwerken in een wereldwijde organisatie
Samenwerking van drie landen
Verdrag van Maastricht, met dit verdrag gaan de landen verder samenwerken

de Benelux

de EGKS

de EU

de VN

Wat is de Europese Commissie?

1. Het dagelijks bestuur van Europa.
2. Het parlement van Europa.
3. de Europese Raad.
4. geen van de antwoorden is juist.

Verenigde Naties

Europese Unie

VN

EU

6.4 Wat kenmerkt de Nederlandse samenleving na 1980?

• Je kan beschrijven hoe de verzorgingsstaat in de jaren '80 onder druk komt te staan. 
• Je kan uitleggen wat 'het poldermodel' inhoudt
• Je kan beschrijven hoe Nederland na de Tweede Wereldoorlog veranderde in een pluriforme samenleving

Opbouw van de verzorgingsstaat

• Na de oorlog moest ons land worden hersteld en opnieuw opgebouwd. Deze  periode noemen we de wederopbouw
• In deze periode gingen werknemers, werkgevers en de overheid goed samenwerkten (en afspraken over de lonen en prijzen maken). Zo werd Nederland snel weer een succesvol exportland 
• Door dit harmoniemodel (later poldermodel)  en Marshallhulp was eind jaren '50 de meeste schade hersteld. 

Vadertje Drees

• Tussen 1948 en 1958 was Willem Drees minister-president.
• Drees wilde maatregelen nemen om de armoede te verminderen en begon met de opbouw van de verzorgingsstaat. Dat betekent dat de regering ervoor zorgt dat niemand in echte armoede hoeft te leven.
• Drees was leider van de SDAP (later PVDA) en een echte sociaaldemocraat
• Mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen, krijgen een uitkering.

Kenmerken van de verzorgingsstaat

• Werkloosheidswet (WW, 1952)
• Algemene Ouderdomswet (AOW, 1957)
• Algemene Bijstandswet (ABW, 1965)
• Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (WAO, 1967)

• Op deze manier ontstond sociale zekerheid: iedereen die niet voor zichzelf kan zorgen, heeft recht op een uitkering van de regering.

Bejaarden vieren de invoering van de AOW. Applaus voor minister Drees. (Foto uit: 1956)

Je kan beschrijven hoe de verzorgingsstaat in de jaren '80 onder druk komt te staan. 

De ontkerkelijking en de ontzuiling leidde tot individualisering. Mensen gingen niet of minder naar de kerk. Via TV en Radio kwam de wereld elke huiskamer binnen dit leidde tot secularisatie. Mensen gingen de wereld en 'ik' steeds belangrijker vinden.... Dus verplicht voor anderen zorgen en solidariteit werd steeds lastiger.

Individualisering

Ontkerkelijking + ontzuiling leidde tot meer individualisering:

• Mensen willen zelf bepalen hoe ze hun leven inrichten 
• Mensen deden niet meer wat de voorganger  hen vertelde
• Mensen gingen zelf nadenken en keuzes maken wat zij wilden of belangrijk vonden

Problemen Verzorgingsstaat na 1970

Meer huwelijken

Flexwerkers

Werkloosheid

Koppeling lonen/uitkeringen

Te lage uitkeringen

Gastarbeiders

Vergrijzing

Studiefinanciering

Automatisering

Je kan uitleggen wat het Poldermodel inhoudt

Het poldermodel

Om te zorgen dat de loonkosten en prijzen  niet te veel stijgen, maken de werknemers (via vakbonden), werkgevers en de regering loonafspraken 

Beperkte loonsverhoging > in ruil voor lage prijzen voor levensonderhoud = niet te dure Nederlandse producten = goed voor exportpositie van Nederland

Je kan beschrijven hoe Nederland na de Tweede Wereldoorlog veranderde in een pluriforme samenleving

Je kan uitleggen wat populisme is.

Je kan de invloed van globalisering herkennen en verklaren

schooltv.nl

Aan de slag

Verplicht:

Lezen 6.4

6.4 open- en gesloten vragen maken en nakijken

Keuze:

Oefenvragen in deze LessonUp maken

Oefenen met de eindexamensite of oefenen met Quizlet

Wat is een pluriforme samenleving

1. Een samenleving die bestaat uit stadsmensen en mensen van het platteland
2. Een samenleving die uit meerdere mensen bestaat
3. Een samenleving met mensen uit verschillende cultuur gebieden
4. Een samenleving waar apartheid is

Hieronder staan begrippen en gebeurtenissen die te maken hebben met de Nederlandse geschiedenis. Bij elk tijdvak horen twee van de onderstaande begrippen/gebeurtenissen sleep ze naar de juiste plaats. 

Jaren 40

Jaren 50

Jaren 60

Jaren 70

wederopbouw

begin verzorgingsstaat

poldermodel

luxeartikelen

consumptiemaatschappij

Marshallplan

strenge voorwaarden voor uitkeringen

invoering AOW

Hieronder staan drie uitspraken over Nederlandse radio- en televisieomroepen in de periode 1950-2000:

Geef per uitspraak aan welk begrip 

daarbij hoort.

Let op! Er blijft één begrip over.

De AVRO was de eerste televisie-omroep zonder godsdienstige of

politieke uitgangspunten.

De populaire radiozender haalde zijn inkomsten uit reclames.

Er werden omroepen opgericht voor onder andere boeddhisten,

moslims en hindoes.

consumptiemaatschappij

globalisering

multiculturele samenleving

ontzuiling

Welk begrip 

hoort bij de 

uitspraak in de bron?

1. feminisme
2. liberalisme
3. populisme
4. socialisme

Sleep de woorden naar de juiste kolom:

Jaren '60

Vanaf jaren '80

Opkomst pluriforme samenleving (multiculturele samenleving)

Tweede Feministische Golf

Secularisatie

Start van de ontzuiling

Populisme

Pim Fortuyn

Aanslag Twin Towers (9/11)

Opkomst poldermodel

Internet

60 seconds

Vorm een duo (met één iemand dus)

Zoek tegenstanders (één ander duo dus)

-Je krijgt kaartjes met begrippen. Probeer jouw duopartner in één minuut zoveel mogelijk begrippen te laten raden. Let op Engels, rijmen, deel van woord noemen etc mag niet. 

-Alle begrippen geraden?  Kaartje voor jullie. > Niet alle begrippen geraden?  Kaartje onderop de stapel(noteer begrippen die niet weet en zoek deze op voor de volgende ronde)  

- de beurt gaat naar het andere duo

Duo met de meeste kaartjes wint EEUWIGE ROEM!  

ZET EEN TIMER OP EEN LAPTOP AAN!