2VG 3.7 Grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

Dilemma op dinsdag:
je hebt altijd een zwerm vliegen rond je hoofd
– OF –
je neemt altijd een kliko mee als je boodschappen doet

vliegen

kliko

Wat leer je?

1. Verhaalanalyse

2. Kan je een betoog schrijven?

3. Bedrijvende en lijdende zinnen

Redactie(vergadering)

1. Schrijf bij het blokjesschema uit opdracht 4 of 5 een kort betoog met een driedeling en een pakkende titel.

2. Houd een redactievergadering over jullie betoog en lees samen het beoordelingsformulier betogende tekst op bladzijde 192. 

3. Stel per tekst één kritische vraag en geef één compliment.

4. Bepaal samen welke tekst het beste gelukt is.

Uit de redactievergadering

Welk betoog was het beste? Laat eens horen!

Inversie

Varieer in de zinsvolgorde door inversie toe te passen.

Normale zin =  o + pv 

Ik slaap zaterdag uit.

Zin met inversie = pv + o

Zaterdag slaap ik uit.

Beeldend formuleren

Schrijf zo dat de lezer een beeld kan vormen = 

showing, NOT telling! 

Voorbeelden op bladzijde 190

Het ontbijtje was lekker --> 

De dikke bruine warme boterham met ei en gesmolten kaas lonkte naar me op mijn ontbijtbord.

BEDRIJVENDE EN LIJDENDE VORM in zinnen

Paragraaf 3.7 Grammatica zinsdelen

Een bedrijvende of actieve zin

Jara / laat / de hond / uit.

Jara doet iets. --> Zij laat de hond uit.

Als het onderwerp de handeling  verricht, noem je de zin BEDRIJVEND of ACTIEF.

De lijdende of passieve zin

De hond/ wordt/ door Jara/ uitgelaten.

De hond ondergaat iets. --> uitlaten

Als het onderwerp niets doet en de handeling ondergaat, noemen we de zin LIJDEND of PASSIEF. Vaak zie je 'door' staan en dat maakt duidelijk wie iets doet = een door-bepaling

Het omzetten van een bedrijvende naar een lijdende zin

• Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met DOOR. Dit maakt duidelijk wie iets doet.
• In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord WORDEN te staan.
  

Let op!

Als een bedrijvende zin in de onvoltooide tijd staat, moet je in de lijdende zin het hulpwerkwoord worden gebruiken.

Als je een bedrijvende zin in de voltooide tijd omzet in een lijdende zin, moet je het hulpwerkwoord zijn gebruiken.

En: De tijd  van de zin moet hetzelfde blijven!

Maak de zin in de lijdende vorm:
De man koopt een laptop.

         Wanneer kies je voor de lijdende vorm?

• Als je de handelende persoon niet kent, of als het voor de hand ligt wie dat is/zijn:

De relschoppers werden direct gearresteerd.

• Als je de handelende persoon niet wilt noemen:

In die klas wordt veel geroddeld.

• Als je voor afwisseling wilt zorgen:

Veel leerlingen vonden deze toets goed te doen. De toets is dan ook erg goed gemaakt.

Een tekst met veel zinnen in de lijdende vorm kan soms langdradig en onpersoonlijk overkomen.

§3.7 Grammatica zinsdelen: Maak

opdrachten 

3, 4, 6abcd, 7, 8 ,16

Wat?	§ 3.7 Grammatica zinsdelen: opdrachten 3, 4, 6abcd, 7, 8 en 16
Hoe?	Stil zelf, samen fluisteren
Hulp?	Boek, klasgenoot, Straver
Resultaat?	Huiswerk
Leerdoel?	bedrijvende,en lijdende vorm
Klaar?	Lezen Taak week 4/5

Welke kennis heb je in deze les vergaard? 

Hoe ging het met de docent?

Welke kennis heb je in deze les vergaard? 

1. Verhaalanalyse

 2. Kan je een betoog schrijven?

3. Bedrijvende en lijdende vorm

Rondvraag

Vragen

over de toets

3.3 Lezen?