Examentraining economie dag 1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom  

economen!

Examentraining economie 

Internationale ontwikkeling 

Wat wil je leren?

Examen maken!

Consumptie (1)

Wat is economie? 
--> Keuzes maken want bijna alles is schaars. 
--> Je hebt basis- en overige behoeften
--> Verbruiks- en gebruiksgoederen.

Wat is welvaart en wanneer neemt die toe?

Consumptie (2)

Ruilen & geld
--> Directe en indirecte ruil 
--> Geldfuncties: Ruil, reken en spaarmiddel
--> Geldsoorten: Chartaal & giraal

Inkomens: 

--> Reële (wat kun je uiteindelijk ermee kopen?) en nominaal (wat krijg je in geldbedrag?)

--> Uit arbeid, bezit of overdrachten 

--> Modaal & minimuminkomen 

--> Lorenzcurve

De lorenzcurve

Consumptie (3)

Begroting
--> Overschot en tekort
--> Geld reserveren (rekenen)
--> NIBUD & budgetplan 

Uitgaven: 
Dagelijkse uitgaven, vaste lasten & incidentele uitgaven

Consumptie (4)

Consumentengedrag:
--> Informeren voor je iets koopt: vergelijkend warenonderzoek
--> Beïnvloed door marketing: 6 P's 
--> Reclame: Commerciële, informatief, ideële, misleidende

Consumptie (5)

Consumentenbescherming: 
--> Garantie: wettelijk (2 jaar)
--> Consumentenbond: informatie, bemiddelt, waarschuwen, onderhandelt (consumer power)
--> Warenwet & NVWA (voedsel en waren autoriteit)
--> Wet productaansprakelijkheid, wet koop of afstand (2 weken bedenktijd), colportagewet (boven 50 euro, koop afzien 2 weken)
--> Geschillencommissie 

Geld & betalen: 

--> Geldfuncties: ruil, reken & spaar

--> Wisselkoers valuta: verkoopkoers, aankoopkoers & provisie (transactiekosten)

Consumptie (6)

Sparen: 
--> Motieven: doel, voorzorg & rente
--> Rekening: spaardeposito (vaste rente) of niet (variabel)
--> Enkelvoudige rente (spaargeld x groeifactor x aantal jaar)
--> Samengestelde rente (spaargeld x (1+g^n))
--> Beleggen: koerswinst of verlies 

Lenen: 
--> Motieven: tijdelijk geld tekort, nu genieten, onverwachte tegenvaller, huis. 
--> Soorten leningen: persoonlijk, doorlopend, koop op afbetaling, huurkoop, leasen, hypothecaire lening
--> Leendeel bestaat uit: aflossing & rente 

Consumptie (7)

Verzekeringen: 
--> Vrijwillig & verplichte 
--> Polisvoorwaarden: premie, verzekerde waarde, eigen risico, uitsluitingen
--> Woonverzekeringen: inboedel & opstal 
--> Over- en onderverzekering (verzekerde waarde/werkelijke waarde x schadebedrag)
--> Rijtuigen: WA-verzekering verplicht.
--> Zorgverzekering: basisverzekering

Woningen: 

--> Huur: sociale (huurtoeslag, woningcoöperatie) en vrijesector (particulier)

--> Koop: k.k. (kosten komen op rekening koper boven op de vraagprijs. 

Overheid (1)

--> Overheidssectoren: centrale overheid, provincies, gemeenten en waterschappen.
--> Collectieve (publieke) en particuliere sector (winst)
--> Collectieve goederen (voor iedereen)

Geld centrale overheid: 
--> Miljoenennota & rijksbegroting 
--> Inkomsten: Belastingen (indirect en direct) + niet-belastingontvangsten
--> Financieringstekort & staatsschuldquote: omvang staatsschuld/nationaal inkomenx100

Geld gemeenten: 
--> ozb (onroerendgoedbelasting) op de WOZ-waarde. 

Decentralisatie van de centrale overheid? Of juist niet? 

Overheid (2)

Internationaal (1)

• Open en gesloten economie
• Importeren en exporteren (en wederuitvoer)
• Werkgelegenheid: bijv. groei export > groei productie > groei werkgelegenheid > groei nationaal inkomen
• Invloed van de wisselkoers: bijv. wisselkoers stijgt > prijs geïmporteerde producten daalt > eigen productie daalt > werkgelegenheid daalt

Internationaal (2)

Handelsbalans: 

• Import- en exportwaarde (aantal producten x prijs)
• Import- exportquote (waarde/nationaal inkomenx100%)
• Dekkingspercentage (exportwaarde/importwaardex100%)

Internationaal (3)

Internationale arbeidsverdeling: 

• Vrijhandel (WTO streeft ernaar) of protectionisme (contingentering/importquota, invoerrechten, importverboden, exportsubsidies) 

EU:

• Gemeenschappelijke markt: goederen/diensten, personen & kapitaal. 
• Gemeenschappelijk beleid
• Europese Monetaire Unie (EMU)
• ECB met zijn prijsstabiliteit (bijv. rente verhoging > lenen duurder > bestedingen dalen > inflatie neemt af)

Internationaal (4)

Welvaart

• Welvaart meten: inkomen per hoofd (nationaal inkomen/aantal inwoners)

Ontwikkelingslanden

• Ontwikkelingslanden: laag inkomen, veel werkloosheid, ondervoeding, snelle bevolkingsgroei, urbanisatie, weinig middelbare school afgerond en etc.
• Vicieuze cirkel: laag inkomen > weinig bestedingen > weinig productie > weinig werkgelegenheid > laag inkomen. 
• Maatregelen: Fair trade, minder schulden, zachte leningen, meer ontwikkelingssteun 
• Hulp: noodhulp, gebonden ontwikkelingshulp, ongebonden hulp, structurele hulp 

Examen maken!