H5 §3.2 Klimaat en landschap

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

1.3 Geologie en relief 

Systeem Aarde toegepast op Brazilië

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les...

(1) kan je het reliëf beschrijven van Brazilië 

(2) verschillende reliëfvormen verklaren

(3) de begrippen delta / riftschouder / hoogvlakte in eigen woorden uitleggen

Deel 1: Reliëf in Brazilië

Hoe ontstaan bergen? 

Indeling op basis van relief

1. Hoogland van Guyana

2. Hoogland van Brazilië

3. Serra do Mar (gebergte)

4. Amazonebekken 

5. Pantanal (vlakte)

Reliëf in Brazilië

    Waar plaatgrens?                                                                            

Maar geen plaatgrens?

Passieve continentrand

Op dit moment komt geen tektonische activiteit voor aan de oostzijde. 

Vroeger wel actieve tektonische zone!

Zuid-Amerika en Afrika zaten aan elkaar

Focus op Gondwana

Actieve continentrand

Passieve continentrand

Vorming nieuwe oceanische korst

Mid-oceanische rug

Hooglanden

• Hooglanden zijn zeer oude gesteenten (schilden/ kratons) 
• Amazonia en Rio de la Plata botsten tegen elkaar 

convergente beweging

Vormde uiteindelijk Gondwana, en later Pangea

Hooglanden

Omhoog gedrukt door
de kracht die vrijkwam
bij het bewegen van de 
platen  

Afvlakken van landschap

Indeling op basis van relief

1. Hoogland van Guyana

2. Hoogland van Brazilië

3. Serra do Mar (gebergte)

4. Amazonebekken 

5. Pantanal (vlakte)

3.4 Landschap, klimaat en vegetatie

Vandaag

Relatie tussen landschappen / klimaten / vegetatie in Brazilië

• Welke klimaten liggen waar en waarom?
  
• Waar groeien welke vegetatiesoorten en waarom?
  

Begrippen

• Hoogvlakte / Hoogland
  
• Biodiversiteit
  
• Tropisch regenwoud - Selva
• Savanne – Cerrado (bomen en struiken)
  
• Savanne – Llanos (soort grasvlaktes)
  
• Steppe – Caatinga (doornstruiken)
  

                                        Klimaat <--> Landschap <--> Vegetatie

Reliëf

Breedteligging

Zeestroom

ITCZ

Regenschaduw

Stijgingsregen

Vochtige lucht

Lagedrukgebied

Passaatwind

Corioliskracht

Stuwingsregen

Invalshoek

Landschap

1. Hoogland van Guyana

Landschap

1. Hoogland van Guyana
2. Amazone

Landschap

1. Hoogland van Guyana
2. Amazonebekken
3. Hoogland van Brazilië

Landschap

1. Hoogland van Guyana
2. Amazonebekken
3. Hoogland van Brazilië
4. Vlakke kuststrook

Landschap

1. Hoogland van Guyana
2. Amazonebekken
3. Hoogland van Brazilië
4. Vlakke kuststrook
5. Pantanal

Topografie: landschap Brazilië / Zuid-Amerika

Andes

Hoogland van Guyana

Hoogland van Brazilië

Atlantische oceaan

Amazone

Pacifische oceaan

Pantanal

Klimaat Brazilië

klimaatfactoren van invloed op Brazilië

1. reliëf >> bergketens aan de kust zorgen voor stuwingsregens in de kustvlakte en droog daarachter

2. geografische ligging >> ligging voor een deel op de evenaar met bijkomend lagedrukgebied

3. zeestroom langs de kust is een warme zeestroom.

Aantekening!

Brazilië

warme Atlantische zeestroom

juli

januari

Selva: tropisch regenwoud

Cerrado: vochtige savanne

Caatinga: witte woud, steppeklimaat

Llanos: drogere savanne

Mangrove: tropische kust, bomen met wortels in zee

Vegetatie Brazilië

• Selva: tropisch regenwoud
• Caatinga: droogbestendige vegetatie, zoals doornstruiken en cactussen (deels BS-klimaat).
• Cerrado: boomsavanne.

De caatinga ligt vnl aan de oostzijde van Brazilië, vlakbij de kust in de buurt van een warme zeestroom. Toch is het hier relatief droog (BS). Welke klimaatfactor is hiervoor verantwoordelijk? Leg uit.

Semi-aride klimaat (BS)

Droog doordat het in regenschaduw kustgebergte ligt voor de zuidoostpassaat

Hoge doornstruiken

Vegetatie: Selva (tropisch regenwoud)

Het grootste deel van Zuid-Amerika bestaat uit

1. Selva
2. Mangrove
3. Caatinga
4. Cerrado

De cerrado bestaat uit

1. tropisch regenwoud
2. woestijn
3. boomsavanne
4. graslanden

Vandaag

Relatie tussen landschappen / klimaten / vegetatie in Brazilië

• Welke klimaten liggen waar en waarom?
  
• Waar groeien welke vegetatiesoorten en waarom?
  

Opdrachten

Maak 

Hoofdstuk 3

§3 & 4!

Zie studieplanner!