§3.4 Napoleon verovert Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§3.4 Napoleon verovert Europa

Rond 1800 kent Nederland verschillende vormen van bestuur. Maak de juiste combinaties.

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588 - 1795)

Bataafse Republiek (1795 - 1798)

Bataafse Republiek (1798 - 1806)

Bestuur door Nationale Vergadering

Bestuur door regenten en stadhouder

Bestuur na staatsgrepen door klein groepje mannen

Maar eerst even een herhaling: Tijdsvolgorde

1. De Staten Generaal wordt bijeen geroepen
2. Frankrijk wordt een Republiek
3. Het Ancien regime
4. De oprichting van de nationale  vergadering (eed op de kaatsbaan)
5. De bestorming van de Bastille
   

Vergelijke de Franse Revolutie met de Bataafse Revolutie. Maak het schema kloppend

	Franse Revolutie	Bataafse Revolutie
Begint met protest tegen een kleine groep bestuurders
Begint met hulp uit het buitenland
Grondwet maakt een einde aan de privileges
Verkiezingen van volksvertegenwoordiging
Ontstaan van een schrikbewind
Een staatsgreep maakt een einde aan de democratie
Eindigt in een dictatuur

Ja

Nee

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat enkele belangrijke eigenschappen zijn van Napoleons bestuur

- Hoe Napoleon een Europees rijk verovert en dit ook weer verliest

- Welke gevolgen Napoleons bestuur voor Nederland heeft

Bij wie hoort de uitspraak?

De gematigden

De radicalen

Iedereen moet onderwijs krijgen

We hebben de steun van vorsten

De revolutie gaat te ver

Kiesrecht voor iedereen!

De overheid moet voor de armen zorgen

Bekijk bron 1. Past de gebeurtenis op het schilderij bij de idealen van de radicalen tijdens de Franse Revolutie? Leg je antwoord uit.

Terreur mislukt

• Na de dood van de koning komen radicalen aan de macht
• Zij laten "vijanden van de revolutie" executeren
• Toen dit te ver ging wisten de rijke burgers hen te stoppen
• De macht komt bij de rijke burgers (gematigden)

Robespierre

Robespierre was de leider van de radicalen. Uiteindelijk liet hij zoveel mensen executeren dat mensen zagen dat hij te ver ging. Hij kwam uiteindelijk zelf onder de guillotine

Problemen 

Het bestuur loopt tegen 3 problemen aan:

• De opstanden worden door één man neergeslagen Napoleon Bonaparte
• Hierdoor wordt hij enorm populair bij alle Franse soldaten
• Met de steun van het leger grijpt hij in 1799 de macht

Honger

Er was nog steeds een grote hongersnood

Oorlog

Frankrijk was in oorlog met veel andere landen

Politieke strijd

Sommige burgers zijn ontevreden over hoe weinig invloed zij hebben, anderen willen juist weer een koning

Filmpje

Napoleon Bonaparte

Napoleon Bonaparte

• Nadat Napoleon de macht grijpt komt er een nieuwe grondwet
• Burgers hebben inspraak, maar Napoleon is de dictator
• In 1804 kroont hij zichzelf zelfs tot keizer van Frankrijk
• Dit is het einde van de republiek en begin van het keizerrijk

Beleid van Napoleon

• Napoleon verovert al snel grote delen van Europa
• Hier voert hij sommige ideeën van de Franse Revolutie in
• De belangrijkste is de Code Napoléon:

• Maar niet alle ideeën van Napoleon waren verlicht

Gelijkheid

Voor de wet was iedereen gelijk, ongeacht je afkomst

Rechtspraak

Iedereen had recht op een rechtzaak. Deze moest openbaar zijn en geleid worden door burgers

Was de maatregel van Napoleon verlicht of niet?

Niet verlicht

Wel verlicht

Eén wetboek voor iedereen

Onderwijs voor iedereen

Afschaffing van de standen

Beoordeeld worden op hoe je het doet

Einde republiek

Napoleon wordt keizer

Familie kreeg goede baantjes

Geen vrijheid van meningsuiting

Rond 1800 kent Frankrijk verschillende bestuursvormen. Wat is de juiste volgorde?

1. Keizerrijk - Monarchie - Republiek - Dictatuur
2. Keizerrijk - Monarchie - Dictatuur - Republiek
3. Monarchie - Republiek - Dictatuur - Keizerrijk
4. Republiek - Monarchie - Keizerrijk - Dictatuur

Binnen een paar jaar na zijn kroning verovert Napoleon grote delen van Europa, ook Nederland

Bestuur van Napoleon

Veel Europeanen zijn blij met Napoleons komst

In veel Europese landen zijn dan nog vorsten aan de macht

Ze hopen op verandering, net zoals in Frankrijk gebeurde

Sommige ideeën zijn verlicht, sommige niet

Napoleons beleid

En verandering brengt Napoleon zeker:

"Goede" dingen

- Burgerlijke stand

- Gelijkheid voor de wet

- Metrisch stelsel 

- Gezondheidszorg

- NL wordt Koninkrijk Holland

Een registratiesysteem van de overheid, waarin belangrijke feiten en gebeurtenissen van iemand worden bewaard, zoals:

- Geboorte

- Huwelijk

- Scheiding

- Overlijden

- woonadres

Het meetsysteem dat wij nu nog steeds gebruiken met meters, liters, graden, etc. Hiervóór werden in verschillende delen van het land verschillende maten gebruikt (duim, el, voet)

Waarom is het metrisch stelsel goed voor de handel?

Filmpje

1) Koninkrijk Holland

2) De burgerlijke stand

Napoleons beleid

En verandering bracht Napoleon zeker:

"Slechte" dingen

- Hoge belastingen

- Dienstplicht

- Vriendjespolitiek

- Geen vrijheid van meningsuiting

In veroverde gebieden zette Napoleon familieleden aan de macht

Filmpje

1) Dienstplicht

2) De bezetting

Waarom is de burgerlijke stand handig voor de dienstplicht?

Slag bij Waterloo

1815

Uiteindelijk keren veel Europese landen zich tegen Napoleon

Hij wordt verslagen en gevangengezet op Elba

Hij ontsnapt, maar wordt na 100 dagen verslagen bij Waterloo

Uiteindelijk sterft Napoleon op Sint Helena aan kanker

Wat blijft over van de revolutie?

Na het verlies van Napoleon komen veel vorsten terug

Maar veel vernieuwingen blijven:

Code Napoleón

De Code Napoleón bleef in veel landen bestaan

Grondwetten

In veel landen kwamen nieuwe grondwetten die de macht van vorsten beperkten. Ook mocht in veel landen (een deel van) het volk stemmen.

Mensenrechten

De Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger werd door veel landen aangenomen

Scheiding kerk en staat

In veel landen kwam een scheiding tussen kerk en staat, waardoor er vrijheid van godsdienst kwam

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 3 t/m 13 van §3.4

Volgende week repetitie H3