H.3 Van verzuiling naar pluriformiteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H.3

Van verzuiling naar pluriformiteit

boekhandel Waanders in Zwolle

Wat is verzuiling

Verzuiling

Een samenleving waarin groepen op basis van hun geloof of politieke ideologie apart van elkaar hun eigen leven leiden met hun eigen verenigingen en instellingen.

Nederland was opgedeeld in vier zuilen:

Protestanten (geloof)

Katholieken (geloof)

Liberalen (politieke ideologie)

Socialisten (politieke ideologie)

Pacificatie van 1917

Tijdens de pacificatie van 1917 werd de schoolstrijd opgelost.

Wat was het probleem?

Katholieken en protestanten willen dat alle scholen (openbaar en bijzonder) door de overheid gefinancierd worden.

Liberalen en socialisten willen dat niet.

Oplossing

Er wordt een compromis gesloten.

Liberalen en socialisten krijgen het algemeen kiesrecht.

Katholieken en protestanten krijgen de financiële gelijkstelling van scholen

2 geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen

In de politiek

De leiders van de zuilen hadden wel contact met elkaar, vooral in de politiek.

In de oorlog werkte alle zuilen samen tegen de Duitsers, dit hoopten ze voort te zetten na WO2 ( doorbraakgedachten)

Toch bleven mensen tot ver in de jaren 60 trouw aan hun zuil.

Verzuiling

Algemeen
vrouwenkiesrecht

WOI

WOII

Loslaten gouden standaard

Beuskrach

Pacificatie

Interbellum: groei tweedeling

Toename buitenkerkelijken van 2.3 naar 15 procent

Deel atheïst/agnost of niet-christelijke stroming (bv theosofie)

ontstaan van consumptiemaatschappij: massacultuur met commercie en massamedia

Seksuele zeden werden losser

VANAF 1945:WEDEROPBOUW

GEEN TIJD VOOR VERANDERING/VERNIEUWING NA DE OORLOG
WEDEROPBOUW LAND HEEFT PRIORITEIT
OUDE, VERTROUWDE, VERZUILDE ORGANISATIES (rooms-rode coalities !?)
EIND JAREN 50: STIJGING WELVAART
ZUILEN MINDER BELANGRIJK DOOR STIJGING WELVAART, BETER ONDERWIJS EN ZORG DOOR DE OVERHEID

Juist / onjuist?
Nederland was na de Tweede Wereldoorlog een verzuilde samenleving

1. Juist
2. Onjuist

Welke zinnen over het Nederlands interbellum zijn juist?
1 De economische crisis in de VS sloeg over naar Nederland.
2 De radio was tijdens het interbellum het enige medium dat niet verzuild was.
3 De totalitaire partijen in Nederland kregen relatief weinig aanhangers.
4 In 1936 werd Hendrik Colijn minister-president.
5 Tijdens het interbellum hadden de confessionelen een absolute meerderheid.

1. 1, 3 en 5
2. 1, 3 en 4
3. 2, 3 en 5
4. 3, 4 en 5

Eind jaren 1950 veranderden kleding en vrijetijdsbesteding van veel Nederlanders. Wat waren hiervan twee oorzaken?

internet

reclame

sociale media

tijdschriften

verzuiling

Neemt toe

Neemt 

af

Consumptie

maatschappij

Gastarbeiders

Amerikanisering

Verzuiling

Aantal gelovigen

Secularisatie

Mobiliteit

Marshallhulp

Willem Drees 

Loongolf

consumptiemaatschappij

secularisatie en ontzuiling

verzuiling 

Provo's, nozems en hippies

Harmoniemodel

democratisering

Gastarbeiders

De wederopbouw

Het leven vanaf 1955

Jongeren en opstand!

H.3.2 Ontzuiling en secularisatie

Doel van dit lied?

Hedonistische levenshouding

door: auto/televisie - ander wereldbeeld

Maatschappij werd grootschaliger en anoniemer - gevolg: 

ontzuiling: verdwijning van de verzuiling en 

ontkerkelijking: als mensen zich losmaken van hun kerk

18.3 naar 23.6 %

Ontzuiling vanaf jaren '60

• Ontzuilde partijen (D66)
• Samenwerking katholiek en protestant (CDA)
• Ontzuilde kranten 
• Ontzuilde omroepen (RTL)

• Ontzuilde docenten in christelijk onderwijs
• Ontzuilde vakbond (FNV)
• Ontzuilde werkgeversorgaisaties (VNO-NCW)

Maar zuilen blijven bestaan...

• Nog steeds verzuilde partijen (VVD, SGP, SP, CU, PvdA)
• Nog steeds verzuilde omroepen (KRO, VPRO, EO)
• Opkomst islamitische zuil
• Nog steeds speciaal onderwijs (Katholiek, protestant, islamitsch)

Kerkelijke vernieuwing

Protestanten: door secularisering (uitleg Bijbel en verlies van Kamerzetels) ontstaan EO

Katholieken: modernisering onder paus Johannes XXIII - 2e Vaticaans concilie. Hoogtepunt in 1970 - teruggedraaid door benoeming conservatieve paus.

Ontkerkelijking en secularisatie zorgen voor religieuze tolerantie

Sleep de omschrijvingen naar de juiste plek 

Voor de jaren 60 

Vanaf de jaren 60 

gehoorzaamheid

verzuiling

Ontzuiling

groepsnormen

welvaart

Iindividualisering

secularisatie

Veel armoede

Wat past bij elkaar? 

Jaren 50

Jaren 60

Jaren 70

Jaren 80

Jaren 90

Oliecrisis

Provo's 

Crisis in de verzorgingsstaat

Paarse kabinetten

Wederopbouw

Loonexplosie

Spreiding van kennis macht en inkomen

Lagelonenpolitiek

Bezuinigingen onder Lubbers 

Verzuiling

Huiswerk

De vragen van H.3.2

Wat is een buitenlandse maatregel voor economisch herstel van Nederland na 1945?

1. Gastarbeiders
2. geleide loonpolitiek
3. Wederopbouw
4. Marshallhulp

Uit welke twee politieke partijen bestond de Rooms - Rode coalitie (1945-1958) van na de Tweede Wereldoorlog?

1. Liberale partij (VVD) Socialistische partij (PVDA)
2. Katholieke partij (KVP) Protestante partij (ARP)
3. Protestante partij (ARP) Socialistische partij (PVDA)
4. Katholieke partij (KVP) Socialistische partij (PVDA)

Welk begrip past het beste bij de verzuiling?

1. levensovertuiging
2. multiculturele samenleving
3. consumptiemaatschappij
4. zwevende kiezers

De jaren 1950 kenmerken zich door

1. hard werken, zuinigheid, verzuiling
2. hard werken, ontzuiling, welvaart
3. ontkerkelijking, individualisering, verzuiling

Wat droeg bij aan de (snelle) wederopbouw na 1945?

1. Geleide loonpolitiek
2. De Verzuiling
3. Marshallhulp
4. De verzorgingsstaat

Na WO II keerde de Verzuiling terug. Pas eind jaren '50 / begin jaren '60 begint de ontzuiling, vanwege o.a.:

1. Het poldermodel, waarmee er altijd naar een compromis werd gezocht
2. De toegenomen welvaart en de individualisering die dat met zich meebracht
3. Het einde van de Rooms-rode coalitie in 1958
4. De opkomst van de tv vanaf begin jaren '50

Welke
jongerencultuur
is dit?

1. Nozems
2. Provos
3. Hippies

Sleep de omschrijvingen naar de juiste plek 

Voor de jaren 60 

Vanaf de jaren 60 

gehoorzaamheid

verzuiling

Ontzuiling

conformeren aan de groep

welvaart

individualisering

secularisatie

Veel armoede

multiculturele
samenleving

Hoe lang bestaat de multiculturele samenleving in Nederland al?

1. Migratie is van alle tijden
2. Na 1955, toen de gastarbeiders kwamen
3. Na 1949, toen de Indische Nederlanders naar Nederland kwamen
4. Vanaf het moment dat er binnen de EU vrij gereisd kon worden

https: