Nederland 1.1 Een welvarende samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Nederland

Een welvarende samenleving

Reformatie	Nederlandse Opstand	Pilgrim Fathers
Absolutisme	Verlicht absolutisme	Ancien Regime
Verdrag van Allahabad	Dekolonisatie	Poldermodel

Leg de volgende begrippen/personen uit

Nederland ahv 2 vragen

1. Waardoor veranderde de maatschappelijke verhoudingen in Nederland tussen 1948 en 1978?

2. Waardoor veranderde de maatschappelijke verhoudingen in Nederland tussen 1978 en 2008?

Ik gebruik muziek om de tijdgeest van de verschillende jaren te vatten. Op die manier hebben jullie hopelijk een beter beeld.

3.1 een welvarende samenleving

Jaren '50.

• Veel keerde terug naar de situatie als voor WOII (verzuiling), maar kabinet veranderde wel: nu Rooms Rood (Katholiek & socialistisch) van '46-'58.
• Daarnaast niet langer neutraal, maar lid van de NAVO en EGKS.
• Premier: Willem Drees

• Tot 1948 een moeizaam economisch herstel. Gevolg: veel migratie naar Canada en Australië. Ook regeringsbeleid, want NL was te vol.
• Door Marshallhulp vanaf 1948 ging het economisch goed: industrie opgebouwd en handel met Duitsland: Wirtschaftswunder

• Drees voert geleide loonpolitiek: lonen mogen beperkt stijgen om goedkoop productieland te blijven. Regering bepaalt de lonen.
• Tot 1954 waren vrouwen handelingsonbekwaam. Man was verantwoordelijk voor de vrouw en vrouw mocht weinig zelf.

• Na WOII grote stroom migranten/vluchtelingen van Indische Nederlanders uit Indonesië vanwege oorlog. 
• Vanaf begin jaren '50 Molukse militairen + gezinnen naar NL, gedwongen
• Vanaf eind jaren '50 moesten zij verplicht komen.

Nu

Vraag ChatGPT om zich voor te doen als iemand die tiener was in 1946 in Nederland en stel onderstaande vragen.

1. Wat deed je in je vrije tijd?

2. wat voor werk deden hun ouders?

3. wat wilde je later worden?

4. Zelfverzonnen vraag.

Doe hetzelfde voor 1955. Wat is het verschil?
Maakt het geslacht van 'Chat' uit?

Herhaling

• Herhaling Tijdvak 5.
  
  Periode: Vroegmoderne Tijd

1. Europese Expansie
2. Veranderd mens- wereldbeeld

3. hernieuwde orientatie

4. Reformatie

5. Conflict in de NL'en.

Jaren '60.

• In jaren '60 werden de lonen losgelaten + olievelden bij Slochteren (Groningen) gevonden. 
• Met welvaart werd verzorgingsstaat betaald: WW, AOW, bijstand en WAO. Voortgekomen uit poldermodel: overleg tussen werkgevers, werknemers en de overheid.

• maakbare samenleving: de overheid kon bepalen hoe de samenleving zich ontwikkelde. Sociaal-Democratisch idee, overgenomen door anderen.
• Door welvaart ook: televisie, supermarkt (AH) ipv kruidenier, auto's op grote schaal, méér eten en drank & suburbanisatie.

• Jeugdcultuur van de nozems, de babyboomers die veel vrije tijd hadden. Veel invloed vanuit VS en Engeland.
• Midden jaren '60 Beatles en de provo's (acties tegen gezag).
• Eind jaren '60 Hippies en vredelievend verzet tegen geweld en consumptiemaatschappij.

Jaren '70.

• De ontzuiling raakte in een stroomversnelling door de televisie, de jongerenculturen en de ontkerkelijking. 
• Radio Veronica succesvolle commerciële radiozender die verplicht vanaf zee uitzond (was verboden). Veel popmuziek en veel jeugdige luisteraars.

• D'66 eerste ontzuilde partij. In jaren '70 groeit de partij snel.
• Vrouwen krijgen meer rechten, waaronder mogelijkheid om te scheiden ook zonder bewezen mishandeling of vreemdgaan. 
• Kinderaantal neemt af naar standaard gezin van 2 kinderen. 
• Bovenstaande door Dolle Mina's.

Nu

Huiswerk:

Interview je opa en/of oma over hun jeugd. Dit kan via de telefoon. 
1. Wat deden ze in hun vrije tijd?

2. wat voor werk deden hun ouders?

3. wat wilden zij later worden?

4. Zelfverzonnen vraag.

Vergelijk je antwoord met het antwoord van Chat van vorige les. Welke verschillen zie je?

• Na 1975 ook grote groep Surinamers naar Nederland door onafhankelijkheid. 
• Vanaf jaren '80 ook grote groep Antillianen. 

• Vanaf 1973 einde aan economische groei door oliecrisis. Protest tegen steun aan Israël. 
• Gastarbeiders bleven, want hier beter dan in Turkije en Marokko.

Herhaling

• Herhaling Tijdvak 6.
  
  Periode: Vroegmoderne Tijd

1. Absolute macht van vorsten
2. Bijzondere Republiek (staat, economisch, cultureel)

3. Handelskapitalisme, w. economie

4. Wetenschappelijke revolutie

Nu

Wat betreft huiswerk:

Heb je lager dan een 5,0 maak je:

vraag 1-19 & 20-23.

Heb je een 5,0-6,5 maak je:
vraag 20-23.

Hoger dan 6,5: facultatief huiswerk