Les 6: Sociale Kwestie

Overzicht lessen en vaardigheden
Geschiedenis Periode 4

         Les 1: Nationalisme en de Restauratie
         Les 2: Oorzaken industriële revolutie
         Les 3&4: Karl Marx en Adam Smith
         Les 5: Modern imperialisme
         Les 6: Sociale kwestie en politieke strijd
         Les 7: Moderne Wereld rond 1900
         Lessen 8 t/m  11: 1e Wereldoorlog

1 / 42
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 42 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Overzicht lessen en vaardigheden
Geschiedenis Periode 4

         Les 1: Nationalisme en de Restauratie
         Les 2: Oorzaken industriële revolutie
         Les 3&4: Karl Marx en Adam Smith
         Les 5: Modern imperialisme
         Les 6: Sociale kwestie en politieke strijd
         Les 7: Moderne Wereld rond 1900
         Lessen 8 t/m  11: 1e Wereldoorlog

Slide 1 - Slide

De Sociale Kwestie

Leerdoelen:
 Je kan aangeven op welke manier het vraagstuk van armoede werd aangepakt door zowel socialisten, confessionelen  als kapitalisten (liberalen).

Slide 2 - Slide

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider
was ongeveer 900 cent (9 gulden)

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

De sociale kwestie = ?
A
Arbeiders hadden slechte woon- en werkomstandigheden en men vroeg zich af, hoe hiermee om te gaan
B
Arbeiders konden door liefdadigheid van de rijke burgers een beter leven krijgen
C
Arbeiders gingen in steden wonen
D
Arbeiders richtten vakbonden op

Slide 14 - Quiz

Liberalen

  • Nachtwakersstaat: overheid zorgt alleen voor orde en veiligheid

  • Economie helemaal vrij laten

  • Sociale wetten kosten teveel geld

  • Rechts in de politiek

Slide 15 - Slide

Liberalen en de sociale kwestie:
  • principe: geen of zo weinig mogelijk invloed van de staat
  • 1874: Kinderwet Van Houten:
  • - eerste sociale wetgeving in Ned
  • - liberaal parlementslid
  • - beweegredenen van Van Houten:
  • 1.  humanitair
  • 2. angst voor ontluikend verzet/revolutie

Slide 16 - Slide

Confessionelen
  • Confessie=geloof (Protestant/Rooms-katholiek)

  • Ongelijkheid omdat God het zo wil

  • Goede christenen helpen elkaar

  • Werkgevers en werknemers moeten er samen uitkomen

Slide 17 - Slide

Socialisten
  • Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

  • Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

  • Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

  • Links in de politiek

Slide 18 - Slide

Wie helpt de arbeiders? (1)
  • Sommige fabrikanten gaven de arbeiders wél wat extra's (soms ook uit eigen belang: een fittere arbeider werkt harder...)

  • Arbeiders gaan staken: dit werkt alleen als iedereen gaat staken, en dat was moeilijk vol te houden

  • Arbeiders gaan samenwerken in vakbonden.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Wie helpt de arbeiders? 

  • Nederland kent drie grote politieke groepen: socialisten (links), confessionelen (midden) en liberalen (rechts)

  • Deze politieke groepen hebben allemaal een andere oplossing voor de Sociale Kwestie, maar ook allemaal eigen belangen!

Slide 24 - Slide

Welk probleem hadden klassiek- liberalen met het kinderwetje van Van Houten?

Slide 25 - Open question

Welk standpunt hadden de socialisten tegenover het kapitalisme?
A
kapitalisme omver werpen!
B
kapitalisme voor iedereen!
C
kapitalisme handhaven!
D
kapitalisme en socialisme kunnen samen!

Slide 26 - Quiz

Grote spoorwegstaking 1903
  • Voor het eerst maken arbeiders samen een 'vuist' tegen de fabriekseigenaren

"Gansch het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil..."

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Hoe noemen we het politieke probleem van de arbeidersklasse?
A
Het maatschappelijke issue
B
De sociale kwestie
C
Het arbeidersdilemma
D
De werkerscomplicatie

Slide 29 - Quiz

Sociaal-Democraten willen dat de overheid de arbeiders moest helpen..
A
juist
B
onjuist

Slide 30 - Quiz

Liberalen willen dat de overheid veel sociale wetten invoert
A
juist
B
onjuist

Slide 31 - Quiz

Het Kinderwetje van Van Houten werd ingevoerd in .........
A
1854
B
1917
C
1848
D
1874

Slide 32 - Quiz

Welk standpunt hadden de confessionelen over het kapitalisme?
A
Gevolgen accepteren want zo had God het gewild!
B
Gevolgen verharden door samen te werken met werkgevers
C
Gevolgen verzachten door samen te werken met werkgevers
D
Problemen die voortkomen uit het kapitalisme lossen zich vanzelf op

Slide 33 - Quiz

Noem twee sociale veranderingen die onderdeel uitmaakten van de sociale kwestie

Slide 34 - Open question

a. Leg uit hoe volgens veel liberalen de sociale kwestie moest worden opgelost en wat daarbij de rol van de overheid was.
b. Bij welk soort 'staat' hoorde deze opvatting?

Slide 35 - Open question

Noem 2 manieren waarop vakbonden betere leef- en werkomstandigheden voor arbeiders wisten te bereiken

Slide 36 - Open question

Discussies over het economisch liberalisme verdeelden de liberalen. Geef het standpunt van rechts (klassiek) liberalen en dat van links (modern)-liberalen

Slide 37 - Open question

In Groot-Brittannië veranderde de standenmaatschappij in een klassenmaatschappij. Wat is het verschil tussen beide?

Slide 38 - Open question

Hoe heeft de industriële revolutie de overgang van een standenmaatschappij naar een klassenmaatschappij weten te veroorzaken?

Slide 39 - Open question

Of de kinderwet ook echt na 1874 de kinderarbeid afschafte is punt van discussie. Leg uit met argumenten voor en tegen!

Slide 40 - Open question

Waarom past deze kinderwet goed bij het kenmerkend aspect van de 'sociale kwestie'?

Slide 41 - Open question

0

Slide 42 - Video