Barok en gouden eeuw

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Barok

Drie soorten barok in Europa:

Het hof van Lodewijk XIV,

De zuidelijke barok van de contrareformatie en

De noordelijke barok van de rijke burgers in de Nederlanden.

Barok verschilt wezenlijk van de renaissance:

Onregelmatiger (barocco = onregelmatig gevormde parel). 

De opdrachtgever is belangrijk voor het soort barokkunst.

Paleis achter de Trevi fontein

Dat de barok voortkomt uit de renaissance is te zien aan de voorgevel van het paleis achter de
Trevifontein.
Noem drie vormgevingskenmerken van de renaissance die je herkent in de voorgevel van dit paleis.

1. Symmetrische indeling. Gebruik van klassieke zuilenorde. Gebruik van klassieke bouwelementen
2. Asymmetrische indeling Golvende zuilen Gebruik van klassieke decoraties
3. Gebruik van klassieke bouwelementen, zoals timpaan en fronton. wervelende figuren
4. Golvende zuilen Wervelende figuren Nadruk op eenvoud en orde.

De barokke kerk

Veel pracht en praal

dure materialen

veel kunst

dynamisch 

 grillige vormen 

 golvende plastische muurvlakken 

 sterke reliefwerking

  licht-donkereffecten 

plasticiteit

Wat is voor de kerk van Rome de reden om te investeren in barokke kunst en architectuur?

de Trevifontein

In het midden van de fontein staat Neptunus, de zeegod, die vanuit zijn strijdwagen over de oceaan
uitkijkt.
Op welke manier wordt door de beeldengroep dynamiek en kracht verbeeld?

1. De beweeglijkheid van het water en het verschil in rotsen en beelden.
2. Neptunus die in het midden staat en alle rotspartijen die all kanten uitsteken.
3. De actieve houding van Neptunus. Onder Neptunus zijn helpers van Neptunus in de weer om paarden in bedwang te houden.
4. Door de houding van Neptunus, als een ware leider die zijn paarden in bedwang houdt.

Caravaggio en Bernini

meester van het clair obscuur en 

marmer wordt vlees 

Bekijk de volgende video en beantwoord daarna de vraag 

Hoe hebben Bernini en Caravaggio
de kunst na hen en van vandaag de dag beïnvloed?

Barok, Gouden eeuw

Noordelijk Europa is na de reformatie protestant. 

Het woord van de Bijbel i.p.v. afbeeldingen en overdadige versieringen. 

Ook is er geen centrale machthebber. 

De Nederlanden zijn een welvarende republiek waar rijke burgers, regenten kunst kopen en bestellen. 

Naast opdrachten produceren schilders voor de vrije markt. 

Kunstenaars specialiseren zich in een of meerdere genres.

Rembrandt

De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren,

beter bekend als 

De Nachtwacht

de mascotte

ik sta symbool voor geluk en de militie.

ik draag allerlei symbolen aan mijn riem, zoals een kip en mes en een beurs met geld. Ze verwijzen alle n naar de kloveniers (deze groep mannen hier)

Wilhelm Van Ruytenburch

Wat is mijn link met Vlaardigen?

Ik was er ambachtsheer en had daar ooit 

een buithuis in het Hof

Welke beeldende aspecten neemt Rembrandt over van Caravaggio

1. Het grote licht donker contrast en dynamische compositie
2. Het schilderachtige en naturalisme
3. de symboliek en het afbeelden van een verhaal
4. Een figuurstuk midden in actie

Sleep het juiste genre naar de afbeelding

Vanitas

Tronie

Portret in opdracht

Zelfportret

Het meisje met de parel

Het schilderij is geen portret, maar een tronie, een fantasiekop. Rembrandt maakte dit genre in de 17e eeuw populair. Tronies werden in groten getale voor de open markt geproduceerd. Anders dan bij portretten waren de modellen vrijwel altijd anoniem. Net als Vermeers andere modellen heeft men het meisje nooit kunnen identificeren. (er is wel een inventarisatielijst gevonden met daar op een 'Turkse tronie' (zou het om een Turks meisje gaan?) Het afgebeelde meisje draagt een blauwe tulband met een gele, omlaag vallende doek. De tulband werd nat-in-nat geschilderd en bevat tinten van een mix van loodwit en ultramarijn, met daaroverheen een ultramarijn-blauwe glacislaag.

Bekijk het filmpje van het programma: het geheim van de meester en beantwoord daarna de vraag

Met welk hulpmiddel zou Vermeer volgens een Jasper Krabbe hebben gewerkt

een echte parel of toch niet....

De parel van "het meisje met de parel" kan wel degelijk een echte parel zijn stelt Francis Hage van Pure & Timeless parelsieraden. Ze heeft daarvoor een goede onderbouwing en voorbeeld fotos. 

Je leest het in haar artikel op haar website: https://www.pureandtimeless.nl/meisje-met-de-parel

Vermeer

Hier zie je een olieverfschilderij dat Johannes Vermeer omstreeks 1660 maakte. Het is een van de beroemdste werken van de kunstenaar en het wordt als een meesterwerk beschouwd.

Het is een dagelijks tafereeltje uit die tijd.
Bespreek drie aspecten van de voorstelling waaruit je kunt afleiden dat Vermeer een dagelijks tafereel heeft geschilderd

In de Nederlandse zeventiende eeuw was er veel vraag naar schilderijen die de alledaagse werkelijkheid weergaven.

Eind

Als het goed is weet je nu het een en ander over de Barok periode en Barok in de gouden eeuw in Nederland.

werk je stijlen-boek bij voor de periode Barok 

De nieuwe periode is Neo-classicisme