This lesson contains 32 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
2.1 Wereldrijken rondom de Middellandse Zee
Slide 1 - Slide
Lesdoelen 2.1
Hoe twee machtige wereldrijken in de Middellandse Zee tegenover elkaar kwamen te staan. Hoe de twee rijken omgingen met de godsdiensten. Hoe de handel achteruitging. Welke slavernij er was.
Slide 2 - Slide
Noem twee wereldrijken van nu.
Slide 3 - Mind map
Slide 4 - Slide
Twee Wereldrijken
Spaanse rijk
Ottomaanse rijk
Slide 5 - Slide
Twee wereldrijken
Karel erfde van ouders en schoonouders Spanje, Nederlanden, Duitsland, Oostenrijk en andere landen in Midden Europa.
Door de ontdekkingen veroverde Karel V grote delen van Midden- Zuid-Amerika.
Nadat Karel gestorven was kreeg Filips II Spanje en de Nederlanden. Karels broer Ferdinand kreeg Oostenrijk/Dld.
Slide 6 - Slide
Waarom ging de zon nooit onder in het rijk van Karel V?
Slide 7 - Open question
Slide 8 - Video
tot minuut 2.40
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Slide
Wereldrijken
Osman stichter Ottomaanse rijk
Veroveringen Balkan en Anatolië (klein-Azië).
Einde aan Byzantijnse rijk (val van Constantinopel 1453)
Ottomaanse leider was zowel politiek leider van het rijk, maar ook religieus leider van de islam.
Symbool: Halve maan
Slide 11 - Slide
Wereldrijken in strijd
Ottomanen streden tegen de Spaanse/Oostenrijkse Habsburgers om de macht in Europa.
Hongarije strijd
Ottomanen voor de poorten van Wenen (1529, tegengehouden).
Ottomanen veroverden Midden Oosten en Noord-Afrika
Op de Middellandse Zee beide wereldrijken ongeveer even sterk.
Slide 12 - Slide
Strijd tussen Ottomanen en Habsburgers voor Szigetvar Hongarije, 1566
Slide 13 - Slide
Slide 14 - Video
Slag bij Lepanto (1571)
Spanjaarden en Ottomanen vochten bij Lepanto (in de buurt van Griekenland).
Spanjaarden wonnen.
Ottomanen gingen niet verder westelijk in het Middellandse Zeegebied.
Slide 15 - Slide
Wie was de geestelijke leider in de christelijke wereld?
Slide 16 - Open question
Omgaan met godsdiensten
Strijd tussen Ottomanen en Spanjaarden zagen beiden als heilige strijd ("God wil het").
Ottomanen gingen toleranter om met joden en christenen.
Joden en christenen moesten in Ottomaanse rijk meer belasting betalen en accepteren dat de islam boven hen stond (gehoorzamen).
Slide 17 - Slide
Welk land ging toleranter om met andere godsdiensten. Spanje of het Ottomaanse rijk? Leg je antwoord uit.
Slide 18 - Open question
Noem een motief waarom de Spaanse koning joden en moslims niet langer in zijn rijk wilde.
Slide 19 - Open question
Waarom stond Ferdinand alleen het Katholieke geloof toe? Lees bron 3, wb blz 36
Slide 20 - Open question
Met welk economisch motief verwelkomde de sultan de Spaanse joden in het Ottomaanse rijk? Lees blz 36, wb bron 3.
Slide 21 - Open question
Welk tweede motief (=reden) had de sultan? Lees bron in je wb, blz 36
Slide 22 - Open question
Wat was een indirecte oorzaak van de Europese expansie?
A
de verovering van Constantinopel door de Turken
B
de verovering van Zuid-Amerika door de Spanjaarden
C
het grote succes van de Nederlandse reizen naar Azië
Slide 23 - Quiz
Achteruitgang in de handel
Opkomst Ottomanen
Slide 24 - Slide
Venetië en Genua actief in de handel op de Middellandse Zee tussen Europa en Azië (Marco Polo!)
Slide 25 - Slide
Reden voor achteruitgang in de handel
Ottomanen veroveren Constantinopel (1453)
Ottomanen veroveren de Italiaanse handelsposten in het oosten van de Middellandse Zee en aan de Zwarte Zee.
Gevolg: Italianen moeten meer betalen voor handelswaar.
Verder maken piraten de Middellandse Zee onveilig.
Slide 26 - Slide
Noem twee redenen waarom de handel op de Middellandse Zee achteruitging.
Slide 27 - Open question
"Een oorzaak van de ontdekkingsreizen is de achteruitgang van de handel op de Middellandse Zee". Leg uit dat deze stelling klopt.
Slide 28 - Open question
Wat bedoelt men met Renaissance?
A
de schilderkunst van Leonardo da Vinci en Rafaël in Italië
B
het vertalen van de boeken van de oude filosofen door humanisten
C
het zoeken naar antieke overblijfselen in Griekenland en Rome
D
nieuwe belangstelling voor de kunst en cultuur van de Oudheid
Slide 29 - Quiz
In welke twee kerken werd het christendom in de zestiende eeuw gesplitst?
Slide 30 - Open question
Waarom passen de Reformatie en de ontdekkingsreizen bij elkaar?
A
Ze zorgden allebei voor het behoud van het oude geloof.
B
Ze zorgden allebei voor meer welvaart in Europa.
C
Ze zorgden allebei voor nieuwe ideeën over de wereld.
D
Ze zorgden allebei voor oorlog en ziekten in Europa