Lesstof internationale ontwikkelingen

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Internationale ontwikkelingen

Exameneenheid: Internationale ontwikkelingen

H7: Nederland handelsland
H8: Welvaart wereldwijd?

H7: Nederland handelsland

Exporteren

Exporteren --> verkopen van goederen aan het buitenland.

Wederuitvoer --> Eerst invoeren, kort bewerken en door verkopen
aan het buitenland. Zuid Koreaanse auto’s aanpassen aan
de Europese markt.

Voordelen Export:

Let op: tourisme is een export product!

Want je verdient geld vanuit het buitenland.

Henk en Ingrid (NL) gaan op vakantie naar Oostenrijk. Is er voor Oostenrijk sprake van import of export?

Importeren

Importeren --> het invoeren van producten uit het buitenland

Vier redenen om te importeren:

• Prijs = goedkoper
• Kwaliteit = beter product
•  Klimaat = andere weersomstandigheden
• Grondstoffen= andere grondstoffen

Export

Import

Betalingsbalans

Overzicht van alle ontvangsten uit het buitenland en alle betalingen aan het buitenland.    Meer export dan import --> overschot    (of meer tourisme (?))
                          Meer import dan export --> tekort

Invloed wisselkoers op de handel

Protectiemaatregelen

Productie en werkgelegenheid van bedrijven in de EU beschermen tegen concurrentie van buitenaf.

Invoerrechten 

belasting op producten uit het buitenland 

Contingentering / importquota  maximum stellen aan invoer van producten uit het buitenland 

Invoerverbod 
bepaalde buitenlandse producten mogen niet worden ingevoerd

Exportsubsidies

subsidie geven aan bedrijven op exportproducten

Exportverbod:

Bepaalde binnenlandse producten mogen niet worden uitgevoerd.

Import

Export

Afschaffen protectie?

Door het afschaffen van protectiemaatregelen bevorder je de vrijhandel. Hierdoor zijn er meer en goedkopere producten beschikbaar.

Sterke internationale concurrentiepositie

Nederland is in staat om beter en/of goedkoper te produceren.

Je hebt dan goede kwaliteit goederen en diensten hebben tegen aantrekkelijke prijs.

Dit kan door goed onderwijs, goede infrastructuur, goede gezondheidszorg en voldoende investeringen in innovaties.

Europese Unie

Interne markt = gemeenschappelijke markt, voor de handel zijn de alle grenzen

 tussen de lidstaten vervallen en is er vrij verkeer van (open
grenzen): 

Goederen en diensten = import & export

Personen = reizen, werken & wonen

Kapitaal (geld) = sparen, lenen, investeren of beleggen

Zelf uitzoeken (tentamen!)

Waarom is het voor een sterke economische samenwerking belangrijk dat de rechtspraak in Turkije net zo onafhankelijk is als in de andere lidstaten van de EU?

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/3902896/weinig-effect-van-eu-geld-voor-hervormingen-turkije

Europese Monetaire Unie

Alle landen met de Euro.

Voordelen:

1. Prijzen zijn eenvoudig met elkaar
te vergelijken.

2. Geen wisselkosten

Waarom zou een land dat nu nog niet lid is van de EMU, willen toetreden? Wat is hun voordeel?

Verschil  EU              &                         EMU

Europese Centrale Bank

Taken ECB:

- Waarde van de Euro bewaken, prijsstabiliteit.

- Hoogte van de rente vaststellen

- In omloop brengen van nieuwe biljetten

Prijsstabiliteit --> wanneer er te hoge inflatie is daalt je koopkracht. Het is belangrijk dat de Euro zijn koopkracht behoudt.

Hoe gaan de stromingen bij import en export?

import

export

Goed / dienst

Geldstroom

Goed / dienst

Geldstroom

geld van Nederland naar het buitenland

geld naar Nederland vanuit het buitenland

Zo verdient Nederland geld aan wederuitvoer.

1. Producten uit China worden verkocht in Nederland.
2. Wij verkopen zelf gemaakte producten aan het buitenland.
3. Ingevoerde telefoons uit China worden doorverkocht aan Duitsland.

Welke zin geeft de kenmerken van een open economie (er zijn 2 antwoorden goed)?

1. Het land heeft een lage importquote en een lage exportquote.
2. Het land heeft weinig last van economische problemen in andere landen.
3. Het land profiteert van economische groei elders in de wereld.
4. Het land voert veel goederen in en voert veel goederen uit.

Er zijn verschillende redenen waarom we goederen importeren. Hieronder staan een aantal goederen en een aantal redenen waarom we goederen importeren. Welke combinatie is juist?

1. Buitenlandse producten zijn van betere kwaliteit of goedkoper > goud.
2. Bepaalde grondstoffen hebben we in Nederland niet > kleding.
3. Ons klimaat is niet geschikt om bepaalde producten te verbouwen > meloenen.

Gebruik de tabel hiernaast.

Bereken de exportquote van Turkije. Schrijf je berekening op.

De volgende zinnen gaan over de EMU. Welke is juist?

1. Alle lidstaten van de EU behoren tot de EMU.
2. Binnen de eurozone kun je met één valuta betalen.
3. De Europese Centrale Bank is de bank voor alle landen binnen de EU.
4. De Europese Centrale Bank moet zorgen voor een lage rente.

In de Wereld Handelsorganisatie WTO spreken landen met elkaar over het verminderen van protectionisme. Wat is de economische betekenis van het begrip protectionisme?

1. Het beschermen van de binnenlandse markt
2. Het beschermen van de overheid
3. Het beschermen van de vrijhandel
4. Het beschermen van de wereldmarkt

Geef de juiste beschrijving van het begrip internationale arbeidsverdeling.

1. Landen gaan zich specialiseren in het maken van een aantal producten.
2. Landen gaan proberen alle producten zelf te maken.

Globalisering kan zorgen voor economische groei, maar ook voor werkloosheid.
Daarover gaan de volgende zinnen.
1 Een bedrijf verhuist naar een lagelonenland om goedkoper te produceren.
2 Het wordt voor bedrijven makkelijker om in een ander land te produceren.
3 Nederlandse fabrieksarbeiders verliezen hun baan.
Wat is de juiste volgorde?

1. Globalisering → 1 → 3 → 2 → werkloosheid
2. Globalisering → 2 → 1 → 3 → werkloosheid
3. Globalisering → 3 → 2 → 1 → werkloosheid
4. Globalisering → 2 → 3 → 1 → werkloosheid

Waarom is een goede internationale concurrentiepositie belangrijk voor Nederland?

1. NLheeft een goed onderwijssysteem.
2. NLheeft een goede gezondheidszorg.
3. NL heeft een grote interne afzetmarkt.
4. NL heeft een open economie.

Als er een maximaal aantal producten mag worden ingevoerd, dan is er sprake van ...

1. invoerrechten
2. importquota
3. exportsubsidie
4. invoerverbod

Welke maatregel zorgt ervoor dat onze eigen producten sneller worden gekocht in het buitenland

1. Exportsubsidie
2. invoerrechten
3. contingentering
4. invoerverbod

...A... zorgen ervoor dat geïmporteerde producten ...B... worden gemaakt.

Welke combinatie van woorden past hier?

1. A = subsidies, B = goedkoper
2. A = subsidies B = duurder
3. A = invoerrechten B = goedkoper
4. A = invoerrechten B = duurder

11) Een TV van een Nederlandse producent kost in Nederland € 500. Dezelfde TV wordt door het Aziatische Sho Hou gemaakt en zou voor € 300 op de Nederlandse markt gebracht kunnen worden. Door de importheffing kost de TV van Sho Hou echter € 585.

Met hoeveel procent wordt de prijs verhoogd door de importheffing?

1. 49%
2. 67%
3. 95%
4. 195%

Globalisering is...

1. Het meer rond maken van de aarde.
2. Datgene produceren waar een land goed in is.
3. Het geven van subsidie aan duurzame landbouw
4. Toenemende vrije wereldhandel

H8: Welvaart wereldwijd

Welvaart vergelijken

Hoe kan je welvaart tussen landen met elkaar vergelijken?

• Inkomen per hoofd van de bevolking
• Inkomensverdeling
• Hoogte van de prijzen
• Omvang informele productie
• Aanwezigheid collectieve voorzieningen 

Kenmerken ontwikkelingsland

• Laag inkomen per hoofd van de bevolking
• Ongelijke inkomensverdeling
• Veel werkloosheid
• Ondervoeding
• Snelle bevolkingsgroei
• Analfabetisme
• Beperkte technische ontwikkeling
• Eenzijdige economische structuur

Ruilvoet

Ruilvoet geeft aan hoeveel een land moet exporteren om een bepaalde hoeveelheid te kunnen importeren.

Monocultuur

Een land dat voor exportinkomsten sterk afhankelijk is 

van slechts één of enkele producten.

Nadeel?

• Daling van prijzen zorgt voor ruilvoetslechtering (zie vorige dia)

Oorzaken onderontwikkeling

• Gebrek aan goed onderwijs
• Slechte infrastructuur
• Protectiemaatregelen
• Grote schulden
• Conflicten en corrupte regeringen

Economische achterstand

Veel ontwikkelingslanden zitten in een vicieuze cirkel.

Ontwikkelingssamenwerking

Rijke landen helpen ontwikkelingslanden

Wat is geen kenmerk van een ontwikkelingslanden?

1. Analfabetisme
2. Monocultuur
3. lage werkloosheid
4. beperkte technische ontwikkeling

Maak de zinnen kloppend door de juiste woorden te kiezen. Doe het zo: Noteer de nummers (1), (2), (3) en (4) op je antwoordblad. Vul bij de nummers de juiste woorden in.

Kies uit: lange, korte, voedsel sturen, scholen bouwen.

Noodhulp is hulp op                termijn. Een voorbeeld hiervan is 

Structurele hulp is hulp op                termijn. Een voorbeeld hiervan is

...1...

...2...

...3...

...4...

lange

korte

voedsel sturen

scholen bouwen

Nederland importeert producten uit landen buiten Europa. Hieronder staan drie tussenstappen die laten zien waarom de EU protectiemaatregelen neemt.

1. Banen verdwijnen 

2. Nederlandse bedrijven verkopen minder. 

3. In Nederland worden minder producten gemaakt.

Zet de nummers van de tussenstappen in de goede volgorde.

import

protectie-maatregelen

1

2

3

Wat geeft de Lorenzcurve weer?

1. Inkomensverschillen tussen arm en rijk
2. Het totale inkomen van een land
3. Inkomensverdeling van een land
4. Het inkomen van de armen en de rijken

Bekijk de afbeelding hiernaast.
Met hoeveel procent was het inkomen per hoofd van de bevolking van India tussen 2013 en 2016 gestegen? Schrijf je berekening op.

armoede

eenvoudige productiemethodes

lage opbrengst

lage productie

geen geld om te investeren

Mali heeft een monocultuur. Wat is het kenmerk van een monocultuur

1. De export brengt maar weinig geld op
2. De export is extra gevoelig voor prijsschommelingen
3. De import is extra gevoelig voor prijsschommelingen
4. De import kost veel geld

Ruilvoet is verhouding tussen import en export. Wanneer verbetert de ruilvoet?

1. Exporthoeveelheid daalt en importhoeveelheid stijgt
2. Exporthoeveelheid stijgt en importhoeveelheid daalt
3. Exportprijs daalt en importprijs stijgt
4. Exportprijs stijgt en importprijs daalt

Wat moeten landen doen om de prijs van een product te laten stijgen?

1. Buffervoorraden vergroten
2. Buffervoorraden verkleinen
3. Geen buffervoorraden meer

Bekijk de grafiek.

Welke Lorenzcurves kunnen bij een ontwikkelingsland horen?

1. curve a en b
2. curve a en c
3. curve b en c

Een vrouw in Bangladesh heeft een microkrediet afgesloten. Zij leent €32 om een naaimachine en stof te kunnen kopen. Per week betaalt zij €0,80 aan aflossing en €0,10 aan rente. Zij betaalt alles netjes volgens afspraak terug. Bereken de kredietkosten in procenten van het geleende bedrag.

Er zijn Nederlandse bedrijven die ondernemen in ontwikkelingslanden.

Kies de voorbeelden van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Twee antwoorden zijn juist

1. Ada BV bouwt in Uganda een school en een sportveld voor haar werknemers.
2. C&S Kleding produceert in een land waar geen regels zijn voor een minimumloon.
3. Multi NV verbetert de waterleiding in het dorp waar zijn fabriek staat.
4. Solutions BV verhuist de productie naar Azië omdat de loonkosten daar lager zijn.