Week 3 - Ziekten van het zenuwstelsel (VVT verdieping)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ziekten van het zenuwstelsel

- CVA

- ziekte van Parkinson

- Multipele sclerose

- Epilepsie

- en? 

Hoofdleerdoel

- De student heeft gespecialiseerde kennis van ziekten van het zenuwstelsel. 

Sub-leerdoelen

- De student kan in eigen woorden uitleggen aan een zorgvrager en collega wat de oorzaken, gevolgen, symptomen en behandelingen zijn van een CVA/TIA, ziekte van Parkinson, Multiple Sclerose en  epilepsie.  

- De student kan een zorgvrager met CVA/TIA, ziekte van Parkinson, Multiple Sclerose en  epilepsie observeren en/of vanuit een casus de complicaties die kunnen optreden signaleren en bedenken welke medische acties daarop moeten volgen. 

- De student kan zelf een casus schrijven en analyseren over een zorgvrager met CVA/TIA, ziekte van Parkinson, Multiple Sclerose en  epilepsie.  

- De student kan vanuit de praktijk een casus beschrijven en analyseren van een zorgvrager met een aandoening van het zenuwstel die niet in de bovenstaande leerdoelen staan. 

- Hoe gaat het met de opdrachten maken? 

- Overkoepelde opdracht: 

              medisch nieuws in de media? 

Herhaling van de stof over het zenuwstelsel: 

De hersenen en het ruggenmerg behoren tot het ….. ?

1. perifere zenuwstelsel
2. centrale zenuwstelsel

Sleepvraag benaming

1

2

3

4

5

6

7

8

Frontale kwab

cerebrum

parietale kwab 

occipitale kwab

Temporale kwab

cerebellum/kleine hersenen

hersenstam

begin van ruggenmerg

De richting van de impulsgeleiding
in een zenuwcel loopt altijd van
dendriet naar synapsspleet.
Nooit andersom.

1. waar
2. niet waar

In welke richting loopt de impuls in een motorische zenuwcel

1. Van de motorische schors in de hersenen, via de hersenstam naar het doelorgaan
2. Van de spieren in het lichaam, via het ruggenmerg naar de grote hersenen.

Sleepvraag functie hersenen

1

2

3

4

5

6

7

8

motorische functies

verwerking sensorische informatie

verwerking visuele informatie

Gehoor en evenwicht

sensorische en motorische zenuwen van hoofd/hals gebied

regeling vitale functies

coordinatie en bijsturing motoriek

Welk van de voorbeelden past bij willekeurige zenuwstelsel?

1. Je ligt op de bank met een zak chips, tv te kijken
2. De deurbel gaat, je staat op om te kijken wie er is.
3. Je ligt te zonnebaden in de tuin.
4. Je ben na een lange drukke dag in bed gaan liggen om te slapen.

Welk van de voorbeelden past bij het onwillekeurige, parasympathische zenuwstelsel?

1. De deurbel gaat, je staat op om te kijken wie er is.
2. je ligt op bank en ineens begint je buik te knorren en krampen
3. je ligt te zonnebaden in de tuin, terwijl je kletst met je buurvrouw
4. Je bent aan het hardlopen buiten in de sneeuw.

wat is hier te zien? 

CVA = cerebrovasculair accident.  

- andere benamingen: 

beroerte, attaque, hersenbloeding/infarct

- hersenbloeding versus herseninfarct 

- TIA: transient ischemic attaque 

- Ischemisch CVA 

       o < 24 uur > TIA 

       o > 24 uur > CVA 

- Bloedige CVA

       o epidurale bloeding

       o subdurale bloeding

       o subarachnoïdaal 

Parkinson

Niet te verwarren met:  

parkinsonachtige ziekten

Oorzaken ziekte van Parkinson

- De gepigmenteerde cellen van de substantia nigra sterven af, waardoor er te weinig dopamine wordt gemaakt. 

- Dopamine is een neurotransmitter. Dopamine heeft een stimulerende werking en acethylcholine heeft een remmende werking

- Balans tussen dopamine en acethylcholine is verstoord

- oorzaak naar het afsterven is niet goed bekend bij de ziekte van Parkinson. 

Parkinsonachtige ziekten:  

andere schade aan  

de substantia nigra/verminderde 

dopamineproductie. 

Bijvoorbeeld: trauma door boksen, medicatie gebruik (haldol), neerslag eiwitten (lewy body dementie) 

Multipele sclerose

Epilepsie

Epilepsie is een tijdelijke functiestoornis in de hersenen, waarbij hersencellen zich plotseling en ongecontroleerd ontladen. Pas als iemand bij herhaling dergelijke aanvallen heeft, is er sprake van epilepsie. 

Epilepsie, oorzaken

- aangeboren hersenafwijking

- erfelijkheid/verhoogde aanleg

0hersentumor

- hersenbloeding of - infarct

- infectie

- hersenbeschadiging na ongeluk

- geen oorzaak (= idiopatisch)